Το Τμήμα Ναυτιλιακών Σπουδών, που ιδρύθηκε στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς το 1989, είναι το πρώτο τμήμα στο χώρο της Ανώτατης Εκπαίδευσης, που καλύπτει ανάγκες του ναυτιλιακού οικονομικού κλάδου.
Η Ελλάδα που είναι σε πλοιοκτησία πρώτη στον κόσμο, έχει ανάγκη εξειδικευμένων ναυτιλιακών στελεχών, για την λειτουργία των ναυτιλιακών επιχειρήσεων καθώς και των επιχειρήσεων της ναυτιλιακής υποδομής.
Το Τμήμα Ναυτιλιακών Σπουδών, με την καινοτόμο πολυεπιστημονική προσέγγιση του προγράμματος σπουδών, είναι σε θέση να προσαρμόζεται στις συνεχώς μεταβαλλόμενες διεθνείς συνθήκες του ναυτιλιακού κλάδου. Το σύνολο των χαρακτηριστικών του περιλαμβάνει ένα πολύ καλό πανεπιστημιακό περιβάλλον, με έμφαση στην ποιοτική διδασκαλία, την έρευνα, την συνεργασία, το ρεαλισμό και την επαφή με τον επιχειρηματικό κόσμο, η οποία αποδεικνύεται έμπρακτα με την βράβευση, από τις επιχειρήσεις, των καλύτερων φοιτητών του Τμήματος.
Το Τμήμα Ναυτιλιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς θέλοντας να διατηρήσει υψηλά επίπεδα υπεροχής στην Ελλάδα, σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο και στον Ευρωπαϊκό χώρο, επιδιώκει με κάθε μέσο που διαθέτει την προσέλκυση ταλαντούχων φοιτητών και εξαίρετων διδασκόντων έτσι ώστε να βρίσκεται πάντα στην πρωτοπορία του ναυτιλιακού κλάδου.
Από το 2002 το Τμήμα Ναυτιλιακών Σπουδών εγκαινιάζει την λειτουργία Μεταπτυχιακού Προγράμματος Ειδίκευσης στη Ναυτιλία (M.Sc.) με τέσσερις ειδικότητες (α) Ναυτιλιακή Οικονομική & Πολιτική, (β) Διοίκηση Ναυτιλιακών Επιχειρήσεων, (γ) Διεθνείς Μεταφορές και (δ) Διοίκηση Ποιότητας, συνδυάζοντας υψηλό επίπεδο θεωρίας και εμπειρικής γνώσης για την σε βάθος προετοιμασία των υποψηφίων στις τρέχουσες μεταβολές των Επιστημών που ασχολούνται με τις ειδικεύσεις αυτές. Το τμήμα προσφέρει επίσης τριών κατ’ ελάχιστο ετών Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών που οδηγεί στη λήψη Διδακτορικού Διπλώματος (Ρh.D) στις Ναυτιλιακές Σπουδές.
Σκοπός του Τμήματος Ναυτιλιακών Σπουδών είναι:
να παρέχει στους φοιτητές την επιστημονική θεωρητική γνώση καθώς και την πρακτική
κατάρτιση για να σταδιοδρομήσουν σαν διοικητικά και οικονομικά στελέχη στο χώρο
της Ναυτιλίας και των Μεταφορών.
να εντοπίσει τα υφιστάμενα προβλήματα και να αναπτύξει την έρευνα στο χώρο των
θαλάσσιων μεταφορών με εκτεταμένα, πολύμορφα και διεπιστημονικά ερευνητικά προγράμματα.
να αναπτύξει τη διεθνή συνεργασία με άλλα πανεπιστημιακά ιδρύματα του εξωτερικού
(Ευρώπης, Αμερικής και Ασίας) εκμεταλλευόμενο τη μοναδική διεθνή δικτύωση της
ελληνικής ναυτιλίας που αποτελεί τον κατεξοχήν κλάδο της ελληνικής οικονομίας
με διεθνικό προσανατολισμό.
Οι απόφοιτοι του Τμήματος Ναυτιλιακών Σπουδών μπορούν να σταδιοδρομήσουν σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, ιδιωτικούς, κρατικούς και διεθνείς οργανισμούς στο χώρο των Θαλάσσιων και Συνδυασμένων Μεταφορών καθώς επίσης και στη διοίκηση και διαχείριση Παράκτιων και Θαλάσσιων Βιομηχανιών. Επίσης το Τμήμα, ανέπτυξε από την αρχή, με την καθοδήγηση του ιδρυτή του αείμνηστου καθηγητή Βασίλη Ν. Μεταξά, σημαντικό ενδιαφέρον στη Προστασία του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος, τη Ναυτική Τεχνολογία, την Ωκεανογραφία καθώς και τη διαμόρφωση διεθνούς και εθνικού νομικού πλαισίου για τη ναυτιλία και τη θάλασσα.
Η παγκοσμιοποίηση της διεθνούς οικονομίας και οι απαιτήσεις των διεθνών ρυθμίσεων για τη ναυτιλία αύξησαν τις ανάγκες για εξειδικευμένους και πολύπλευρα κατηρτισμένους ναυτιλιακούς οικονομολόγους για τις ναυτιλιακές επιχειρήσεις (τμήματα οικονομικών, λογιστηρίου, προμηθειών, ασφαλίσεων και ασφαλιστικών απαιτήσεων, ναυλώσεων, πρακτόρων, ποιότητος, εσωτερικού ελέγχου, διαχείρισης προσωπικού, γραμματείας, δημοσίων σχέσεων, πρακτόρευσης πλοίων), τα ναυτιλιακά τμήματα ελληνικών και ξένων Τραπεζών, την διοίκηση ναυπηγείων/επισκευαστηρίων, τις ελληνικές και ευρωπαϊκές κρατικές υπηρεσίες, τους λιμενικούς οργανισμούς (Ο.Λ.Π., Ο.Λ.Θ. και λιμεναρχεία), τους ελληνικούς και ξένους ναυτιλιακούς οργανισμούς (Νηογνώμονες, Ασφαλιστικές επιχειρήσεις και Ρ&Ι Clubs, κ.ο.κ.), τις επιχειρήσεις εξοπλισμού και προμήθειας πλοίων, επιχειρήσεις συνδυασμένων μεταφορών κλπ. Σήμερα ο αριθμός των υπαλλήλων στις 4000, τουλάχιστον, ναυτιλιακές εταιρείες του Πειραιά ανέρχεται σε 40.000 περίπου άτομα.
Η φοίτηση στο Τμήμα Πληροφορικής διαρκεί 4 χρόνια. Κάθε χρόνος διαιρείται σε δύο ακαδημαϊκά εξάμηνα, το χειμερινό και το θερινό. Συνολικά τα ακαδημαϊκά εξάμηνα είναι 8.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι
Ε. Βαλμά
Μέσα στα πλαίσια της μικροοικονομικής θεωρίας διδάσκεται: η θεωρία της ζήτησης και προσφοράς, οι ελαστικότητες, η θεωρία συμπεριφοράς του καταναλωτή (θεωρία τακτικής χρησιμότητας, θεωρία των καμπύλων αδιαφορίας, τα κανονικά και κατώτερα αγαθά, τα αγαθά Giffen, το αποτέλεσμα υποκατάστασης και το εισοδηματικό αποτέλεσμα. Θεωρία παραγωγής (συνάρτηση παραγωγής, καμπύλες ισοπαραγωγής, αποδόσεις κλίμακας, ισορροπία της παραγωγής, ομογενείς συναρτήσεις παραγωγής, το θεώρημα Euler, οι συναρτήσεις παραγωγής Cobb-Douglas), και η θεωρία κόστους (βραχυχρόνιες και μακροχρόνιες καμπύλες κόστους καθώς και οικονομίες κλίμακας).
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
Α. Γουλιέλμος, Κ. Μητρούση
Στοχεύει στη θεμελίωση της επιστήμης του management και στη χρησιμοποίησή της στη συνέχεια, σαν αναλυτικό εργαλείο για την κατανόηση των προσαρμοσμένων στις απαιτήσεις της ναυτιλίας μαθημάτων management που ακολουθούν στα επόμενα εξάμηνα. Ειδικότερα, δίνεται έμφαση: στην ανάλυση των διαφορετικών προσεγγίσεων που συνθέτουν την επιστήμη της διοίκησης και οργάνωσης επιχειρήσεων, στην ανάλυση των βασικών λειτουργιών της συστημικής θεώρησης των οργανισμών και των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν, στην ανάλυση με βάση την ενδεχόμενη προσέγγιση και στην ανάπτυξη διοικητικών και οργανωτικών ικανοτήτων.
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
Α. Κυριαζής
Στοχεύει στη διδασκαλία βασικών εννοιών/ εργαλείων των μαθηματικών με εφαρμογές σε αντίστοιχα μαθήματα του προγράμματος του Τμήματος. Ειδικότερα διδάσκεται η Άλγεβρα (σύνολα, συνδυαστική, μεθοδολογία ανάλυσης γνωμών, αλγόριθμοι και δένδρα αναζήτησης, γραφήματα, άλγεβρα Bole, μήτρες, ορίζουσες, γραμμικά συστήματα), η Αναλυτική Γεωμετρία (ευθεία, καμπύλες, και επιφάνειες), και η Ανάλυση (ακολουθίες, σειρές, βασικές συναρτήσεις μίας μεταβλητής, παραγώγιση, ολοκλήρωση, συναρτήσεις δύο μεταβλητών, συναρτήσεις πολλών μεταβλητών, διαφορικές εξισώσεις, εξισώσεις διαφορών).
ΔΙΕΘΝΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Α. Χαρλαύτη
Εξετάζει την πορεία της διεθνούς εμπορικής ναυτιλίας κατά τη διάρκεια της εξέλιξης του καπιταλιστικού συστήματος, από το 16ο έως τον 20ό αιώνα. Οι φοιτητές διδάσκονται και παρουσιάζουν σε σεμινάρια για το διεθνές θαλάσσιο εμπόριο, τη διαμόρφωση των ναυτιλιακών αγορών και της διεθνούς ναυλαγοράς, τη διεθνή ναυτιλιακή πολιτική, την εξέλιξη τεχνολογίας πλοίων, τη διαμόρφωση λιμένων, την πειρατεία / ναυταπάτες, την αλιεία, τις ασφαλίσεις, τους νηογνώμονες, τις κοινωνικοοικονομικές συμπεριφορές και τη συνδικαλιστική οργάνωση ναυτικών, την οργάνωση και τη διοίκηση ναυτιλιακών επιχειρήσεων, από το 1500 μέχρι το 1950, για όλες τις κύριες ευρωπαϊκές ναυτιλιακές χώρες του Δυτικού κόσμου και των αποικιών τους καθώς και των Η.Π.Α. και της Ιαπωνίας.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
Κ. Γκιζιάκης, Γ. Βλάχος
Ασχολείται με τις βασικές έννοιες και το γενικό πεδίο της ναυτιλιακής οικονομικής. Διδάσκονται οι βασικές μονάδες μέτρησης των οικονομικών μεγεθών της ναυτιλιακής βιομηχανίας, οι βασικοί δείκτες, οι βασικές ροές των χύδην φορτίων με στοιχεία Οικονομικής Γεωγραφίας. Αναλύεται η οικονομική σημασία της θαλάσσιας μεταφοράς, οι βασικές οικονομικές αρχές της ναυτιλιακής βιομηχανίας, οι κύριες ναυτιλιακές αγορές, το διεθνές και το ελληνικό περιβάλλον της ναυτιλιακής βιομηχανίας και επιχείρησης, τα μεγέθη της Ελληνικής και Ελληνόκτητης Ναυτιλίας.
ΑΡΧΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ
Γ. Βασιλακόπουλος
Διδάσκεται η τεχνολογική εξέλιξη των υπολογιστών, η δομή και λειτουργία τους, η κεντρική μονάδα επεξεργασίας και οι περιφερειακές μονάδες, η δομή των μικροϋπολογιστών, το λογισμικό, τα λειτουργικά συστήματα, τα δίκτυα υπολογιστών, τα αρχεία δεδομένων, οι αρχές υπολογιστών, οι αρχές προγραμματισμού, οι εφαρμογές επεξεργασίας πινάκων και αρχείων δεδομένων (M.S.Office-Excel, Word, Power Point, Access). Διεξάγονται εργαστηριακές ασκήσεις χειρισμού και προγραμματισμού υπολογιστών.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ II
Σ. Θεοδωρόπουλος, Ε. Βαλμά
Διδάσκεται η μικροοικονομική και η μακροοικονομική θεωρία. Αναλύονται οι μορφές της αγοράς (τέλειος ανταγωνισμός, μονοπώλιο, ολιγοπώλιο και μονοπωλιακός ανταγωνισμός). Διδάσκονται οι εθνικοί λογαριασμοί, η απασχόληση και η ανεργία, η κατανάλωση και η αποταμίευση, η επένδυση, ο προσδιορισμός του εισοδήματος, το Χρήμα, οι Τράπεζες, ο πληθωρισμός, οι θεωρίες πληθωρισμού, ο Δημόσιος Τομέας, οι Δημόσιες Δαπάνες και η Φορολογία, ο εξωτερικός τομέας της οικονομίας, το ισοζύγιο πληρωμών, η οικονομική πολιτική, οι Κεϋνσιανοί και οι Μονεταριστές.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Α. Χαρλαύτη
Εξετάζει την πορεία ανάπτυξης της ελληνόκτητης εμπορικής ναυτιλίας από τα μέσα του 18ου αιώνα μέχρι σήμερα. Αναλύεται η διαμόρφωση των διεθνών δικτύων των Ελλήνων, οι προσβάσεις τους στις παγκόσμιες εμπορικές και ναυτιλιακές αγορές και η συμμετοχή τους στις διεθνείς μεταφορές. Επισημαίνονται τα φορτία που ο ελληνόκτητος στόλος μεταφέρει, οι θαλάσσιοι δρόμοι που ακολουθεί, τα επιχειρηματικά συμφέροντα που τον διοικούν, τα οργανωτικά και δομικά πλαίσια που τον διέπουν. Εντοπίζεται η συνέχεια μέσα από τις μεταβολές των δύο τελευταίων αιώνων. Σκιαγραφείται το πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύχθηκε ο στόλος. Τίθενται σημαντικά ερωτήματα σχετικά με τη διεθνή επιτυχία και καθιέρωση του ελληνόκτητου εμπορικού στόλου σαν του μεγαλύτερου στόλου του κόσμου το τελευταίο τρίτο του 20ού αιώνα.
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ
Μ. Μηλιαράκη
Εισάγει τους φοιτητές στην επιστήμη της κοινωνιολογίας, στις ποιοτικές και ποσοτικές μεθοδολογίες, στα κοινωνικά συστήματα, στις κοινωνικές δομές και λειτουργίες, στην κοινωνική οργάνωση, στους κοινωνικούς ρόλους, στην αντίληψη και επικοινωνία, στις εργασιακές σχέσεις και στα υποδείγματα εργασιακών σχέσεων, καθώς και στα ειδικά θέματα εφαρμογών στη Ναυτιλία.
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Β. Τσελέντης
Αναλύεται η ενεργειακή θεώρηση του κόσμου: τα ενεργειακά ισοζύγια, οι θερμοδυναμικοί νόμοι, η φωτοσύνθεση, οι ανανεώσιμοι και μη ανανεώσιμοι φυσικοί πόροι, η χρήση παλιρροιών, κυμάτων, θερμοκρασίας των ωκεανών για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Θεωρούνται τα στοιχεία οικολογίας (φυσικά οικοσυστήματα και ανθρώπινες παρεμβάσεις). Ο θαλάσσιος πλούτος (μη ανανεώσιμα και ανανεώσιμα θαλάσσια αποθέματα), η διαχείριση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων (βασικές αρχές διαχείρισης φυσικών πόρων, ρυθμός ανανέωσης, ρυθμός αντικατάστασης, case studies), η αειφόρος ανάπτυξη (επιλεγμένοι τομείς παρέμβασης, περιβαλλοντικές απειλές, πλανητικά θέματα, περιφερειακά και τοπικά θέματα). Καθώς και η καθαρότερη παραγωγή (βιώσιμη βιομηχανική ανάπτυξη, αναλυτικά εργαλεία για τον καθορισμό πεδίων παρέμβασης, καθαρή τεχνολογία και καθαρά προϊόντα).
ΓΕΝΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ
Απ. Αποστόλου
Σκοπός του μαθήματος είναι η παρουσίαση των θεμελιωδών λογιστικών εννοιών,
οι οποίες αποτελούν το απαραίτητο θεωρητικό υπόβαθρο για την κατάρτιση και τη
χρήση των Λογιστικών Καταστάσεων των εταιριών. Επιπρόσθετος σκοπός του μαθήματος
είναι η ανάπτυξη της γνώσης των διαδικασιών που απαιτούνται για την αναγνώριση
των διαφόρων οικονομικών γεγονότων και την ενσωμάτωσή τους στο λογιστικό σύστημα.
Συνεπώς το μάθημα δίνει έμφαση τόσο σε θέματα θεωρίας όσο και σε θέματα πρακτικής
στην κατάρτιση λογιστικών καταστάσεων εταιριών. Στόχος του μαθήματος είναι η
απόκτηση των κατάλληλων Λογιστικών γνώσεων από τα δυνητικά στελέχη μίας ναυτιλιακής
επιχείρησης, οι οποίες θα τα καταστήσουν ικανά προς αποτελεσματική «επικοινωνία»
με τις λοιπές οικονομικές υπηρεσίες της επιχείρησης. Ειδικότερα, αυτό θα ενισχύσει
την αποτελεσματική επεξεργασία από τα στελέχη αυτά των οικονομικών πληροφοριών
που προκύπτουν από τις Λογιστικές Καταστάσεις έτσι ώστε να είναι σε θέση να
συμβάλλουν ενεργά στη λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων. Επιπρόσθετα, το μάθημα
θα είναι προσανατολισμένο κυρίως στη Λογιστική των εταιρειών παροχής υπηρεσιών,
για να επιτελέσει και τον στόχο της ευχερούς παρακολούθησης του μαθήματος του
επομένου εξαμήνου «Χρηματοοικονομική Ναυτιλιακή Λογιστική».
Περίγραμμα Ύλης:
Βασικές έννοιες, ιστορική εξέλιξη, επιστημολογικός χαρακτήρας και σύγχρονη προσέγγιση
της Λογιστικής ως συστήματος πληροφόρησης.
Θεμελιώδεις αρχές και παραδοχές της Λογιστικής.
Θεμελιώδεις Λογιστικές έννοιες και επιχειρηματικές (κερδοσκοπικές / χρηματοοικονομικές)
δραστηριότητες.
Λογιστικές Καταστάσεις (Ισολογισμός, Αποτελέσματα Χρήσεως, Διάθεση Κερδών, Προσάρτημα).
Λογιστικά γεγονότα και μεταβολές, κανόνες λειτουργίαςλογαριασμών, δυαδικό σύστημα
εγγραφών.
Λογιστική διαδικασία και πρακτική, Λογιστικά βιβλία. - Κατά τη διάρκεια της
χρήσεως (Ημερολογιακές εγγραφές, Ισοζύγια κ.λπ). - Κατά το τέλος της χρήσεως
(Α Προσωρινό Ισοζύγιο, Απογραφή, Προσαρμογή Λογαριασμών, Προσδιορισμός αποτελεσμάτων
εκμεταλλεύσεως και χρήσεως, Κατάρτιση Λογιστικών Καταστάσεως τέλους χρήσεως)
ΑΡΧΕΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
Μ. Παζαρζής
Εισαγωγή στο Δίκαιο. Διακρίσεις του Δικαίου. Πηγές του Δικαίου. Δικαίωμα. Παραγραφή. Προθεσμίες. Φυσικά Πρόσωπα. Νομικά Πρόσωπα. Δικαιοπραξίες. Αντιπροσώπευση. Πληρεξουσιότητα. Ενοχή, Είδη Ενοχών. Συμβάσεις. Δωρεά. Πώληση. Ανταλλαγή. Μίσθωση πράγματος. Σύμβαση Εργασίας. Σύμβαση Έργου. Δάνειο. Εγγύηση. Σύμβαση Χρηματοδοτικής Μίσθωσης. Σύμβαση πρακτορείας. Συλλογικές Συμβάσεις. Συλλογικές Ναυτεργατικές Συμβάσεις. Εισαγωγή στο Δίκαιο των Εταιρειών. Προσωπικές Εταιρείες (Ο.Ε., Ε.Ε.). Κεφαλαιουχικές Εταιρείες (Ε.Π.Ε., Α.Ε.). Ναυτιλιακές Εταιρείες.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ III
Σ. Θεοδωρόπουλος
Διδάσκονται τα οικονομικά της ευημερίας, (κατανομή πόρων, γενική ισορροπία), η αριστοποίηση κατά Παρέτο και η αποδοτικότητα στην παραγωγή, οι αποτυχίες της αγοράς και τα δημόσια αγαθά. Επισημαίνονται οι εξωτερικές αντιοικονομίες: τα σημαντικά είδη, οι συνθήκες άριστης τιμολόγησης, οι μονοπωλιακές παρεκκλίσεις, η οικονομική των δημοσίων επιχειρήσεων και τα δημόσια μονοπώλια.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΛΙΜΕΝΩΝ
Α. Παρδάλη
Εισάγει τους φοιτητές στη μελέτη της λιμενικής Βιομηχανίας. Ασχολείται με τους παράγοντες που επηρεάζουν την εξέλιξη και την ανάπτυξη των λιμένων μέσα από τις εξελίξεις και τις σύγχρονες τάσεις στη παγκόσμια οικονομία και τα ολοκληρωμένα μεταφορικά συστήματα. Εξετάζεται ο ρόλος των λιμενικών αρχών στη διαχείριση του μεταπολεμικού μοντέλου ανάπτυξης των λιμένων, η διαμόρφωση σύγχρονων τερματικών λιμενικών σταθμών και οι βασικές λειτουργίες τους στην υποδοχή διάφορων τύπων φορτίων. Εξετάζονται οι επιπτώσεις από τη διαμόρφωση και λειτουργία τερματικών σταθμών που χειρίζονται μοναδοποιημένα φορτία. Παρουσιάζονται οι μεγαλύτεροι λιμένες του κόσμου καθώς και οι ελληνικοί λιμένες. Γίνεται ανάλυση της σημασίας των λιμένων σαν θαλάσσιων/χερσαίων κέντρων διανομής και διακίνησης, και των ευρύτερων εξελίξεων στις συνδυασμένες μεταφορές και τα λιμάνια.
ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑ
Φ. Σακελλαριάδου
Εισάγει τους φοιτητές στην επιστημονική μελέτη των ωκεανών, την κατανομή των υδάτων, τα παγόβουνα, τον υδρολογικό κύκλο και τη χρήση των ωκεανογραφικών πλοίων, των βαθυσκαφών, των εξεδρών, των αεροπλάνων-δορυφόρων. Διδάσκεται η χημική ωκεανογραφία (συστατικά θαλασσινού νερού, φωτοσύνθεση και κύκλος ζωής στη θάλασσα κ.λ.π.), η βιολογική ωκεανογραφία (θαλάσσιο βιολογικό περιβάλλον, πελαγικά περιβάλλοντα, βιολογική κοινότητα, πληθυσμός των θαλασσών και φυτά της θάλασσας, δειγματοληψία κ.λ.π.), φυσική ωκεανογραφία (αλατότητα, θερμοκρασία, πυκνότητα, ατμόσφαιρα και ωκεανός, είδη κυμάτων, παλίρροιες κ.λ.π.), θαλάσσια γεωλογία και γεωφυσική (πετρώματα, ηπειρωτικός και ωκεάνιος στερεός φλοιός, θαλάσσια πετρώματα ιζήματα, πετρώματα ωκεάνιου πυθμένα, κ.λ.π.). Γίνεται επίδειξη εργαστηριακών οργάνων και διεξαγωγή θαλάσσιων δειγματοληψιών-εργασιών υπαίθρου με εθελοντική συμμετοχή.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ι
Α. Γουλιέλμος, Κ. Μητρούση
Αναλύονται οι λειτουργίες του Management, η λήψη αποφάσεων από το ναυτιλιακό επιχειρηματία και ο προγραμματισμός. Γίνεται ιστορική ανασκόπηση της οργάνωσης των ναυτιλιακών επιχειρήσεων. Εξετάζεται η οργάνωση της ναυτιλιακής διαχειρίστριας εταιρείας καθώς και η λειτουργία του Management: Ηγεσία. Αναλύεται η διανομή ή η εκχώρηση εξουσίας και οι θεωρίες κινήτρων.
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΛΟΙΟΥ Ι
Ε. Τζαννάτος
Μέσα από τη θαλάσσια και ναυτιλιακή τεχνολογία διδάσκεται η επιστημονική προσέγγιση και τα πεδία εφαρμογής της τεχνολογίας του πλοίου. Επισημαίνονται τα στάδια-κριτήρια στη διαδικασία σχεδίασης πλοίου, τα στάδια-κόστος στη διαδικασία ναυπήγησης πλοίου, η κατασκευαστική και σχεδιαστική ορολογία πλοίων, οι συνθήκες-περιορισμοί στην ευστάθεια και φόρτωση πλοίων, η διάκριση πλοίων σύμφωνα με τον τύπο του φορτίου και τα χαρακτηριστικά πλεύσης/κίνησης, καθώς και τυπικές σχεδιαστικές διατάξεις και κατασκευαστικά/λειτουργικά χαρακτηριστικά βασικών τύπων πλοίων. Διδάσκονται τα συστήματα πρόωσης του πλοίου (κινητήρες πρόωσης, μετάδοση ισχύος πρόωσης -αξονικά και μειωτήρες-, προωθητήρες/έλικες), τα συστήματα ηλεκτροπαραγωγής και ατμοπαραγωγής, τα δίκτυα καυσίμου, λίπανσης, νερού και αέρα, (τον εξοπλισμό ψύξης/θέρμανσης), εξοπλισμός πηδαλιουχίας, αγκυροβολίας και ευστάθειας, τα συστήματα φορτοεκφόρτωσης και ερματισμού, εξοπλισμός ναυσιπλοΐας και επικοινωνιών, τα συστήματα πυρασφάλειας/ πυρόσβεσης και τα σωστικά μέσα.
ΔΙΚΑΙΟ ΘΑΛΑΣΣΗΣ
Μ. Παζαρζής
Εισαγωγή. Πηγές του δικαίου θαλάσσης. Η προοδευτική κωδικοποίηση του δικαίου της θάλασσας, (α) το δίκαιο του πολέμου στη θάλασσα, (β) το δίκαιο θάλασσας σε περίοδο ειρήνης. Αντικείμενο του δικαίου θαλάσσης (α) το νομικό καθεστώς πλοίου, κρατικά και ιδιωτικά πλοία, (β) η εθνικότητα του πλοίου και η προϋπόθεση του γνήσιου ή πραγματικού συνδέσμου (genuine link) μεταξύ κράτους της σημαίας και του πλοίου, (γ) σημαίες ευκαιρίας, (δ) το δικαίωμα της ακτοπλοΐας (cabotage). Το πεδίο του Δικαίου της θάλασσας που ανήκει στην κυριαρχία ή δικαιοδοσία των κρατών, (α) το νομικό καθεστώς των λιμανιών, (β) τα εσωτερικά ύδατα των κρατών, το δικαίωμα της αβλαβούς διεύλεσης, (γ) η συνορεύουσα ζώνη των κρατών, (δ) η αποκλειστική οικονομική ζώνη των 200 μιλίων. Η ανοικτή θάλασσα (α) το νομικό καθεστώς, (β) τα δικαιώματα των κρατών στην ανοικτή θάλασσα, (γ) περιορισμοί και εξαιρέσεις στα δικαιώματα των κρατών στην ανοικτή θάλασσα, (δ) περιορισμοί και εξαιρέσεις στα δικαιώματα των κρατών στην ανοικτή θάλασσα, ιδίως λόγω ειδικών ατυχημάτων. Η υφαλοκρηπίδα των κρατών. Η καθιέρωση της έννοιας της «περιοχής (area)» από το νέο Δίκαιο της Θάλασσας. Η διεθνής προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Η ρύθμιση των διαφορών στο Δίκαιο της Θάλασσας. Το Δίκαιο της Θάλασσας σε περίοδο εχθροπραξιών ή πολέμου. Προβλέψεις για το Δίκαιο της Θάλασσας στο μέλλον.
ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ
Α. Αποστόλου
Γενικά: Η Λογιστική παρακολούθηση των στοιχείων του Ισολογισμού, των Αποτελεσμάτων
Χρήσεως καθώς και η κατάρτιση των Λογιστικών Καταστάσεων μίας ναυτιλιακής επιχείρησης,
ακολουθεί σε θεωρητικό επίπεδο τις γενικές αρχές της Χρηματοοικονομικής (Γενικής)
Λογιστικής - που έχουν ήδη διδαχθεί - και σε επίπεδο εφαρμογής την Λογιστική
των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών. Σκοπός του Μαθήματος: Σκοπός του μαθήματος
είναι η εξοικείωση του μελλοντικού στελέχους μίας ναυτιλιακής επιχείρησης με:
τις ιδιορρυθμίες - σε σχέση με τη Χρηματοοικονομική Λογιστική - που έχουν ορισμένοι
λογαριασμοί της Ναυτιλιακής Λογιστικής, που οφείλονται στις ιδιοτυπίες των όρων
της θαλάσσιας μεταφοράς.
τη Λογιστική Πρακτική που εφαρμόζουν όλες οι μορφές των ναυτιλιακών επιχειρήσεων
που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας με έμφαση τις επιχειρήσεις της ποντοπόρου
ναυτιλίας.
τον τρόπο λειτουργίας κυρίως του λογιστηρίου της ναυτιλιακής επιχείρησης αλλά
και άλλων τμημάτων που σχετίζονται με επεξεργασία λογιστικών - οικονομικών στοιχείων.
Ενδεικτική περιγραφή ύλης:
Μορφές ναυτιλιακών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Αντικείμενο
της Ναυτιλιακής Λογιστικής.
Ανάλυση και λειτουργία λογαριασμών Ενεργητικού της ναυτιλιακής επιχείρησης -
Σχετικές λογιστικές εγγραφές. - Πλοία (Τρόποι κτήσεως - Αποσβέσεις). - Αποθέματα
(Εφόδια πλοίων, καύσιμα, λιπαντικά, τρόφιμα, χρώματα, χημικά, νερό κ.λ.π.).
- Απαιτήσεις - Διαθέσιμα (Ναυλωτές, Πράκτορες, Ασφαλιστικές Απαιτήσεις, Λογαριασμός
Πλοιάρχου, Διαθέσιμα, Λογιστικοποίηση συναλλάγματος).
Ανάλυση και λειτουργία λογαριασμών Παθητικού της ναυτιλιακής επιχείρησης - Σχετικές
λογιστικές εγγραφές. - Ίδια Κεφάλαια. - Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις - Δάνεια
Τραπεζών. - Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις (Ασφαλιστικές, Κατασκευαστές, Επισκευαστές,
Προμηθευτές Πιστωτές (Ναυλομεσίτες, Μεσίτες Ασφαλειών, Νηογνώμονες, υποχρεώσεις
από φόρους και ασφαλιστικά Ταμεία)
Οργανικά έσοδα (ναύλοι και μισθώματα, σταλίες, επισταλίες - αντίθετος λογαριασμός
- άλλα έσοδα).
Οργανικά έξοδα (Έξοδα Διοίκησης Κεντρικών Γραφείων, Αμοιβές και έξοδα πληρωμάτων,
Ασφάλιστρα πλοίων - έξοδα ασφαλίσεως, Έξοδα συντήρησης και επισκευών, Έξοδα
ταξιδίων πλοίων, γενικά έξοδα πλοίων, αποσβέσεις).
Αποτελέσματα Εκμεταλλεύσεως και Χρήσεως στη ναυτιλιακή επιχείρηση.
Στοιχεία Κόστους της ναυτιλιακής επιχείρησης - Εξωλογιστική κοστολόγηση ταξειδίου
Εισαγωγή στη Λογιστική του Κόστους - Εφαρμογές στη ναυτιλιακή επιχείρηση και
την ναυτιλιακή βιομηχανία (λιμάνια, ναυπηγεία) (προϋπολογιστικό, εξωλογιστικό,
εσωλογιστικό κόστος).
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ
Ε. Θαλασσινός
Σκοπός είναι η κατανόηση από τους φοιτητές των βασικών τεχνικών, της μεθοδολογίας
και της κλασικής παραμετρικής επαγωγικής συμπερασματολογίας έτσι ώστε να μπορούν
με ευκολία να χρησιμοποιούν τη στατιστική στη λήψη ποσοτικών αποφάσεων και τη
διενέργεια προβλέψεων ικανών για να μεγιστοποιούν διαχρονικά την αξία της ναυτιλιακής
τους επιχείρησης.
Διδάσκονται: η περιγραφική στατιστική, (στατιστικά στοιχεία, μονοδιάστατοι,
δισδιάσταστοι πληθυσμοί και στατιστικές μεταβλητές, δείγμα-πληθυσμός, ταξινόμηση
δειγματικών παρατηρήσεων, κατανομές συχνοτήτων, στατιστικοί πίνακες και διαγράμματα,
μέτρα συμπύκνωσης των πληροφοριών του δείγματος, παράμετροι κεντρικής τάσης,
διασποράς, θέσης, ασυμμετρίας και κύρτωσης), οι θεμελιώδεις έννοιες θεωρίας
πιθανοτήτων, (οι έννοιες της πιθανότητας και οι βασικές της ιδιότητες, τυχαίες
μεταβλητές και κατανομές πιθανότητας μονομεταβλήτων πληθυσμών, γνωστά θεωρητικά
στατιστικά μοντέλα), η κλασική παραμετρική επαγωγική συμπερασματολογία (δειγματοληψία,
κατανομές δειγματοληψίας, εκτιμητική και έλεγχος στατιστικών υποθέσεων).
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΛΙΜΕΝΩΝ Ι
Ασχολείται με το Λιμενικό Management, και πως έχει εξελιχθεί και πως προβλέπεται
να εξελιχθεί μέσα στο διεθνές περιβάλλον και στις μεταβαλλόμενες τάσεις στις
μεταφορές και το εμπόριο.
Έτσι διαμορφώνεται σαφέστερα η εικόνα των κριτηρίων που αφορούν στην επιλογή
ή μη ενός λιμένος. Προϋπόθεση είναι να γνωρίσουμε το εύρος και τα χαρακτηριστικά
του «λιμενικού προϊόντος» για να εξετάσουμε τις υπηρεσίες που παρέχει ένα λιμάνι.
Εξετάζεται η οργάνωση και η δομή της διοίκησης λιμένων και παρουσιάζεται η περίπτωση
επιλεγμένων λιμανιών μέσα από τη σχέση λιμάνι, πλοίο, φορτίο και τύπο λιμένων.
Η ικανοποίηση της ζήτησης γίνεται από τη λιμενική βιομηχανία που όμως δεν είναι
οργανωμένη παντού με τον ίδιο τρόπο. Η καταγραφή και διάκριση των υπαρκτών οργανωτικών
μοντέλων των λιμένων (εφ’όσον έχει ήδη συζητηθεί τι εννοούμε με τον όρο λιμάνι)
και η ανάλυσή τους αποτελεί θέμα προς συζήτηση. Η πραγματικότητα των σημερινών
αυτών μοντέλων σχετίζεται άμεσα με την εξέλιξη των θεωρητικών αναζητήσεων στα
πλαίσια της οργανωσιακής θεωρίας για τη μετάβαση από το φορντισμό στη διοίκηση
ολικής ποιότητας. Η ανάδειξη των διοικητικών προβλημάτων στα σύγχρονα λιμάνια
αποτελεί σημείο αυτής της συζήτηση. Όσα αναφέρονται προηγουμένως έχουν ιδιαίτερη
αξία να ενταχθούν σε ένα πλαίσιο που ξεκαθαρίζει την οικονομική σχέση μεταξύ
μεγάλης, μεσαίας και μικρής λιμενικής επιχείρησης και την διάκριση των διαφορετικών
τερματικών εξειδικευμένου φορτίου. Όλα τα προηγούμενα δεν θα ήταν επαρκή παρά
μόνο εφ’όσον εντάσσονται στα πλαίσια της συζήτησης που γίνεται σε διεθνές επίπεδο
και αφορά τη σχέση του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα με την λιμενική παραγωγή
και τις ιδιαιτερότητες του «λιμενικού προϊόντος».
ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ι
Γ. Βλάχος, Χ. Καραμπέτσου
Εξετάζεται η θαλάσσια μεταφορική λειτουργία και η σημασία της για την οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας. Επίσης αναλύεται το διεθνές θαλάσσιο εμπόριο σε ότι αφορά τις ροές φορτίων, και την οικονομική τους σημασία. Γίνεται σύγκριση των διαφόρων μεταφορικών μέσων (ικανότητα, επάρκεια, κόστος και ποιότητα υπηρεσίας). Αναλύονται τα δύο είδη ναυτιλιακών αγορών, η «ελεύθερη» αγορά (tramp) και η αγορά «τακτικών γραμμών» (liner). Παρουσιάζονται οι τύποι πλοίων και αναλύεται η οικονομική σημασία των τεχνολογικών εξελίξεων. Αναλύεται η λειτουργία προσφοράς και ζήτησης θαλάσσιων μεταφορικών υπηρεσιών καθώς και τα βασικά στοιχεία κόστους της ναυτιλιακής επιχείρησης, των οικονομιών και αντι-οικονομιών κλίμακος, των οικονομιών φάσματος και εξειδίκευσης.
ΝΑΥΤΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ
Μ. Παζαρζής
Αναλύεται το αντικείμενο των ασφαλίσεων, γίνεται διάκριση των ασφαλίσεων σε ιδιωτικές και κοινωνικές ασφαλίσεις. Εξετάζονται: η ιστορική εξέλιξη της θαλάσσιας ασφάλισης, η ναυτασφάλιση στο διεθνές εμπόριο, οι διεθνείς όροι πωλήσεως, η ναυτασφαλιστική αγορά, οι Lloyd’s, οι ασφαλιστικές εταιρείες, οι μεσίτες ασφαλειών, το Ινστιτούτο Ασφαλιστών του Λονδίνου, το Salvage Association, οι Νηογνώμονες, οι Διακανονιστές των αβαριών, το πλοίο, ο ναύλος, το φορτίο, το ελπιζόμενο κέρδος, οι αβαρίες, τα περί κινδύνων, οι θαλάσσιοι κίνδυνοι, οι πολεμικοί κίνδυνοι, οι εχθροπραξίες, οι εσωτερικές αναταραχές, οι απεργίες, το ασφαλιστικό συμφέρον, το συμφέρον του ασφαλιστή, του πλοιοκτήτη, του ιδιοκτήτη φορτίου, του εκναυλωτή, του οφειλέτη και δανειστή, του πλοιάρχου, του ασφαλιστικού πράκτορα, των ενεχυροδανειστών, των μεσεγγυούχων και των εκτελεστών, η ασφαλιστική αξία και το ασφαλιστικό ποσό, το ασφάλιστρο, η καλή πίστις, οι εγγυήσεις, τα εγγύτερα αίτια, το ασφαλιστήριο συμβόλαιο θαλάσσιας ασφάλισης, τα είδη των ασφαλιστηρίων συμβολαίων και οι ρήτρες, η αντασφάλιση και οι αλληλλοασφαλιστικοί οργανισμοί.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
Ε. Σαμπράκος
Γίνεται εισαγωγή στην Οικονομική των Μεταφορών, στατιστική ανάλυση του μεταφορικού τομέα, διακρίνονται οι μορφές αγοράς του μεταφορικού τομέα και οι εξωτερικές επιδράσεις. Αναλύονται τα βασικά χαρακτηριστικά του τομέα των μεταφορών, η ζήτηση και η προσφορά των μεταφορικών υπηρεσιών και οι προσδιοριστικοί παράγοντές τους, οι ελαστικότητες τιμής, εισοδήματος και προσφοράς, η σταυροειδής ελαστικότητα, το κόστος παραγωγής των μεταφορικών υπηρεσιών, το κόστος απόσβεσης, η ανάλυση του κοινωνικού κόστους, οι τρόποι τιμολόγησης, η διάκριση τιμών, το οριακό κόστος, η μεθοδολογία τιμολόγησης, οι επιδοτήσεις των μεταφορών, η εσωτερικοποίηση του εξωτερικού κόστους, ο φόρος αποσυμφόρησης, ο φόρος ρύπανσης, η τιμολόγηση για στάθμευση. Ο ρόλος του κράτους στα δημόσια μεταφορικά μέσα, η τιμολόγηση των μεταφορικών υπηρεσιών, οι επενδύσεις στο μεταφορικό τομέα, οι μέθοδοι αξιολόγησης επενδυτικών σχεδίων στις μεταφορές.
ΡΥΠΑΝΣΗ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑ
Φ. Σακελλαριάδου
Εξετάζονται οι κλάδοι της Ωκεανογραφίας. Αρχικά δίνονται βασικές έννοιες κατανομής υδάτων, υδρολογικού κύκλου, χρήσης ωκεανογραφικών σκαφών, βαθυσκαφών, και άλλων απαραίτητων εξαρτημάτων. Στη συνέχεια, διδάσκονται η χημική ωκεανογραφία, με έμφαση στα συστατικά του θαλασσινού νερού, τους κύκλους θρεπτικών αλάτων, τη φωτοσύνθεση, κ.λ.π., η βιολογική ωκεανογραφία, με έμφαση στα βενθικά και πελαγικά περιβάλλοντα, στη βιομάζα, στα βακτήρια, κ.λ.π., στη φυσική ωκεανογραφία, με έμφαση στη θερμοκρασία, αλατότητα, πυκνότητα, ρεύματα, παλίρροιες, κύματα, αλληλεπιδράσεις ατμόσφαιρας και ωκεανού, μετάδοση ήχου και φωτός κ.λ.π., στη θαλάσσια γεωλογία και γεωφυσική, με έμφαση στο ηπειρωτικό περιθώριο και την ωκεάνια λεκάνη, τα θαλάσσια ιζήματα και τα πετρώματα του ωκεάνιου πυθμένα, κ.λ.π., και την επιχειρησιακή ωκεανογραφία με αναφορά στην ολοκληρωμένη διαχείριση και προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος. Εξετάζονται οι μέθοδοι δειγματοληψίας σε καθένα από τους τομείς αυτούς της ωκεανογραφίας.
ΑΓΓΛΙΚΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΟΡΟΛΟΓΙΑ Ι
Φ. Σιβρίδου
Οι φοιτητές διδάσκονται κυρίως κείμενα ναυτιλιακής καθώς και γενικότερης οικονομικής και στατιστικής ορολογίας. Γίνεται παρουσίαση κειμένων που βοηθούν τους φοιτητές ν’ αναπτύξουν την ικανότητά τους να χρησιμοποιούν τον προφορικό λόγο σε συνεντεύξεις γι’ ανεύρεση εργασίας, τηλεφωνικές συνδιαλέξεις, επιχειρησιακές συναντήσεις και επαγγελματικές διαπραγματεύσεις.
LOGISTICS
Εξετάζεται η στρατηγική της ΟΥΔΕ, η εξυπηρέτηση της πελατείας, η πρόβλεψη της ζήτησης, η διεκπεραίωση παραγγελιών και το σύστημα πληροφόρησης, οι μεταφορές και τα μεταφορικά μέσα, η γενική επισκόπηση των συστημάτων μεταφορών, η κατατομή των μεταφορών και η επιλογή των μεταφορικών μέσων, η έννοια του ανταγωνισμού στις εμπορευματικές μεταφορές. Η μεταφορά και οι αποφάσεις προώθησης παραγγελιών, ο σχεδιασμός και προγραμματισμός μεταφορικών μέσων, η επίδραση των συνδυασμένων μεταφορών στο μάρκετινγκ και τη διανομή, η τηλεματική και ηλεκτρονική ανταλλαγή δεδομένων, οι τεχνολογικές εφαρμογές στον τομέα των οδικών μεταφορών, οι εμπορευματικοί τερματικοί σταθμοί, η διαχείριση αποθεμάτων και η οργάνωση αποθηκών.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΤΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑ
Ε. Σαμπράκος
Ασχολείται με την αξιολόγηση επενδύσεων στην ναυτιλία, τις αιτίες, τους σκοπούς, τα κριτήρια και τη τεχνική τους σε σχέση με την ιδιαιτερότητα του Μεταφορικού τομέα και του τομέα της Ναυτιλίας. Αναλύονται τα εξωτερικά αίτια, η διαχρονική αξία του χρήματος, το κόστος του κεφαλαίου, η ιδιωτική και δημόσια επένδυση, οι πολυκριτηριακές και μονοκριτηριακές μέθοδοι αξιολόγησης επενδύσεων, οι προεξοφλητικές μέθοδοι, ο εσωτερικός συντελεστής απόδοσης έναντι της καθαρής παρούσης αξίας, οι αποφάσεις αποδοχής ή απόρριψης επενδυτικών προγραμμάτων, οι αποφάσεις αποδοχής ή απόρριψης με ατελείς χρηματαγορές, η ιεράρχηση των επενδυτικών προγραμμάτων, οι μαθηματικοί τύποι στην αξιολόγηση επενδύσεων, ο χρονικός προγραμματισμός, τα διαγράμματα GANT, ΡΕRΤ και CΡM, η αξιολόγηση της επένδυσης από εθνική και κοινωνική άποψη.
ΔΙΕΘΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ
Ε. Θαλασσινός
Σκοπός είναι η γνώση από τους φοιτητές της θεωρίας και των μελετών περιπτώσεων, με στόχο την κατανόηση του φαινομένου της παγκοσμιοποίησης των χρηματαγορών ή κεφαλαιαγορών, αλλά και των πραγματικών εθνικών αγορών προϊόντων ή υπηρεσιών, έτσι ώστε να διακρίνουν εύκολα τους σύγχρονους, ανά τον κόσμο, "οικονομικούς χώρους" και τη σχετική θέση της χώρας μας στο διεθνή καταμερισμό της εργασίας. Διδάσκεται το διεθνές εμπόριο και η εμπορική πολιτική (θεωρίες διεθνούς εμπορίου, πολυεθνικές επιχειρήσεις και εμπορικές πολιτικές), τα οικονομικά των ενώσεων χωρών (πολιτική οικονομία οικονομικών ενώσεων, ευρωπαϊκή οικονομική ολοκλήρωση, οι διεθνείς νομισματικές σχέσεις (ισοζύγιο πληρωμών, αγορά συναλλάγματος), συναλλαγές σε συνάλλαγμα, καθώς και μακρο-οικονομική ανοικτών οικονομιών.
ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ Ι
Θ. Γκαμαλέτσος
Η διδακτέα ύλη περιλαμβάνει τρεις ενότητες. Στην πρώτη ενότητα υπενθυμίζονται θεμελιώδεις έννοιες και στατιστικές μέθοδοι που αφορούν στις κατανομές τυχαίων μεταβλητών.Στη δεύτερη παρουσιάζεται η ανάλυση της γραμμικής παλινδρόμησης. Ειδικότερα εξετάζονται η παλινδρόμηση μιας, δύο και Ν ανεξάρτητων μεταβλητών, το κλασικό γραμμικό υπόδειγμα. Αναλύεται η μέθοδος των ελαχίστων τετραγώνων και οι σχέσεις μεταξύ συντελεστών παλινδρόμησης και προσδιορισμού και περιγράφονται διεξοδικά οι έλεγχοι στατιστικών υποθέσεων για την αξιολόγηση του υποδείγματος.Η τρίτη ενότητα αφιερώνεται στην εξέταση αριθμοδεικτών που χρησιμοποιούνται στη ναυτιλία. Τέλος οι φοιτητές εξοικειώνονται με τις εφαρμογές των ποσοτικών μεθόδων στη ναυτιλία μέσω ασκήσεων.
ΔΙΕΘΝΕΣ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ
Γ. Βλάχος, Χ. Καραμπέτσου
Ασχολείται με την προβληματική της προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος και την σημασία της για τη διαμόρφωση του σύγχρονου διεθνούς πλαισίου της εμπορικής ναυτιλίας.Αναλύει την διάρθρωση του παγκοσμίου εμπορίου και τον γιγαντισμό των εμπορικών πλοίων, τη θεσμική και οικονομική θεώρηση της ατυχηματικής και λειτουργικής ρύπανσης των εμπορικών πλοίων. Εξετάζει το διεθνές θεσμικό πλαίσιο (IMO κ.λ.π.) και τις διεθνείς συμβάσεις για την ασφάλεια και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, όπως και το θεσμικό ρόλο του Ο.Η.Ε. Αναλύει την αμερικάνικη νομοθεσία του Oil Pollution Act 1990 και τις επιπτώσεις στη διεθνή ναυτιλιακή κοινότητα όπως και το πλαίσιο που αφορά στη θαλάσσια ρύπανση στην Ελλάδα και στην Ε.Ε.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΗΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ
Σ. Θεοδωρόπουλος
Για πολλά χρόνια τώρα έχει γίνει αντιληπτό πως το ρυθμιστικό πλαίσιο, δηλαδή το σύνολο των κανόνων και διαδικασιών σύμφωνα με τις οποίες λειτουργούν και δραστηριοποιούνται όλοι οι φορείς της οικονομίας και κοινωνίας μιας χώρας, παίζει καθοριστικό ρόλο στην οικονομική της ανάπτυξη και ευημερία. Ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες της επιταχυνόμενης διαδικασίας ενοποίησης των αγορών, της λεγόμενης παγκοσμιοποίησης της οικονομίας, το ρυθμιστικό πλαίσιο μιας χώρας παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της και την προσέλκυση παραγωγικών δραστηριοτήτων σε αυτή. Οι κανονιστικές ρυθμίσεις που ισχύουν σε μια χώρα μπορεί στο παρελθόν να προωθούσαν την πρόοδο. Σήμερα μπορεί να την εμποδίζουν. Αυτό μπορεί να συμβαίνει σε κάθε κλάδο ή τομέα δραστηριότητας. Σκοπός του μαθήματος «Οικονομικά της Ρύθμισης» που για πρώτη φορά διδάσκεται στο Ναυτιλιακό Τμήμα του Πανεπιστημίου Πειραιώς, είναι να μεταφέρει τη γνώση αλλά και την εμπειρία που έχει υπάρξει μέχρι σήμερα στο αντικείμενο αυτό στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες. Γίνεται μια πρώτη προσπάθεια παρουσίασης της σχετικής θεωρίας των κανονιστικών ρυθμίσεων και παρουσιάζεται με βάση την έκθεση του ΟΟΣΑ και τις προτάσεις του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, το ρυθμιστικό πλαίσιο για την Ελληνική Ακτοπλοΐα. Επίσης η τεράστια διεθνής εμπειρία των χωρών του ΟΟΣΑ στον τομέα των κανονιστικών μεταρρυθμίσεων, δίνεται στους φοιτητές μέσω των εκθέσεων του οργανισμού αυτού για όλες τις χώρες του, με βάση τις οποίες συντάχθηκαν οι αντίστοιχες εργασίες. Έτσι με τον συνδιασμό αυτό, θεωρίας και Διεθνούς εμπειρίας, δίνεται η δυνατότητα βαθύτερης γνώσης και προσέγγισης του αντικειμένου, καθώς και της σημασίας του στη διαμόρφωση της οικονομικής πολιτικής και των μεταρρυθμίσεων που πραγματοποιούνται στον σύγχρονο κόσμο.
ΛΙΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Α. Παρδάλη
Εξετάζονται οι βασικές έννοιες της περιφερειακής οικονομικής. Τα αίτια του περιφερειακού προβλήματος. Οι φάσεις ανάπτυξης και η περιφερειακή πολιτική. Η ανάγκη αντιμετώπισης του περιφερειακού προβλήματος. Η ταξινόμηση των περιφερειών και οι θεωρίες χωροθέτησης. Τα λιμάνια σαν βιομηχανικές περιοχές. Ο θεσμός του ελεύθερου λιμένα και της ελεύθερης ζώνης. Το λιμάνι του Πειραιά και η συμβολή του στην οικονομική ανάπτυξη της πόλης.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΤΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑ
Β. Τσελέντης, Ε. Τζαννάτος
Εφαρμογές ηλεκτρονικού εμπορίου στη ναυτιλία, συστήματα ηλεκτρονικής μετάδοσης πληροφοριών – ΕDΙ, δορυφορικά συστήματα προσδιορισμού θέσης – GMDSS, συστήματα διαχείρισης κίνησης – VΤS-VΤMΙS, ναυτιλιακές δορυφορικές επικοινωνίες – INMARSAT κ.λ.π.
ΑΓΓΛΙΚΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΟΡΟΛΟΓΙΑ II
Φ. Σιβρίδου
Γίνεται παρουσίαση κειμένων προχωρημένου επιπέδου με θέματα και ορολογία οικονομική, διοίκησης επιχειρήσεων, στατιστικής, ηλεκτρονικών υπολογιστών, χρηματοοικονομικής και ναυτιλιακών σπουδών. Γίνεται παρουσίαση υλικού σχετικού με τις μεταπτυχιακές σπουδές, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Γίνεται θεωρητική και πρακτική επεξεργασία του για το λεξιλόγιο, τη γραμματική και θεωρητική και πρακτική επεξεργασία του για το λεξιλόγιο, τη γραμματική και σύνταξη με συνοδεία ασκήσεων κατανόησης γι’ ανάπτυξη γραπτής και προφορικής δεξιότητας. Οι φοιτητές εξασκούνται στη μετάφραση ειδικής ορολογίας του αντικειμένου τους και στη συγγραφή δοκιμίων, αναφορών, περιλήψεων και εργασιών.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ
Μ. Μηλιαράκη
Διερεύνηση των κοινωνικών οργανώσεων στα πλαίσια της «ολιστικής» προσέγγισης στο περιβάλλον. Σύγκριση οικοσυστημάτων και κοινωνικών συστημάτων. Ανάλυση των εννοιών και των διακρίσεων του περιβάλλοντος – φυσικό, πολιτιστικό, κοινωνικό – του πολιτισμού και των συστημάτων στη θεωρητική προσέγγιση της «οργανικής ενότητας» που ορίζεται σαν «δυναμική ενότητα της διαφοράς». Στόχος η ερμηνεία της εξέλιξης όχι απλώς σαν κίνηση της ύλης αλλά σαν δυναμική ικανότητα για «αυτοοργάνωση» σε όλο και πιο σύνθετες μορφές.
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
Α. Γουλιέλμος, Α. Βογιάρου-Γουλιέλμου
Ασχολείται με την χρηματοδότηση των ναυτιλιακών επιχειρήσεων. Εξετάζει το φαινόμενο του εμπορικού κύκλου καθώς και τους ναυτιλιακούς κύκλους μακράς, μέσης και μικρής διάρκειας καθώς και τη σχέση του Χρηματιστηρίου με τη Ναυτιλία. Αναλύονται οι θεωρίες ναυτιλιακών επενδύσεων καθώς και οι μέθοδοι αξιολόγησης ναυτιλιακών επενδύσεων. Επισημαίνονται τα τραπεζικά ναυτιλιακά δάνεια, τα έγγραφα που υπογράφονται σε μια ναυτιλιακή χρηματοδότηση και η σύμβαση ναυτιλιακού δανείου.
ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΤΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑ
Α. Γουλιέλμος, Φ. Σακελλαριάδου
Γίνεται εισαγωγή στην έννοια της ποιότητος, στη ναυτιλιακή εταιρεία ποιότητος και διακρίνονται τα χαρακτηριστικά της. Αναλύεται ο Διεθνής Οργανισμός Προτύπων (ΙSΟ) και η σχέση του με την ναυτιλιακή ποιότητα, το Πρότυπο ΙSΟ 9002 και η ναυτιλιακή ποιότητα. Εξετάζεται το ανθρώπινο λάθος σαν η αιτία της πλειοψηφίας των ναυτικών ατυχημάτων. Εξετάζεται ο ανθρώπινος παράγοντας και τα ναυτικά ατυχήματα, ο ISM Code σε σχέση με τα ναυτικά ατυχήματα και τον πλοιοκτήτη. Αναλύεται ο Κώδικας ISM (Ι,II), καθώς και η σημασία των Νηογνωμόνων στον έλεγχο ποιότητας της ναυτιλιακής υπηρεσίας.
ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ II
Θ. Γκαμαλέτσος, Ε. Θαλασινός
Αναλύεται το γενικό γραμμικό υπόδειγμα, τα υποδείγματα κατανεμόμενων χρονικών υστερήσεων και αναπροσαρμοζόμενων προσδοκιών. Εξετάζονται επίσης υποδείγματα με ψευδομεταβλητές, τα μη γραμμικά υποδείγματα. Παρουσιάζεται η ανάλυση χρονολογικών σειρών. Οι φοιτητές αναλαμβάνουν να εκτελέσουν όλα τα στάδια μικρής έρευνας στο χώρο της ναυτιλίας, χρησιμοποιώντας μεθοδολογίες που διδάχθηκαν στις Ποσοτικές Μεθόδους Ι και II. Η έρευνα περιλαμβάνει συγκέντρωση στατιστικών δεδομένων, ανάλυση τους με χρήση οικονομετρικών/στατιστικών πακέτων Η/Υ και σύνταξη αναφοράς.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑ
Σ. Θεοδωρόπουλος
Διδάσκεται η θεωρία της Οικονομικής Ολοκλήρωσης, οι οικονομικές ενώσεις στην πράξη, η ενιαία εσωτερική αγορά, η Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση, οι εξωτερικές οικονομικές σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η διεύρυνση προς τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, η Ναυτιλιακή Πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η θέση της κοινοτικής ναυτιλίας στην παγκόσμια αγορά ναυτιλιακών υπηρεσιών, πορεία προς μια Κοινή Ναυτιλιακή Πολιτική, οι δύο φάσεις της Κοινής Ναυτιλιακής Πολιτικής, οι πολιτικές για το cabotage τις κρατικές ενισχύσεις στη ναυτιλία, την ασφάλεια στη θάλασσα, τη ναυσιπλοΐα μικρών αποστάσεων, κ.τ.λ.
ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ II
Κ. Γκιζιάκης
Ο σκοπός του μαθήματος είναι να εμβαθύνει σε ειδικά οικονομικά ναυτιλιακά θέματα έτσι ώστε να δίνεται η δυνατότητα για ανάλυση και σύνθεση macro και micro οικονομικής πολιτικής. Αναπτύσεται η οικονομική της ασφάλειας στη ναυτιλία, η επίδραση των εξωτερικών οικονομιών κλίμακος στη ναυτιλία, η Οικονομική διαχείρηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος, οικονομικά της Βulk ναυτιλίας- χύδην υγρών και ξηρών φορτίων, τα οικονομικά της Liner ναυτιλίας και τέλος η υποκατάσταση τονάζ στην βραχυχρόνιο περίοδο.
ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Β. Τσελέντης
Εξετάζει τους τρόπους διαχείρισης και αντιμετώπισης αλλά και τις διάφορες πηγές ρύπανσης του θαλασσίου περιβάλλοντος. Εξετάζονται οι πηγές ρύπανσης από τις οδούς διείσδυσης ρύπων στη θάλασσα και τις βιογεωχημικές διεργασίες, τις πηγές ρύπανσης από τη ναυτιλία. Αναλύονται οι διεθνείς συμβάσεις (MΑRΡΟL-ΙMDG, Code ΙSM/ΙSΟ) σε ότι αφορά στην καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης από τη ναυτιλία. Εξετάζει την επεξεργασία και διαχείριση αποβλήτων των πλοίων, καθώς και την ατμοσφαιρική ρύπανση από τις λιμενικές δραστηριότητες. Γίνεται εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και εξετάζεται η περιβαλλοντική διαχείριση λιμενικών δραστηριοτήτων. Διεξάγονται εργασίες πεδίου στην περιβαλλοντική διαχείριση στο λιμάνι του Πειραιά, Ραφήνας και Πόρου.
ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΑΚΛΑΔΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΣΤΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑ
Ε. Βαλμά
Το μάθημα αυτό εισάγει τους φοιτητές στη διακλαδική ανάλυση. Εξετάζεται το υπόδειγμα εισροών-εκροών, οι πίνακες των κλάδων της Οικονομίας, το υπόδειγμα ενός κλάδου, η δομή του κόστους και των ναυλώσεων στη ναυτιλία, η παρουσίαση με μορφή μήτρας, η μήτρα των συντελεστών αλληλεξάρτησης και το συνολικό κόστος. Γίνεται ανάλυση των διακλαδικών σχέσεων της ναυτιλίας με τους άλλους τομείς και την τελική ζήτηση, της άμεσης και έμμεσης προστιθεμένης αξίας της Ναυτιλίας, των άμεσων αποτελεσμάτων μέσα στο ίδιο κλάδο της ναυτιλίας, των έμμεσων αποτελεσμάτων εκτός του κλάδου, των πολλαπλασιαστών της ναυτιλίας, των εισοδηματικών πολλαπλασιαστών και πολλαπλασιαστών απασχόλησης, της επιστροφής το κράτος από τη ναυτιλία και της οικονομικής επίδρασης στο μέλλον.
ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ
Ε. Σαμπράκος, Ν. Γκατζόλη
Εισαγωγή, ορισμός των συνδυασμένων μεταφορών. Η ευρωπαϊκή πολιτική και οι συνδυασμένες μεταφορές. Ανάλυση των επιμέρους στοιχείων κόστους και τιμολόγησης των διαφόρων τρόπων μεταφοράς. Οι συνδυασμένες μεταφορές και τα δίκτυα, τα χαρακτηριστικά τους, πλεονεκτήματα και εμπόδια ανάπτυξης. Τεχνικά χαρακτηριστικά των συνδυασμένων μεταφορών και η πολιτική των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.
ΑΚΤΟΠΛΟΪΑ & ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΜΙΚΡΩΝ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ
Α. Γουλιέλμος, Ε. Σαμπράκος
Εισαγωγή, ορισμός και χαρακτηριστικά της Ναυτιλίας Μικρών Αποστάσεων. Η κοινή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εξέλιξη και τάσεις της ναυτιλίας μικρών αποστάσεων. Ο Ευρωπαϊκός στόχος. Οι θαλάσσιοι δρόμοι και τα μεταφερόμενα φορτία. Cabotage και Ακτοπλοΐα. Οικονομικά και τεχνικά χαρακτηριστικά της Ελληνικής ακτοπλοΐας. Η εσωτερική ναυσιπλοΐα, η αγορά, ο στόλος. Η ποταμοθαλάσσια μεταφορά, τεχνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά. Το ακτοπλοϊκό ζήτημα του Αιγαίου. Το ακτοπλοϊκό ζήτημα του Αιγαίου μέσα από τα πορίσματα των Επιτροπών. Το ακτοπλοϊκό ζήτημα του Αιγαίου στη σύγχρονη εποχή. Η θεωρία τιμολόγησης στην ακτοπλοΐα. Προσπάθειες της διοίκησης για την απελευθέρωση της ακτοπλοΐας.
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
Α. Γουλιέλμος
Εξετάζει σε βάθος το Τμήμα Επιχειρήσεων της ναυτιλιακής επιχείρησης, την επιλογή του πρώτου πλοίου, τα διεθνή νηολόγια και τις συνθήκες νηολόγησης πλοίων σε διάφορες σημαίες, τους παράγοντες που επηρεάζουν την εκλογή σημαίας, την απόφαση της ναύλωσης, το marketing στην παροχή ναυτιλιακών υπηρεσιών και την ανάλυση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων για την αποφυγή ναυτικών ατυχημάτων.
ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
Α. Αποστόλου
Σκοπός του μαθήματος είναι η παρουσίαση των θεμελιωδών εννοιών και αναλυτικών
εργαλείων που αποτελούν το απαραίτητο θεωρητικό υπόβαθρο για την κατανόηση και
Εφαρμογή των αρχών της Χρηματοοικονομικής Ανάλυσης στην λειτουργία των επιχειρηματικών
μονάδων. Στόχος του μαθήματος είναι η απόκτηση των κατάλληλων γνώσεων από τα
δυνητικά στελέχη μίας ναυτιλιακής επιχείρησης, οι οποίες θα τα καταστήσουν ικανά
προς αποτελεσματική επεξεργασία των οικονομικών πληροφοριών - στοιχείων που
προκύπτουν από το γενικότερο οικονομικό - επιχειρηματικό περιβάλλον, έτσι ώστε
να είναι σε θέση να συμβάλλουν ενεργά στη λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων.
Ενδεικτικό περίγραμμα Όλης:
Μεθοδολογία Ανάλυσης Λογιστικών Καταστάσεων
Η Λογιστική και η ανάλυση: των Παγίων, του Κυκλοφοριακού Ενεργητικού, των Υποχρεώσεων,
των Ιδίων Κεφαλαίων.
Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως.
Κατάσταση Ταμειακών Ροών (Cash - Flow) - Πηγών και Χρήσεων Κεφαλαίου
Εισαγωγή στις Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
Ανάλυση ρευστότητας, αποδοτικότητας, δομής κεφαλαίων,
Διαχείριση Κεφαλαίου κινήσεως - Πρόβλεψη χρηματοδοτικών αναγκών των επιχειρήσεων.
Χρηματοοικονομική Ανάλυση Λογιστικών Καταστάσεων με έμφαση στη διαχρονική εξέλιξη
και διακλαδική σύγκριση των βασικών μεγεθών και δεικτών της επιχειρηματικής
δράσης. Εισαγωγή στη χρήση της διαστρωματικής ανάλυσης, και των χρονολογικών
σειρών στη Χρηματοοικονομική Ανάλυση.
Χρηματοοικονομικές αποφάσεις: Χορήγηση δανείου, επιλογή χρηματιστηριακών επενδύσεων,
επικείμενης χρεοκοπίας.
Μεθοδολογία αποτίμησης της αξίας των επιχειρήσεων
Μελέτη αντιπροσωπευτικής περίπτωσης (case-study): σε ελληνική μεταποιητική επιχείρηση,
σε εισηγμένη ναυτιλιακή επιχείρηση στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών, σε ναυτιλιακή
επιχείρηση της φορτηγού ποντοπόρου ναυτιλίας.
Αρχή
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΛΟΙΟΥ II
Ε. Τζαννάτος
Συστήματα πρόωσης: Κινητήρες πρόωσης – Μετάδοση ισχύος πρόωσης (αξονικά-μειωτήρες) – Προωθητήρες / έλικες. Συστήματα ηλεκτροπαραγωγής και ατμοπαραγωγής. Δίκτυα καυσίμου, λίπανσης, νερού και αέρα, εξοπλισμός ψύξης / θέρμανσης. Εξοπλισμός πηδαλιουχίας, αγκυροβολίας και ευστάθειας. Συστήματα φορτοεκφόρτωσης και ερματισμού. Εξοπλισμός ναυσιπλοΐας και επικοινωνιών. Συστήματα πυρασφάλειας.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
Ε. Σαμπράκος
Ρύθμιση και ανταγωνισμός του μεταφορικού τομέα. Σχεδιασμός και Πρόβλεψη των μεταφορών. Η πολιτική των Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιεχόμενο, εξέλιξη και προοπτικές. Επιπτώσεις της εφαρμογής της κοινής Ευρωπαϊκής πολιτικής σε όλους τους μεταφορικούς τομείς. Εξέταση των μεταφορών κατά κλάδους. Κύρια χαρακτηριστικά του κάθε τρόπου μεταφοράς, ιδιαιτερότητες, κόστος τιμολόγηση, συμπληρωματικότητα και ανταγωνισμός στις ακτοπλοϊκές, σιδηροδρομικές, αεροπορικές, οδικές και ποτάμιες μεταφορές. Επιπτώσεις από την απελευθέρωση των μεταφορικών αγορών. Η ποιότητα προσφερομένων υπηρεσιών. Οι συνδυασμένες μεταφορές και δίκτυα, τα χαρακτηριστικά τους, πλεονεκτήματα, εμπόδια ανάπτυξης, η πολιτική των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.
ΝΑΥΛΩΣΕΙΣ
Κ. Γκιζιάκης
Ασχολείται με την εξήγηση της τεχνικής της ναύλωσης στην ποντοπόρο ναυτιλία. Με αυτό τον τρόπο αναλύονται οι κύριες ναυτιλιακές αγορές, η λειτουργία της αγοράς, η πληροφόρηση και οι πηγές της, η κάλυψη πληροφοριών, οι πράκτορες στα λιμάνια και οι προμήθειες, η προώθηση των προσφερομένων ναυτιλιακών υπηρεσιών, η οργάνωση του τμήματος ναυλώσεων της ναυτιλιακής επιχείρησης, οι φορτωτικές, οι όροι incoterms, τα έγγραφα, η έννοια της καθαρής φορτωτικής, οι διεθνείς συνθήκες για την φορτωτική. Επίσης εξετάζονται τα ναυλοσύμφωνα, οι τύποι ναυλοσυμφώνων, η ναύλωση κατά ταξίδι, τα συνεχόμενα ταξίδια, η χρονοναύλωση, η ναύλωση πλοίου γυμνού, το συμβόλαιο εργολαβικής μεταφοράς φορτίου, οι επιχειρηματικές συμφωνίες, η κατανομή κόστους στα ναυλοσύμφωνα, τα πολλαπλά ναυλοσύμφωνα, ο υπολογισμός ναύλου, οι ειδικοί υπολογισμοί, οι οριακοί υπολογισμοί στην αγορά γραμμών καθώς και οι υπολογισμοί στην χρονοναύλωση. Οι φοιτητές εξασκούνται με ειδικές ασκήσεις πάνω στα αναφερόμενα θέματα.
ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΑΡΑΚΤΙΩΝ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ
Α. Γουλιέλμος, Α. Γκατζόλη
Ασχολείται με (χρησιμοποιώντας βασικές έννοιες της οικονομικής ανάλυσης) την οικονομική διοίκηση της Αλιείας, τη μέθοδο Αξιολόγησης Σχεδίων Επένδυσης, την ανάλυση κοινωνικών ωφελειών-κόστους λιμένα. Εξετάζει την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), την Οικονομική του Παράκτιου και Θαλάσσιου Τουρισμού, την Οικονομική της εξόρυξης πετρελαίου από την θάλασσα, την Οικονομική της Ναυπηγοεπισκευαστικής Βιομηχανίας, την Οικονομική της Διοίκησης της Παράκτιας Ζώνης, καθώς και διάφορα θέματα Διοίκησης Παράκτιων και Θαλάσσιων Βιομηχανιών.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΛΙΜΕΝΩΝ II
Α. Γουλιέλμος
Εισάγει στον λιμενικό σχεδιασμό, τα ευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών, το βασικό σχέδιο του λιμένος και τον εθνικό λιμενικό σχεδιασμό, καθώς και τη διαδικασία σχεδιασμού για τον εξοπλισμό. Αναλύονται τα οικονομικά του λιμενικού σχεδιασμού, τα κριτήρια των λιμενικών επενδύσεων, το management κυκλοφορίας στο λιμάνι, τα συστήματα επικοινωνίας του λιμένος, η ηλεκτρονική ανταλλαγή πληροφοριών Ε.D.Ι., η λιμενική στατιστική και το λιμενικό marketing.
ΔΙΕΘΝΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
Γ. Βλάχος
Ασχολείται με τη συνισταμένη πρακτικών και ρυθμίσεων των διαφόρων επιμέρους κρατών για την εθνική τους ναυτιλία καθώς και ρυθμίσεων, κανόνων και πρακτικών όπως διαμορφώνονται από τη διεθνή κοινότητα. Εξετάζονται τα διεθνή σχέδια που αποσκοπούν στο έλεγχο χωρητικότητας σε περιόδους κρίσεων, ο προστατευτισμός στη διεθνή ναυτιλία που εκφράζεται μέσα από την πολιτική «διαφύλαξης φορτίων» (cargo reservation), «διάκρισης σημαίας» και του προνομίου της ακτοπλοΐας, επιδοτήσεις και επιχορηγήσεις, ελέγχους στα λιμάνια και συμβούλια φορτωτών. Αναλύεται η διεθνής πολιτική χρήσης των «σημαιών ευκαιρίας» ή «ανοικτών νηολογίων», «παράλληλων» ή «διπλών» νηολογίων, «διεθνών» νηολογίων καθώς και του κοινοτικού νηολογίου. Εξετάζεται η διεθνής ναυτιλιακή πολιτική σε σχέση με τον Ανθρώπινο παράγοντα, το Κράτος και πιο συγκεκριμένα για την Ελλάδα.
ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΝΑΥΤΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ
Μ. Παζαρζής
Οργάνωση της αγοράς των απαιτήσεων (Η θέση των ασφαλιστών, Διακανονιστές Αβαριών και Απαιτήσεων. Εταιρείες ασφαλιστικών Απαιτήσεων). Ασφαλιστήριο Συμβόλαιο. Ασφαλιστήριο συμβόλαιο Ναυτικής ασφάλισης και ασφαλιστήριο συμβόλαιο Συνδυασμένων Μεταφορών. Ασφαλιστικές Ρήτρες της μεταφοράς. Γενική Αβαρία και Διάσωση. Σύγκριση Αγγλικών και Αμερικανικών Ασφαλιστικών ρητρών πλοίου. Απαιτήσεις μερικής Αβαρίας στα πλοία. Η ευθύνη των πλοιοκτητών. Εισαγωγή στις απαιτήσεις Ναύλου. Παρουσίαση Απαιτήσεων και Στοιχειοθέτηση. Απαιτήσεις στα Ασφαλιστήρια συμβόλαια των Εμπορευμάτων. Απαιτήσεις Φορτίου – Διαδικασία και Στοιχειοθέτηση. Απαιτήσεις Πληρώματος.
ΙΣΤΟΡΙΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
Α. Χαρλαύτη
Σκοπός αυτού του μαθήματος είναι να εξετάσει και να αναλύσει την εξέλιξη της οργάνωσης και διοίκησης ξένων και ελληνικών ναυτιλιακών επιχειρήσεων κατά την διάρκεια του 18ου, 19ου και 20ού αιώνα. Ο στόχος είναι να δοθεί η προοπτική της εξέλιξης των σημερινών επιχειρήσεων και να γίνει η συγκριτική μελέτη των ελληνικών και ξένων επιχειρησιακών μεθόδων. Η μελέτη της ιστορίας των επιχειρήσεων μας βοηθά στην βαθύτερη και καλύτερη κατανόηση της πιο σημαντικής οργανωτικής μονάδας της οικονομίας μας, της επιχείρησης. Η ανάγνωση της συμπεριφοράς του επιχειρηματικού παρελθόντος είναι τόσο σημαντική όσο και αυτή του πολιτικού παρελθόντος, και βοηθά στην καλυτέρευση των λειτουργιών της οικονομίας.
ΔΙΚΑΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Μ. Παζαρζής
Βασικές πτυχές του σύγχρονου περιβαλλοντικού προβλήματος σε εσωτερικό, διεθνές και πλανητικό επίπεδο. Η κατάσταση του θαλασσίου περιβάλλοντος. Η διαχρονική εξέλιξη της νομοθεσίας και πολιτικής για την προστασία στοιχείων του περιβάλλοντος. Περιβάλλον και διακρίσεις, περιβαλλοντικές προσβολές, προστασία περιβάλλοντος. Δίκαιο του περιβάλλοντος και οι πηγές του σε Εσωτερικό (σύνταγμα, νόμοι προεδρικά διατάγματα, υπουργικές αποφάσεις), Διεθνές (διεθνείς συμβάσεις, συμφωνίες, πρωτόκολλα) και Κοινοτικό (οδηγίες, κανονισμοί) επίπεδο. Βασικές αρχές δικαίου του περιβάλλοντος, πρόληψη, πληροφόρηση, αποζημίωση, πρόνοια, προφύλαξη. Το νομικό καθεστώς προστασίας του περιβάλλοντος στην Ελλάδα. Συνταγματική και νομοθετική κατοχύρωση της περιβαλλοντικής προστασίας. Ειδικές ρυθμίσεις κατά κατηγορία περιβαλλοντικών αγαθών. Προεδρικό Διάταγμα 55/1998 περί προστασίας του θαλασσίου περιβάλλοντος και το καθεστώς πρόληψης, αποκατάστασης και αποζημίωσης. Το διεθνές δίκαιο προστασίας του περιβάλλοντος. Ρυθμίσεις δεσμευτικές και χαλαρής υποχρεωτικότητας για την προστασία των περιβαλλοντικών στοιχείων. Το καθεστώς προστασίας του θαλασσίου περιβάλλοντος σε παγκόσμιο, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Οι σύγχρονες προοπτικές για την αυξημένη προληπτική προστασία (αρχή της πρόνοιας). Το νομικό καθεστώς προστασίας του περιβάλλοντος στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η εξέλιξη του Κοινοτικού Δικαίου Προστασίας του περιβάλλοντος, προγράμματα Δράσης, Οδηγίες, Κανονισμοί. Η προστασία του υδάτινου περιβάλλοντος στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Κ. Γκιζιάκης, Φ. Σακελλαριάδου
Ο σκοπός του μαθήματος είναι η εφαρμογή των εννοιών της οικονομίας και του περιβάλλοντος σε πραγματικές καταστάσεις ή μελέτες. Το μάθημα έχει θεωρητικό και πρακτικό περιεχόμενο. Το θεωρητικό περιλαμβάνει τα οικονομικά της ατυχηματικής ρύπανσης και του περιβάλλοντος. Αναπτύσσονται οι λόγοι που εμποδίζουν την οικονομία να φθάσει στο άριστο επίπεδο. Αναλύονται οι επιδράσεις των εξωτερικών οικονομιών κλίμακας για τη θαλάσσια μεταφορά και αναπτύσσονται πολιτικές αντιμετώπισης των προβλημάτων αυτών. Το πρακτικό μέρος περιλαμβάνει μια ολοκληρωμένη εργασία εφαρμογής της παραπάνω θεωρητικής προσέγγισης.
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ
Εισάγει στην κατασκευή και χρήση υποδειγμάτων και αναλύει τη θεωρία του σχεδιασμού στο μεταφορικό τομέα, τα υποδείγματα βαρύτητας, την πρόβλεψη της ζήτησης, τη γένεση των μετακινήσεων, το διαχωρισμό κατά τρόπο μεταφοράς, τον καταμερισμό στο δίκτυο, τις πολυκριτιριακές μεθόδους, τις εφαρμογές των υποδειγμάτων στο σχεδιασμό μεταφορών.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΛΙΜΕΝΩΝ
Α. Παρδάλη
Το μάθημα αυτό ασχολείται με την οικονομική και την πολιτική των λιμενικών επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα ασχολείται με την ανάλυση της ζήτησης και της προσφοράς των λιμενικών υπηρεσιών. Αναλύονται οι τεχνικές προβλέψεων της ζήτησης για λιμενικές υπηρεσίες. Αναλύονται τα προβλήματα των λιμένων από τις συμφορήσεις και γίνεται προσέγγιση του συντελεστή απασχόλησης των αποβάθρων, και της θεωρίας αναμονής στους λιμένες. Εξετάζεται η παραγωγικότητα των λιμένων μέσα από τη συνάρτηση λιμενικής παραγωγής και της τεχνολογικής μεταβολής και παρουσιάζονται οι δείκτες μέτρησης της παραγωγικότητας των λιμενικών τερματικών σταθμών. Γίνεται ανάλυση του κόστους παραγωγής των λιμενικών υπηρεσιών του κόστους των συμφορήσεων και του κόστους της προστασίας του περιβάλλοντος των λιμένων. Δίνεται έμφαση στις μορφές του ανταγωνισμού στα λιμάνια και παρουσιάζονται η τιμολογιακή και η επενδυτική πολιτική των λιμένων.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ II
Α. Γουλιέλμος, Ν. Γουλιέλμου
Η ναυτιλιακή επιχείρηση θεωρείται μέσα από τη διεθνοποίηση και παγκοσμιοποίηση
του περιβάλλοντος. Αναλύεται η λειτουργία και τα συστήματα πληροφόρησης καθώς
και ο έλεγχος του Management (MΙS και ΕMΙS, ηλεκτρονικά MΙS).
Διδάσκεται ο έλεγχος ποιότητος του ναυτιλιακού management, η θεωρία της οργάνωσης,
η οργάνωση του Τμήματος Λογιστηρίου της MC., η οργάνωση των Τμημάτων Ναυλώσεων
και επιχειρήσεων (OPS), η οργάνωση των Τμημάτων Πληρωμάτων, Τεχνικού, Προμηθειών,
Ασφαλίσεων και Αγοραπωλησιών (S&Ρ).
ΝΑΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ
Μ. Παζαρζής, Δ. Χριστοδούλου
Εισαγωγή στο ναυτικό δίκαιο. Η ιστορική εξέλιξη του ναυτικού δικαίου. Οι πηγές του ναυτικού δικαίου. Η έννοια και η νομική φύση του πλοίου. Η κτήση κυριότητας του πλοίου. Οι φορείς της ναυτιλιακής επιχειρήσεως. Ο κύριος του πλοίου, ο πλοιοκτήτης, ο εφοπλιστής. Η συμπλοιοκτησία. Η ναυτική εταιρεία. Οι αλλοδαπές εταιρείες. Ο πλοίαρχος. Το πλήρωμα. Ο ναυτικός πράκτορας. Ευθύνη από την εκμετάλλευση του πλοίου. Η σύμβαση θαλάσσιας μεταφοράς πραγμάτων. Φορτωτική. Η σύμβαση θαλάσσιας μεταφοράς επιβατών. Η ναυτική πίστη: ναυτική υποθήκη και ναυτικά προνόμια. Επιθαλάσσια αρωγή και διάσωση. Η συντηρητική κατάσχεση του πλοίου. Η αναγκαστική εκτέλεση επί πλοίου. Παραγραφές.
ΝΑΥΠΗΓΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
Γ. Βλάχος
Εισαγωγικές έννοιες της ναυπηγικής οικονομικής επιστήμης: Περιγραφή και Ανάλυση των μονάδων του κλάδου. Διαδικασίες Ναυπήγησης – Επισκευής – Μετασκευής – Συντήρησης Πλοίων. Ορισμοί και Μονάδες μέτρησης. Βασικά Στοιχεία Ναυπηγικής Τεχνολογίας. Το ζήτημα της Τεχνολογικής Ανανέωσης και η οικονομική του σημασία. Υγιεινή και Ασφάλεια στους χώρους εργασίας. Ναυπηγική Οικονομική: Παράγοντες Ζήτησης και Προσφοράς της Ναυπηγικής και Ναυπηγοεπισκευαστικής Υπηρεσίας σε διεθνές, εθνικό και τοπικό επίπεδο. Η σημασία των οικονομιών κλίμακας παραγωγής και ο νόμος της φθίνουσας απόδοσης στις ναυπηγικές εργασίες. Ανάλυση κόστους Ναυπηγικών και Ναυπηγοεπισκευαστικών Μονάδων. Προγραμματισμός Παραγωγής, Προϋπολογισμός και Κοστολόγηση της ναυπηγικής υπηρεσίας. Διεθνής Τιμολόγηση Υπηρεσιών των Ναυπηγικών Επιχειρήσεων. Κοινωνικό Κόστος Λειτουργίας της Ναυπηγικής Βιομηχανίας. Το φαινόμενο της μακροχρόνιας κλαδικής ανεργίας και υποαπασχόλησης στον διεθνή και στον ελληνικό χώρο. Οι επιδοτήσεις και οι επιχορηγήσεις στα ναυπηγεία. Εξειδίκευση Εργασιών και Επαναπροσδιορισμός δραστηριοτήτων Επεξεργασίας Μεταλλικών κατασκευών. Το διεθνοποιημένο θεσμικό και οικονομικό περιβάλλον της Ναυπηγικής Βιομηχανίας: Διεθνές Θαλάσσιο Εμπόριο – Ναυτιλία – Ναυπήγηση, Ναυπηγική Παραγωγή, Διεθνής Προσφορά και Ζήτηση Ναυπηγήσεων και Ναυπηγοεπισκευαστικών Υπηρεσιών. Παγκόσμια κατανομή Δεξαμενιστικής Χωρητικότητας. Κατηγορίες ανυψωτικής ικανότητας και Local Markets. Διαχρονικό ανάλυση της ανάπτυξης της ναυπηγικής και επισκευαστικής βιομηχανίας στην Ελλάδα. Η ίδρυση των ναυπηγικών εγκαταστάσεων. Τα σύγχρονα προβλήματα του κλάδου. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης Περάματος. Οι προοπτικές του κλάδου σε διεθνές και εθνικό επίπεδο. Διεθνής Ναυπηγική Πολιτική ΟΟΣΑ (Χρηματοδοτήσεις, Επιδοτήσεις, Προστατευτισμός κ.λ.π.). Ευρωπαϊκή Ναυπηγική Πολιτική. Εθνική Ναυπηγική Πολιτική και προοπτικές του κλάδου.
ΕΠΙΛΟΓΕΣ
ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΑΓΟΡΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑ-ΟΝΕ
Ε. Θαλασσινός
Οικονομικη και Νομισματική Ενοποίηση. Εξελίξεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα της Ευρωζώνης. Επιπτώσεις της ΟΝΕ στη ναυτιλία. Καινοτομίες και προοπτικές χρηματοδότησης. Η ελληνική χρηματαγορά και κεφαλαιαγορά. Εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα. Οι νέες προοπτικές στην μετά Ευρώ εποχή.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΝΑΥΛΩΣΕΩΝ
Κ. Γκιζιάκης
Αναλύονται οι παράγοντες που καθορίζουν τον ναύλο στην ελεύθερη αγορά καθώς και η λειτουργία της αγοράς χύδην φορτίων και αγοράς γραμμών. Γίνεται ανάλυση των ναυλοδεικτών, της δημιουργίας του δείκτη worldscale, της δημιουργίας και λειτουργίας του δείκτη ΒΙFFΕΧ και του συμβολαίου εργολαβικής μεταφοράς. Εξετάζεται η δομή του ναύλου στην ελεύθερη αγορά, η ελαστικότητα της ζήτησης για ναυτιλιακές υπηρεσίες, η σχέση των ναύλων με το κόστος και την προσφορά ναυτιλιακών υπηρεσιών, η σχέση κόστους-ναύλου, η σχέση του ναύλου γραμμών και της tramp ναυτιλίας με την αξία του φορτίου, της διασποράς του κινδύνου και τις διακυμάνσεις του ναύλου, της χρησιμοποίησης μελλοντικών ναυλοσυμφώνων, του μέτρου αποδοτικότητας της ναυτιλίας. Γίνονται ασκήσεις πολιτικής ναυλώσεων.
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΛΙΜΕΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Α. Παρδάλη
Για να αξιολογηθεί η ανάγκη του μαθήματος απαιτείται πρωτίστως να αναδειχθεί η σημασία του λιμενικού συστήματος για την ευρωπαϊκή οικονομία, εντοπίζοντας και καταγράφοντας το γεγονός ότι το λιμενικό σύστημα είναι αναπόσπαστο τμήμα του ευρωπαϊκού μεταφορικού συστήματος και άρα η ευρωπαϊκή ένωση εξ’ αντικειμένου θα αντιμετωπίσει και θέματα λιμενικής πολιτικής. Τα χαρακτηριστικά των λιμένων της Ευρώπης, η ποικιλομορφία τους και η γεωγραφία τους απασχολούν όποιον θελήσει να μελετήσει τις ιδιαιτερότητες στο θεσμικό επίπεδο, στη διαφορά δραστηριοτήτων κλπ. Βέβαια για να κατανοήσει κανείς την σημερινή εξέλιξη της ευρωπαϊκής λιμενικής πολιτικής δεν μπορεί παρά να εξετάσει αυτή στην ιστορική της διαδρομή από το 1957 μέχρι και σήμερα. Σύντομα τότε θα γίνει κατανοητή η ανάγκη να εξετάσουμε το σύνολο των κοινών πολιτικών της Ε.Ε. για να μελετηθούν οι επιδράσεις από αυτές στη λιμενική παραγωγή και βιομηχανία. Θέματα σχετικά με την κοινή πολιτική μεταφορών όπως αυτά της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής και της βιώσιμης κινητικότητας αποδεικνύονται ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα για τη λιμενική δραστηριότητα. Η ενιαία αναζήτηση των επιδράσεων πολιτικών σχετικών με τις υποδομές μεταφοράς, τη χρηματοδότηση και τον καταλογισμό του κόστους των σχετίζονται άμεσα με τη λιμενική προσφορά. Όπως τα αντίστοιχα με τη διασύνδεση και διαλειτουργικότητα των μεταφορικών μέσων και δικτύων. Βέβαια θα ήταν παράδοξη μια προσέγγιση για την ευρωπαϊκή λιμενική πολιτική εξετάζοντας όλες τις άλλες πολιτικές αγνοώντας την κοινή πολιτική για τις θαλάσσιες μεταφορές. Τέλος εντοπίζονται, καταγράφονται και αναδεικνύονται όλες εκείνες οι πρωτοβουλίες που διαμορφώνουν κοινή πολιτική στη λιμενική παραγωγή και βιομηχανία. Έτσι αναπτύσσεται α) η έκθεση του ΕΚ του 1993 ως ένα σημαντικό βήμα, β) η προώθηση της ναυτιλίας μικρών αποστάσεων, ως τη πρόδρομη διαδικασία για κοινή λιμενική πολιτική, γ) η πράσινη βίβλος για τους θαλάσσιους λιμένες και οι αντιδράσεις όλων των δρώντων παραγόντων σ’ αυτή, δ) η δεύτερη έκθεση του ΕΚ το 1999, ε) η κοινή θέση του Συμβουλίου για τα κριτήρια ένταξης των λιμένων στα σχέδια για τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών.
ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ
Γ. Βλάχος
Εισαγωγή στη θεωρία της διεθνούς οργάνωσης. Σκοποί και αναγκαιότητες δημιουργίας διεθνών ενώσεων – ιστορική αναδρομή. Το φαινόμενο της διεθνούς οργάνωσης. Διακυβερνητική – διεθνική διάσταση της διεθνούς οργάνωσης. Σύγχρονοι διεθνείς Οργανισμοί (παγκόσμιοι, περιφερειακοί). Κοινωνία των εθνών, Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών – δομή και όργανα του ΟΗΕ. Συμβούλιο της Ευρώπης. Η διεθνής κοινότητα και το διεθνές δίκαιο. Βασικά στοιχείων διεθνών και κοινοτικών θεσμών / υποκείμενα και πηγές του διεθνούς δικαίου. Σχέσεις διεθνούς και εσωτερικού δικαίου (γενικές αρχές). Προϋποθέσεις για τη σύναψη διεθνών συνθηκών, συμφωνίες απλοποιημένης μορφής, λήξη ισχύος των συνθηκών, λόγοι ακυρότητας. Κοινοτικό δίκαιο και διεθνές δίκαιο (άμεση ισχύς των κανόνων του Κοινοτικού δικαίου). Διεθνείς οργανισμοί ναυτιλιακής εξειδίκευσης. Ο διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός IMO, ιστορική αναδρομή – δομή και όργανα – αρμοδιότητες και δραστηριότητες (διεθνείς κανονισμοί ναυτικής ασφάλειας, ναυσιπλοΐας, διαφόρων τύπων φορτίων, ναυτική τεχνολογίας, διευκόλυνσης θαλασσίων μεταφορών, επίλυσης θεμάτων νομικής φύσης, προστασίας θαλασσίου περιβάλλοντος. Συνδιάσκεψη του ΟΗΕ για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη UΝCΤΑD: δομή και όργανα – συνδιασκέψεις πλοίων τακτικών γραμμών – κώδικες CΕΝSΑ, Liner Conferences, Alexander Report, Shippers Councils – Σημαίες ευκαιρίας και πολιτική του ΟΗΕ. Εξειδικευμένες οργανώσεις του ΟΗΕ που έχουν (ή μπορούν να έχουν) σχέση με ναυτιλιακά συμφέροντα. Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης: ιστορική αναδρομή – ειδική ναυτιλιακή επιτροπή – ομάδες κρατών στον OECD. Γενική συμφωνία Δασμών και Εμπορίου: συμφωνίες για τις μεταφορές φορτίων – κύκλος της Ουρουγουάης (GΑΤΤ) και νέες εξελίξεις (Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου). Η σημασία και ο ρόλος των INMARSAT, ΙLΟ, WMO, FAO, UNEP, UΝΕSCΟ, GΕSΑMΡ για το διεθνές θαλάσσιο εμπόριο και την Εμπορική ναυτιλία. Ιδιωτικοί Ναυτιλιακοί οργανισμοί. Διεθνές ναυτιλιακό επιμελητήριο (ΙCS), Διεθνής Ναυτιλιακή Συνέλευση Επιχειρήσεων Πετρελαιοειδών (ΟCIMF), όμιλοι προστασίας και αποζημίωσης (Ρ&Ι clubs), Διεθνής Ναυτιλιακή Επιτροπή, Διεθνής Ένωση Νηογνωμόνων, Διεθνής Ένωση Ανεξαρτήτων Ιδιοκτητών Δεξαμενοπλοίων, ΒΙMCO, Διεθνής ένωση Ανεξαρτήτων Ιδιοκτητών Πλοίων Ξηρού φορτίου (Intercargo). Διεθνείς Οργανισμοί και ναυτική Συνεργασία. Ο ρόλος της ITF και το ΙLΟ. Ο ρόλος των αναδυομένων αγορών και η συμμόρφωσή τους με τις Διεθνείς επιταγές της ITF και του ΙLΟ. Διεθνής Ναυτική Εκπαίδευση: Η εναρμόνιση της ναυτικής εκπαίδευσης σύμφωνα με τη Διεθνή Σύμβαση SΤCW και οι σύγχρονες τάσεις βελτίωσης των επιπέδων ασφάλειας και ποιότητας μέσω των εξειδικευμένων γνώσεων και της τηλεματικής.
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΠΛΟΙΟΥ
Ε. Τζαννάτος
Απόδοση της τεχνολογίας πλοίου σε σχέση με την οικονομία, την ασφάλεια και την προστασία του περιβάλλοντος. Κριτήρια και στοιχεία απόδοσης στην αρχική επιλογή και διαχείριση / χειρισμό των τεχνολογιών κατασκευής και εξοπλισμού των πλοίων. Υπάρχουσες και αναμενόμενες τεχνολογίες πλοίου με υψηλή κρισιμότητα απόδοσης. Όροι, προϋποθέσεις και μεθοδολογία εισαγωγής νέων και υψηλής απόδοσης τεχνολογιών στα πλοία.