Το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης είναι το πρώτο που λειτούργησε στον ελληνικό χώρο. Άρχισε να λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος 1987-88 στη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης. Αποστολή του είναι α) να καλλιεργεί και να προάγει την επιστήμη της Ψυχολογίας με την ακαδημαϊκή διδασκαλία και την εφαρμοσμένη έρευνα, και β) να παρέχει στους πτυχιούχους του τα απαραίτητα εφόδια που θα τους εξασφαλίσουν μια άρτια θεωρητική, ερευνητική και πρακτική κατάρτιση ώστε να μπορούν να συμμετέχουν ουσιαστικά στην ανάπτυξη της ψυχολογικής γνώσης και πρακτικής καθώς και στην αντιμετώπιση και επίλυση πολυσύνθετων ψυχολογικών προβλημάτων.
Κύρια χαρακτηριστικά του Τμήματος είναι:
η ισοδύναμη ανάπτυξη και παροχή γνώσεων σε όλους τους τομείς-γνωστικά της επιστήμης
της ψυχολογίας
η παροχή εξειδικευμένων μαθημάτων υπό την μορφή σεμιναρίων και εργαστηρίων με
τα οποία ο φοιτητής μπορεί να εμβαθύνει σε συγκεκριμένα γνωστικά αντικείμενα
της ψυχολογίας που τον ενδιαφέρουν
η θεσμοθέτηση και λειτουργία Ερευνητικών Εργαστηρίων
Παραδόσεις ονομάζονται τα μαθήματα στα οποία παρουσιάζεται εποπτικά μια ευρεία περιοχή ενός γνωστικού αντικειμένου και ο σχετικός με αυτήν επιστημονικός προβληματισμός. Μέρος των παραδόσεων μπορεί να γίνεται με τη μορφή φροντιστηρίων ή ασκήσεων, κατά την κρίση του διδάσκοντος. Οι ασκήσεις και τα φροντιστήρια συνεπάγονται ενεργό συμμετοχή των φοιτητών. Οι ασκήσεις περιλαμβάνουν την επίλυση εφαρμοσμένων προβλημάτων ή τη διενέργεια πειραμάτων ή πρακτικής (π.χ. κλινικής) εξάσκησης. Τα φροντιστήρια περιλαμβάνουν προετοιμασία των φοιτητών πάνω στην ύλη που θα παρουσιαστεί στο μάθημα, και δεν χρησιμοποιούνται απλώς για από καθέδρας κάλυψη της διδακτέας ύλης.
Σεμινάρια ονομάζονται τα μαθήματα στα οποία οι φοιτητές με τις οδηγίες του διδάσκοντος ερευνούν σε βάθος ένα ειδικό θέμα με τη βοήθεια της σχετικής επιστημονικής βιβλιογραφίας και συγγράφουν εργασία την οποία παρουσιάζουν στην αίθουσα.
Τα εργαστήρια μοιάζουν με τα σεμινάρια με μόνη διαφορά ότι τα έχουν περισσότερο πρακτικό-ερευνητικό χαρακτήρα.
Η πρακτική άσκηση πραγματοποιείται από το φοιτητή κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων εξαμήνων των σπουδών του (πρακτική άσκηση I, πρακτική άσκηση II) σε ιδρύματα και φορείς εφαρμοσμένης ψυχολογίας (σχολεία, ψυχοπαιδαγωγικά κέντρα, συμβουλευτικά κέντρα, κέντρα ψυχικής υγιεινής, ψυχιατρικές κλινικές, ερευνητικά κέντρα, χώροι εργασίας, νοσοκομεία κ.ά.).
Η διπλωματική εργασία εκπονείται από τον φοιτητή στο τέταρτο έτος σπουδών (διάρκεια δύο εξάμηνα). Αποσκοπεί στην εμπεριστατωμένη μελέτη ενός ψυχολογικού ερευνητικού θέματος και θα πρέπει να αντικατοπτρίζει σε ικανοποιητικό βαθμό τις μεθοδολογικές-θεωρητικές γνώσεις και τις ερευνητικές δεξιότητες του φοιτητή. Την εποπτεία της έχει ένα μέλος ΔΕΠ του Τμήματος.
Τα μαθήματα που προσφέρει το Τμήμα Ψυχολογίας χωρίζονται στα εξής γνωστικά αντικείμενα:
Γενική Ψυχολογία
Αναπτυξιακή Ψυχολογία
Παιδαγωγική-Σχολική Ψυχολογία
Πειραματική Ψυχολογία
Κλινική Ψυχολογία
Κοινωνική Ψυχολογία-Ψυχολογία Εργασίας
Βιοψυχολογία-Νευροεπιστήμες
Ξένες Γλώσσες (Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ιταλικά).
Το πρόγραμμα σπουδών είναι οργανωμένο κατά τέτοιο τρόπο ώστε οι απόφοιτοι του
Τμήματος Ψυχολογίας να αποκτούν μια γενική κατάρτιση στα διάφορα βασικά γνωστικά
αντικείμενα της Ψυχολογίας, αλλά συγχρόνως και μια στοιχειώδη εμβάθυνση σε ορισμένα
γνωστικά αντικείμενα της ιδιαίτερης προτίμησης τους. Έτσι καταρτίζονται ως Ψυχολόγοι,
οι οποίοι έχουν τις απαιτούμενες βάσεις για α) περαιτέρω εξειδίκευση στους διαφόρους
εφαρμοσμένους κλάδους της Ψυχολογίας και β) μεταπτυχιακές σπουδές στα διάφορα
γνωστικά αντικείμενα της Ψυχολογίας, αλλά και άλλων συναφών κλάδων (όπως οι
Νευροεπιστήμες, η Κοινωνιολογία κ.λ.π.).
Οι σπουδές στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης ολοκληρώνονται σε 8 εξάμηνα. Κατά τη διάρκεια της φοίτησής του ο φοιτητής οφείλει να εξεταστεί επιτυχώς σε 50 μαθήματα (ισοδύναμα με 163 διδακτικές μονάδες). Το πρόγραμμα μαθημάτων είναι σχεδιασμένο με τρόπο που να εξασφαλίζει μια γενική κατάρτιση στην Ψυχολογία, προσφέροντας συγχρόνως τη δυνατότητα στοιχειώδους κατεύθυνσης σε γνωστικά αντικείμενα της ιδιαίτερης προτίμησης του φοιτητή. Ο φοιτητής επιλέγει τα μαθήματα που θα παρακολουθήσει από το σύνολο των προσφερομένων σε κάθε εξάμηνο μαθημάτων με βάση πρώτα-πρώτα τις απαιτήσεις των υποχρεωτικών και υποχρεωτικά επιλεγομένων μαθημάτων, τον επιθυμητό ρυθμό των σπουδών του, τα ειδικότερα επιστημονικά ενδιαφέροντα του και τους συνδυασμούς μαθημάτων που του επιτρέπουν τα υποχρεωτικά επιλεγόμενα μαθήματα.
Οι απόφοιτοι του Τμήματος Ψυχολογίας μπορούν να εργαστούν τόσο στο Δημόσιο
όσο και στον Ιδιωτικό τομέα. Όσον αφορά στο Δημόσιο τομέα, οι ψυχολόγοι μπορούν
να εργαστούν, μετά από σχετική προκήρυξη, σε Γενικά και Ψυχιατρικά Νοσοκομεία,
σε Θεραπευτήρια ψυχικών παθήσεων, σε Κέντρα Ψυχικής Υγείας, σε ιδρύματα Κοινωνικής
Πρόνοιας, σε φυλακές, σε ΚΑΠΗ και Γεροντολογικά κέντρα, σε Συμβουλευτικούς Σταθμούς
κ.λπ. Επίσης, εργασία μπορούν να βρουν στον ΟΑΕΔ, σε κέντρα απεξάρτησης χρηστών,
αλλά και σε ερευνητικά Κέντρα / Ινστιτούτα και Ακαδημαϊκά Ιδρύματα.
Όσον αφορά στον Ιδιωτικό τομέα, οι ψυχολόγοι μπορούν να εργαστούν σε μεγάλες
επιχειρήσεις που χρειάζονται ψυχολόγους εργασίας για την επίλυση προβλημάτων
σχετικών με τις εργασιακές σχέσεις κ.λπ.
Επειδή στην παρούσα φάση δεν υπάρχουν αρκετοί εξειδικευμένοι Ψυχολόγοι στην
Ελλάδα, πολλές φορές οι απόφοιτοι με το γενικό πτυχίο προσλαμβάνονται για να
ασκήσουν το ρόλο του εξειδικευμένου Ψυχολόγου και αποκτούν τις απαραίτητες δεξιότητες
στον εργασιακό χώρο.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι ψυχολόγοι μπορούν επίσης να απασχοληθούν στο Δημόσιο
και Ιδιωτικό τομέα (όπως παραπάνω). Επιπλέον, επειδή η Ε.Ε. έχει περισσότερους
χώρους και θέσεις εργασίας και υπάρχουν περισσότερες κοινωνικές δομές, θεσμοί
και υπηρεσίες, οι ψυχολόγοι ίσως έχουν περισσότερες ευκαιρίες και προοπτικές
απασχόλησης.
Οι απόφοιτοι του Τμήματος έχουν επίσης τη δυνατότητα πρόσβασης σε μεταπτυχιακά
προγράμματα Ψυχολογίας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Υποχρεωτικά Μαθήματα
Γενική Ψυχολογία Ι, Εξελικτική Ψυχολογία Ι, Κοινωνική Ψυχολογία -Εισαγωγή, Στοιχεία Νευροβιολογίας και Γενετικής, Εισαγωγή στη Μεθοδολογία Έρευνας στην Ψυχολογία, Εισαγωγή στη Φιλοσοφία.
Υποχρεωτικά Μαθήματα
Γενική Ψυχολογία II, Πειραματική Ψυχολογία Ι, Στατιστική Ι, Κλινική Ψυχολογία Ι: θεωρίες Προσωπικότητας, Πληροφορική στην Ψυχολογία, Ψυχογλωσσολογία, Ψυχολογία και Αγωγή Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες.
Υποχρεωτικά Μαθήματα
Παιδαγωγική Ψυχολογία, Εφαρμοσμένη Κοινωνική Ψυχολογία, Ψυχοφυσιολογία Ι, Στατιοτική II, Πειραματική Ψυχολογία II, Ψυχοπαθολογία Ι: Ψυχοπαθολογία Ενηλίκων, Γλώσσα και Εκπαίδευση Ενηλίκων, Ψυχομετρική Ι, Ψυχολογία της Υγείας, Νοητικά Μοντέλα, Επίλυση Προβλημάτων.
Υποχρεωτικά Μαθήματα
Παιδαγωγική Ψυχολογία II, Ψυχοφυσιολογία II, Σχολική Ψυχολογία, Μαθησιακές Δυσκολίες, Ψυχολογία των δύο Φύλων, Ψυχομετρική II, Ψυχοπαιδαγωγική Συμβουλευτική, Καταστάσεις Συνείδησης, Κοινωνικές Διεργασίες και Εργασιακή Οργάνωση.
Υποχρεωτικά Μαθήματα
Ψυχομετρική II, Σεμινάριο Παιδαγωγικής Ψυχολογίας: Ψυχολογία της Σωματικής και Μουσικο-κινητικής Εκφρασης και Επικοινωνία και Ψυχο-μουσικο-κινητική Αγωγή και Παιδαγωγική, Εργαστ. Πειραματικής Ψυχολογίας: Ψυχοθεραπευτικές Διαδικασίες, Σεμινάριο Πειραματικής Ψυχολογίας: Μάθηση, Αντίληψη και Μνήμη, Νευροψυχολογία, Νοητικά Μοντέλα -Επίλυση Προβλημάτων, Σεμινάριο Παιδαγωγικής Ψυχολογίας: Λύση Προβλημάτων, Ψυχολογία της Υγείας, Εργαστ. Γενικής Ψυχολογίας: Αντίληψη, Προσοχή, Αυτοσυγκέντρωση.
Υποχρεωτικά Μαθήματα
Ψυχοφαρμακολογία, Εργαστήριο Παιδαγωγικής Ψυχολογίας: Κοινωνικο-ηθική και Υπαρξιακή Συμβουλευτική στην Εκπαίδευση με έμφαση στην Τριτοβάθμια, Ψυχολογία της Επικοινωνίας, Ψυχοθεραπευτικές Διαδικασίες Ι, Εργαστ. Πειραματικής Ψυχολογίας: Αντίληψη, Μάθηση, Μνήμη, Ψυχομετρική II, Μαθησιακές Δυσκολίες, Ψυχολογία των δύο Φύλων, Ψυχοπαιδαγωγική Συμβουλευτική, Καταστάσεις Συνείδησης, Κοινωνικές Διαδικασίες και Εργασιακή Οργάνωση, Σεμινάριο Γενικής Ψυχολογίας: Τα Συναισθήματα ως Κίνητρα.
Υποχρεωτικά Μαθήματα
Εργαστ. Κλινικής Ψυχολογίας: Ψυχοθεραπευτικές Διαδικασίες, Σεμινάριο Παιδαγωγικής Ψυχολογίας: Ψυχολογία της Σωματικής και της Μουσικο-κινητικής Εκφρασης και Επικοινωνίας και Ψυχο-μουσικο-κινητική Αγωγή και Παιδαγωγική, Σεμινάριο Κοινωνικής Ψυχολογίας: Κλινική Κοινωνική Ψυχολογία, Σεμινάριο Πειραματικής Ψυχολογίας: Μάθηση, Αντίληψη και Μνήμη, Σεμινάριο Ψυχοθεραπείας: Πολυδιάστατη Συνθετική Ομαδική Ψυχοθεραπεία -Αυτογνωσία, Σεμινάριο Παιδαγωγικής Ψυχολογίας: Λύση Προβλημάτων, Νοητικά Μοντέλα - Επίλυση Προβλημάτων, Εργαστήριο Γενικής Ψυχολογίας: Αντίληψη, Προσοχή, Αυτοσυγκέντρωση.
Υποχρεωτικά Μαθήματα
Εργαστ. Κοινωνικής Ψυχολογίας: Λόγος και Κοινωνικές Αναπαραστάσεις, Εργαστήριο Παιδαγωγικής Ψυχολογίας: Κοινωνικο-ηθική και Υπαρξιακή Συμβουλευτική στην Εκπαίδευση με έμφαση στην Τριτοβάθμια, Ψυχοφαρμακολογία, Εργαστήριο Γενικής Ψυχολογίας: Τα Συναισθήματα ως Κίνητρα, Εργαστ. Πειραματικής Ψυχολογίας: Αντίληψη, Μάθηση, Μνήμη, Εργαστήριο Ψυχοθεραπείας: Εποπτεία πάνω στο Δημιουργικό Μοντέλο Ψυχοθεραπείας, Ψυχομετρική II, Ψυχολογία των Δύο Φύλων, Σεμινάριο Παιδαγωγικής Ψυχολογίας: Σχολική Επιτυχία / Αποτυχία.