Το τμήμα σκοπό έχει να αναδείξει άρτια καταρτισμένους επιστήμονες, ικανούς να προάγουν τις παιδαγωγικές επιστήμες και να συμβάλλουν στην εξύψωση του επιπέδου και την κάλυψη των αναγκών της εκπαίδευσης σε ό,τι αφορά ζητήματα παιδαγωγικής.
Η διάρκεια σπουδών είναι 8 εξάμηνα. Τα μαθήματα κάθε έτους διδάσκονται σε 2 εξάμηνα και διακρίνονται σε υποχρεωτικά και επιλογής. Για το 7ο και 8ο εξάμηνο προβλέπεται δίμηνη άσκηση σε νηπιαγωγεία, μουσεία και κέντρα δημιουργικής απασχόλησης.
Οι πτυχιούχοι μπορούν να καλύψουν θέσεις εργασίας σε τομείς ανάλογους με τις σπουδές και την εξειδίκευση τους. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μπορούν να απασχοληθούν στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα σε νηπιαγωγεία και παιδικούς σταθμούς, σε ιδρύματα φροντίδας για το παιδί, σε χώρους ψυχαγωγίας για το παιδί, ως παιδαγωγοί σε φορείς και οργανισμούς, σε νοσοκομεία για παιδιά.
1. Το Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης χορηγεί ένα ενιαίο πτυχίο, το οποίο παρέχει στον κάτοχό του τη δυνατότητα να διορίζεται ως εκπαιδευτικός λειτουργός σε νηπιαγωγεία. Ο ελάχιστος αριθμός εξαμήνων που απαιτούνται για τη λήψη του πτυχίου είναι οκτώ (8).
2. Τα μαθήματα που διδάσκονται χωρίζονται σε έξι κατηγορίες. Αυτές είναι:
α. Τα υποχρεωτικά κορμού, τα οποία πρέπει να διδαχθούν οπωσδήποτε όλοι οι φοιτητές κατά τη διάρκεια των οκτώ εξαμήνων της φοίτησής τους στο Πανεπιστήμιο.
β. Τα κατ' επιλογήν υποχρεωτικά των κατευθύνσεων, τα οποία πρέπει να επιλέξει ο φοιτητής από μια ομάδα προτεινομένων μαθημάτων.
γ. Τα σεμινάρια, τα οποία είναι υποχρεωτικά και παρακολουθούνται από μικρό αριθμό φοιτητών.
δ. Τα εργαστηριακά μαθήματα, τα οποία προσφέρει το Τμήμα και από τα οποία ο φοιτητής υποχρεούται να επιλέξει ένα (1).
ε. Οι διδακτικές ασκήσεις, οι οποίες διεξάγονται σε πειραματικά ή άλλα νηπιαγωγεία και είναι υποχρεωτικές για όλους τους φοιτητές.
στ. Τα μαθήματα ελεύθερης επιλογής, τα οποία μπορεί να επιλέξει ο φοιτητής από τη γνωστική περιοχή του δικού του ή οποιουδήποτε άλλου Τμήματος του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Οι έξι αυτές κατηγορίες μαθημάτων θα αναλυθούν λεπτομερέστερα πιο κάτω.
3. O όρος "μάθημα" αναφέρεται σ' ένα συγκεκριμένο επιστημονικό περιεχόμενο, σ' ένα μέρος ενός ευρύτερου γνωστικού αντικειμένου. Έτσι, π.χ., από το γνωστικό αντικείμενο της Νεοελληνικής Φιλολογίας ο φοιτητής μπορεί να διδαχθεί επί ένα εξάμηνο το μάθημα της Παιδικής Λογοτεχνίας.
4. O τίτλος, το περιεχόμενο και οι ώρες διδασκαλίας κάθε μαθήματος περιέχονται στο Πρόγραμμα Σπουδών. Oι λεπτομέρειες της οργάνωσής του είναι έργο του διδάσκοντος.
5. Ένα μάθημα μπορεί να διδαχθεί σε ένα ή περισσότερα εξάμηνα. Στη δεύτερη περίπτωση παίρνει άλλο κωδικό αριθμό (π.χ. Εξελικτική Ψυχολογία I, II. Μουσική και ρυθμική αγωγή νηπίων I, II).
6. Kάθε εξαμηνιαίο μάθημα περιλαμβάνει έναν αριθμό "διδακτικών μονάδων" (δ.μ.). H δ.μ. αντιστοιχεί σε μια εβδομαδιαία ώρα διδασκαλίας επί ένα εξάμηνο, προκειμένου περί αυτοτελούς διδασκαλίας μαθήματος, και σε μια μέχρι τρεις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας ή εξάσκησης επί ένα εξάμηνο για το υπόλοιπο εκπαιδευτικό έργο (Άρθρο 24, παρ. 3 του N. 1268/82). Tο πτυχίο του νηπιαγωγού απαιτεί 153 δ.μ.
7. Όλα τα μαθήματα (παραδόσεις και σεμινάρια) του Παιδαγωγικού Tμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης διδάσκονται επί τρεις (3) ώρες κάθε εβδομάδα, εκτός από τις διδακτικές ασκήσεις και τα εργαστηριακά μαθήματα, που, λόγω της φύσης τους, μπορούν να καλύπτουν περισσότερες διδακτικές ώρες, κατά την κρίση του διδάσκοντος.
8. Tα διδασκόμενα μαθήματα στο Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης εντάσσονται σε τέσσερις βαθμίδες: Παραδόσεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακά μαθήματα, Διδακτικές Ασκήσεις.
Παραδόσεις (Π) ονομάζονται τα μαθήματα, στα οποία παρουσιάζεται, θεωρητικά ή πρακτικά, μια ευρεία περιοχή ενός γνωστικού αντικειμένου σε μεγάλο αριθμό φοιτητών.
Σεμινάρια (Σ) ονομάζονται τα μαθήματα, στα οποία οι φοιτητές με τις οδηγίες του διδάσκοντος ερευνούν ένα ειδικό θέμα και παρουσιάζουν ατομικές ή ομαδικές εργασίες. Σ' αυτή την κατηγορία εντάσσεται και η πτυχιακή εργασία (βλ. § 24).
Εργαστηριακά μαθήματα (ΕΡΓ) ονομάζονται τα μαθήματα εκείνα που λόγω της φύσης τους απαιτούν περισσότερη πρακτική ή και ερευνητική συμμετοχή των φοιτητών.
Διδακτικές Aσκήσεις (ΔΑΣ) ονομάζονται οι παρακολουθήσεις εργαζόμενων Tμημάτων νηπίων και η διδασκαλία σ' αυτές ενός ή περισσότερων μαθημάτων (δραστηριοτήτων).
9. Στον κατάλογο των προσφερόμενων μαθημάτων του Τμήματος οι Παραδόσεις χαρακτηρίζονται με τους αριθμούς 100 και άνω, τα Σεμινάρια με τους αριθμούς από 100 έως 104, τα Εργαστηριακά μαθήματα από 100 έως 111 και οι Διδακτικές Ασκήσεις με τους αριθμούς 100-101 και 200-201. Μετά τον τίτλο του μαθήματος σημειώνεται η κατηγορία, στην οποία ανήκει (π.χ. κατεύθυνση Α’, Β’, υποχρεωτικό κορμού κλπ.). Ομοίως, πριν από τον τίτλο των μαθημάτων σημειώνονται τρία γράμματα ανάλογα με την κατηγορία, στην οποία ανήκει το μάθημα (π.χ. ΠΑΙ = Παιδαγωγικό, ΨYΧ = Ψυχολογικό κλπ.). Τα τρία αυτά γράμματα μαζί με τον αριθμό που ακολουθεί δίδουν την ταυτότητα του μαθήματος (π.χ. ΨYΧ 100, ΚΟΙ 101, ΦΙΣ 103 κλπ.).
10. Στα μαθήματα που σημειώνεται η ένδειξη "προαπαιτούμενο" (Προ.) πρέπει οπωσδήποτε ο φοιτητής να έχει ήδη παρακολουθήσει και εξετασθεί επιτυχώς στο μάθημα που ορίζεται (π.χ. ΠΑΙ 106 Μεθοδολογία της ψυχοπαιδαγωγικής έρευνας II, Προ. ΠΑΙ 105 Μεθοδολογία της ψυχοπαιδαγωγικής έρευνας I). Tο ίδιο ισχύει και για τα μαθήματα που κλιμακώνονται σε επίπεδα (κυρίως Διδακτικές Aσκήσεις). H υποχρέωση αυτή αίρεται σε περίπτωση που ο διδάσκων δεν θεωρεί αναγκαίο το οριζόμενο προαπαιτούμενο, αλλά ούτε και την επιτυχία στις εξετάσεις. Τότε, όμως, πρέπει να καταθέτει στο Τμήμα σχετικό έγγραφο παροχής άδειας εγγραφής στο μάθημά του των φοιτητών που έχουν το πρόβλημα, με πλήρη αιτιολόγηση της απόφασής του. Ένα παράδειγμα: Ο διδάσκων το μάθημα ΚΑΛ 101 (Καλλιτεχνική αγωγή νηπίων II) παρέχει την άδεια εγγραφής στο μάθημά του των φοιτητών που δεν έχουν ήδη κατοχυρώσει το KAΛ 100 (Kαλλιτεχνική αγωγή νηπίων Ι), γιατί θα διδάξει Θεατρική αγωγή νηπίων, ενώ στο προαπαιτούμενο έχει διδαχθεί Iχνογραφία και Xειροτεχνία. Χωρίς το επίσημο αυτό έγγραφο, κάθε δήλωση μαθήματος που δεν συμφωνεί με τις απαιτήσεις του Προγράμματος θα απορρίπτεται. Eυνόητο είναι ότι η ρύθμιση αυτή δεν αφορά τις Διδακτικές Ασκήσεις, λόγω της ιδιαιτερότητάς τους και της διεξαγωγής τους στα νηπιαγωγεία της πόλεως σε ορισμένες μόνο ημέρες της εβδομάδας.
11. Δικαίωμα εγγραφής σε σεμινάριο έχει ο φοιτητής που έχει ήδη παρακολουθήσει και εξετασθεί επιτυχώς σε δύο τουλάχιστον παραδόσεις του ίδιου ή παρεμφερούς γνωστικού αντικειμένου, πάντως όχι πριν από το τρίτο εξάμηνο σπουδών του. H προτεραιότητα εγγραφής καθορίζεται από το εξάμηνο φοίτησης (π.χ. 8ο, 7ο, 6ο, κ.ο.κ.).
O αριθμός των φοιτητών στα σεμινάρια δεν πρέπει να υπερβαίνει τους είκοσι (20) και να μην είναι μικρότερος των δέκα (10). Αν υπάρχει ανάγκη, το ίδιο σεμινάριο επαναλαμβάνεται στο επόμενο εξάμηνο.
12. Στις παραδόσεις και στα σεμινάρια του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης μπορούν να εγγράφονται και φοιτητές άλλων τμημάτων. Προτεραιότητα όμως έχουν οι φοιτητές του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης.
13. Oι Διδακτικές Ασκήσεις στα πειραματικά και άλλα νηπιαγωγεία της πόλεως ή της υπαίθρου οργανώνονται σε τρία επίπεδα, αρχής γενομένης από το εαρινό εξάμηνο του β’ έτους σπουδών. Δηλαδή το επίπεδο Ι έχει μόνο ένα εξάμηνο, ενώ τα άλλα επίπεδα έχουν δύο εξάμηνα. Έχουμε έτσι την εξής κατανομή:
Επίπεδο Ι: Β’ έτος, 3 ώρες την εβδομάδα κατά το εαρινό εξάμηνο.
Eπίπεδο IΙ: Γ’ έτος, 3 ώρες την εβδομάδα κάθε εξάμηνο (χειμερινό και εαρινό).
Eπίπεδο IIΙ: Δ’ έτος, 3 ώρες την εβδομάδα κάθε εξάμηνο (χειμερινό και εαρινό).
Τα επίπεδα ΙΙ και ΙΙΙ έχουν προαπαιτούμενα τα προηγούμενά τους επίπεδα και περιλαμβάνουν δύο εξαμηνιαία μαθήματα. Ο φοιτητής αξιολογείται χωριστά σε κάθε εξάμηνο. Ο μέσος όρος των βαθμών στα δύο εξαμηνιαία μαθήματα των δύο τελευταίων επιπέδων αποτελεί το βαθμό των Διδακτικών Ασκήσεων του Επιπέδου (π.χ. εάν ο βαθμός ΔΑΣ του χειμερινού εξαμήνου Επιπέδου ΙΙα είναι 8 και ο βαθμός ΔΑΣ του εαρινού εξαμήνου του ίδιου Επιπέδου είναι 10, οι δύο βαθμοί αθροίζονται (8 + 10 = 18) και βγαίνει ο μέσος όρος (18:2 = 9). Δηλαδή στο πτυχίο ο φοιτητής θα έχει τρεις βαθμούς από τα πέντε εξαμηνιαία μαθήματα Διδακτικών Ασκήσεων.
14. Το ίδιο ισχύει και για την Ξένη Γλώσσα, η οποία διδάσκεται σε τρία εξάμηνα (ΞΓΛ 100-102). Τελικός βαθμός θα είναι ο μέσος όρος των τριών εξαμηνιαίων βαθμών. Π.χ. Α’ εξάμηνο: 8, Β’ εξάμηνο: 9, και Γ’ εξάμηνο: 7. Οι τρεις βαθμοί αθροίζονται (8+9+7 = 24) και βγαίνει ο μέσος όρος (24:3 = 8). Ευνόητο είναι ότι αν ένας φοιτητής επιλέξει το τέταρτο επίπεδο της ξένης γλώσσας, ο βαθμός που θα πάρει υπολογίζεται στο πτυχίο αυτοτελώς.
15. Κατά τον ίδιο τρόπο γίνεται η αξιολόγηση στα μαθήματα ΜΟY 100-101, ΚΑΛ 100-101, ΦΨΑ 100-101. Δηλαδή οι δύο βαθμοί κάθε μαθήματος θα δώσουν το μέσο όρο, που θα είναι και ο τελικός βαθμός. Έτσι, θα έχουμε ένα βαθμό στη Μουσική και ρυθμική αγωγή νηπίων, ένα στην Καλλιτεχνική αγωγή νηπίων και ένα στη Φυσική και ψυχοκινητική αγωγή νηπίων.
16. Στον επόμενο πίνακα φαίνεται ο αριθμός των μαθημάτων που απαιτούνται για τη λήψη του πτυχίου.
Τα Yποχρεωτικά μαθήματα κορμού, τα οποία οφείλει να πάρει κάθε φοιτητής κατά τα τέσσερα έτη των σπουδών του, είναι τα εξής:
ΠΑΙ 100 Εισαγωγή στην Παιδαγωγική
ΠΑΙ 101 Προσχολική Παιδαγωγική
ΠΑΙ 102 Διδακτική Μεθοδολογία Ι: Γενικές αρχές
ΠΑΙ 103 Διδακτική Μεθοδολογία ΙΙ: Δραστηριότητες προσχολικής αγωγής
ΠΑΙ 104 Διδακτική Μεθοδολογία ΙΙΙ: Δραστηριότητες προσχολικής αγωγής
ΠΑΙ 105 Μεθοδολογία της ψυχοπαιδαγωγικής έρευνας Ι
ΠΑΙ 107 Παιδαγωγική Ψυχολογία
ΨέΧ 100 Εισαγωγή στην Ψυχολογία
ΨέΧ 101 Εξελικτική Ψυχολογία Ι
ΚΟΙ 100 Εισαγωγή στην Κοινωνιολογία
ΦΙΛ 100 Νεοελληνική γλώσσα Ι: Ιστορική εξέλιξη - Γραμματεία
ΦΙΣ 100 Εισαγωγή στη Φιλοσοφία
ΣΤΑ 100 Στατιστική στην εκπαίδευση
ΠΛΗ 100 Πληροφορική στην εκπαίδευση
ΜΟY 100-101* Μουσική και ρυθμική αγωγή νηπίων Ι-ΙΙ
ΚΑΛ 100-101* Καλλιτεχνική αγωγή νηπίων Ι-ΙΙ
ΦΨΑ 100-101* Φυσική και ψυχοκινητική αγωγή νηπίων Ι-ΙΙ
ΞΓΛ 100-102* Ξένη Γλώσσα Ι-IΙΙ
* Σε καθένα από τα μαθήματα αυτά δίδεται ένας βαθμός για το πτυχίο, ο οποίος προκύπτει από το μέσο όρο των επιμέρους βαθμών σε κάθε εξαμηνιαίο μάθημα.
Ο κατάλογος των μαθημάτων κάθε κατεύθυνσης είναι ενδεικτικός. Σ' αυτόν μπορούν να εντάσσονται μαθήματα κάθε έτος με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος.
ΠΑΙ 106 Μεθοδολογία της ψυχοπαιδαγωγικής έρευνας ΙΙ (Προ. ΠΑΙ 105)
ΠΑΙ 108 Ψυχοπαιδαγωγική Ι: Ιδιοσυγκρασία και διαδικασίες αγωγής
ΠΑΙ 109 Ψυχοπαιδαγωγική ΙΙ: Διαφυλικές σχέσεις και διαδικασίες ηθικής ανάπτυξης και αγωγής
ΠΑΙ 111 Ψυχοπαιδαγωγική της προσχολικής ηλικίας
ΠΑΙ 112 Ψυχοπαιδαγωγική αξιολόγηση
ΠΑΙ 119 Φιλοσοφία της παιδείας
ΠΑΙ 120 Κοινωνιολογία της εκπαίδευσης
ΠΑΙ 121 Οργάνωση και διοίκηση της εκπαίδευσης
ΠΑΙ 122 Εκπαιδευτικό Δίκαιο
ΠΑΙ 131 Προγράμματα προσχολικής παιδαγωγικής
ΠΑΙ 132 Διαπολιτισμική αγωγή
ΠΑΙ 134 Ανάδυση των δεξιοτήτων ανάγνωσης και γραφής
ΠΑΙ 138 Συνεκπαίδευση παιδιών με και χωρίς ιδιαίτερες ανάγκες
ΠΑΙ 142 Σχολική Παιδαγωγική
Από τα μαθήματα αυτά ο φοιτητής πρέπει να πάρει 6.
ΠΑΙ 113 Αισθητική αγωγή: Γενικές αρχές
ΨέΧ 116 Ψυχολογία και αγωγή ατόμων με νοητική ανεπάρκεια
ΨέΧ 119 Ψυχολογία της προσχολικής ηλικίας
ΨέΧ 120 Συμβουλευτική Ψυχολογία
ΚΟΙ 102 Κοινωνιολογία της οικογένειας
ΦΙΛ 101 Νεοελληνική Γλώσσα ΙΙ
ΦΙΛ 103 Παιδική Λογοτεχνία
ΦΙΛ 105 Ελληνική Φιλολογία και Θεατρική Παιδεία
ΙΣΤ 102 Ελληνική Ιστορία ΙΙΙ
ΘΡΗ 101 Ορθόδοξη Πατερική Θεολογία Ι: Εισαγωγή στην Πατερική σκέψη
ΘΡΗ 103 Θρησκευτική Παιδεία
ΣΤΑ 101 Στατιστική στην εκπαίδευση ΙΙ (Προ. ΣΤΑ 100)
ΠΛΗ 101 Πληροφορική στην εκπαίδευση ΙΙ (Προ. ΠΛΗ 100)
ΞΓΛ 103 Ξένη Γλώσσα ΙV
Από τα μαθήματα αυτά ο φοιτητής πρέπει να πάρει 5.
ΨYΧ 102 Εξελικτική Ψυχολογία ΙΙ
ΨYΧ 105 Κοινωνική Ψυχολογία Ι: Εισαγωγή
ΨYΧ 106 Κοινωνική Ψυχολογία ΙΙ: Θέματα Κοινωνικής Ψυχολογίας
ΨYΧ 109 Πειραματική Ψυχολογία
ΨYΧ 110 Σχολική Ψυχολογία
ΨYΧ 112 Ψυχολογία της μάθησης
ΨYΧ 113 Ψυχολογία της προσωπικότητας
ΨYΧ 116 Ψυχολογία και αγωγή ατόμων με νοητική ανεπάρκεια
ΨYΧ 119 Ψυχολογία της προσχολικής ηλικίας
ΨYΧ 120 Συμβουλευτική
ΠΑΙ 106 Μεθοδολογία της ψυχοπαιδαγωγικής έρευνας ΙΙ (Προ. ΠΑΙ 105)
ΠΑΙ 108 Ψυχοπαιδαγωγική Ι: Ιδιοσυγκρασία και διαδικασίες αγωγής
ΠΑΙ 110 Ψυχοπαιδαγωγική ΙΙΙ: Αντιληπτική μάθηση και διαδικασίες αγωγής
ΠΑΙ 111 Ψυχοπαιδαγωγική της προσχολικής ηλικίας
Από τα μαθήματα αυτά ο φοιτητής πρέπει να πάρει 6.
ΠΑΙ 119 Φιλοσοφία της παιδείας
ΠΑΙ 120 Κοινωνιολογία της εκπαίδευσης
ΠΑΙ 134 Ανάδυση των δεξιοτήτων ανάγνωσης και γραφής
ΠΑΙ 142 Σχολική Παιδαγωγική
ΚΟΙ 102 Κοινωνιολογία της οικογένειας
ΦΙΛ 101 Νεοελληνική Γλώσσα ΙΙ
ΦΙΛ 103 Παιδική Λογοτεχνία
ΦΙΛ 105 Ελληνική Φιλολογία και Θεατρική Παιδεία
ΙΣΤ 101 Ελληνική Ιστορία ΙΙ
ΘΡΗ 101 Ορθόδοξη Πατερική Θεολογία Ι: Εισαγωγή στην Πατερική σκέψη
ΘΡΗ 103 Θρησκευτική Παιδεία
ΣΤΑ 101 Στατιστική στην εκπαίδευση ΙΙ (Προ. ΣΤΑ 100)
ΠΛΗ 101 Πληροφορική στην εκπαίδευση ΙΙ (Προ. ΠΛΗ 100)
ΞΓΛ 103 Ξένη Γλώσσα ΙV
Από τα μαθήματα αυτά ο φοιτητής πρέπει να πάρει 5.
Τα πέντε σεμινάρια που οφείλει να πάρει κάθε φοιτητής κατά τη διάρκεια της φοίτησής του στο Τμήμα, είναι τα εξής:
ΣΠA 100 Σεμινάριο Παιδαγωγικών.
ΣΨY 101 Σεμινάριο Ψυχολογίας.
ΣKO 102 Σεμινάριο Kοινωνιολογίας.
ΣΦI 103 ή ΣΘΕ 103 ή ΣΙΣ 103 Σεμινάριο Φιλολογίας ή Θεολογίας ή Ιστορίας*
ΣΠE 104 Σεμινάριο Πτυχιακής Eργασίας.
* Τα σεμινάρια αυτά ορίζονται ως σεμινάρια φιλολογικής προσέγγισης των θεολογικών και ιστορικών πηγών.
20. Τα Εργαστηριακά μαθήματα, από τα οποία ο φοιτητής πρέπει να επιλέξει, είναι τα εξής:
ΕΡΓ 100-101 Εργαστήριο παιδαγωγικής και διδακτικής μεθοδολογίας
ΕΡΓ 102-103 Εργαστήριο ψυχολογικής και παιδαγωγικής έρευνας και αξιολόγησης
ΕΡΓ 104-105 Εργαστήριο Οικολογικής Ψυχολογίας και Βιωματικής, Ευρετικής και Επικοινωνιακής Ψυχοπαιδαγωγικής
ΕΡΓ 106-107 Εργαστήριο μουσικής και ρυθμικής αγωγής
ΕΡΓ 108-109 Εργαστήριο εικαστικής και θεατρικής παιδείας
ΕΡΓ 110-111 Εργαστήριο φυσικής και ψυχοκινητικής αγωγής
Το ακριβές περιεχόμενο κάθε Εργαστηριακού μαθήματος ορίζεται από τον διδάσκοντα. Για τη συμμετοχή σε Εργαστηριακό μάθημα ο φοιτητής υποχρεούται να έχει παρακολουθήσει επιτυχώς δύο μαθήματα της ίδιας ή σχετικής ειδικότητας κατά την κρίση του διδάσκοντος.
Σε περίπτωση κατά την οποία εγγενείς δυσκολίες καθιστούν αδύνατη την προσφορά Εργαστηριακών μαθημάτων, πράγμα το οποίο θα βεβαιώνει η Γ. Σ. του Τμήματος, ο φοιτητής μπορεί να αντικαταστήσει τα Εργαστηριακά μαθήματα με κατ' επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα.
Οι απαιτήσεις εγγραφής σε Εργαστηριακό μάθημα και η αξιολόγηση της επίδοσης του φοιτητή σ' αυτό είναι οι ίδιες με εκείνες των σεμιναρίων.
21. Κάθε φοιτητής στην αρχή του τρίτου εξαμήνου επιλέγει και δηλώνει στη Γραμματεία την κατεύθυνση που επιθυμεί να ακολουθήσει. Τα μαθήματα που υποχρεούται να πάρει από την κατεύθυνση αυτή είναι ένδεκα (11). Από αυτά οφείλει να επιλέξει έξι (6) μαθήματα της α’ κατηγορίας (δηλαδή από τις Επιστήμες της αγωγής για την Α’ κατεύθυνση σπουδών και από την Ψυχολογία για τη Β’ κατεύθυνση) και τα υπόλοιπα από τα μαθήματα της β’ κατηγορίας (άλλες επιστήμες). (Βλ. Παράγρ. 18). Τα μαθήματα που προέρχονται από τις άλλες επιστήμες δύναται ο φοιτητής να τα πάρει και από το πρώτο εξάμηνο των σπουδών του.
22. Οι Διδακτικές Ασκήσεις οργανώνονται από τους υπεύθυνους καθηγητές των παιδαγωγικών μαθημάτων, οι οποίοι συγκροτούν ειδική Επιτροπή για τον σκοπό αυτό. Οι ενέργειες της Επιτροπής ανακοινώνονται στο Τμήμα, το οποίο έχει και την αρμοδιότητα επικοινωνίας και συνεργασίας με άλλες αρχές για τη διεξαγωγή των Διδακτικών Ασκήσεων. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Διδακτικών Ασκήσεων έχει αρμοδιότητες συντονιστή.
23. Ως ελεύθερες επιλογές θεωρούνται τα μαθήματα που μπορεί να επιλέξει ο φοιτητής από εκείνα που προσφέρει το Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης ή άλλα Τμήματα του Πανεπιστημίου, αφού πρώτα γνωρίσει την επιθυμία του στον υπεύθυνο ακαδημαϊκό σύμβουλο και τύχει της έγκρισής του. Τα μαθήματα αυτά μπορεί να είναι συνολικά επτά (7). Από αυτά τουλάχιστο τέσσερα (4) πρέπει να είναι από το Τμήμα και το ανώτατο τρία (3) από άλλα Τμήματα. Τα τελευταία θα χρεώνονται με τα στοιχεία που έχουν στο Τμήμα που τα προσφέρει. Ευνόητο είναι ότι ο φοιτητής μπορεί να επιλέξει ως ελεύθερες επιλογές και μαθήματα που προσφέρονται από κατεύθυνση διαφορετική από εκείνη που ακολούθησε.
Οι ακαδημαϊκοί σύμβουλοι ορίζονται για κάθε ακαδημαϊκό έτος από τη Γενική Συνέλευση.
24. Kάθε φοιτητής ετοιμάζει και υποστηρίζει μια πτυχιακή εργασία (N. 1268/82, άρθρο 23, παρ. 1) σε όποιο μάθημα του Παιδαγωγικού Tμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης επιθυμεί. Για το σκοπό αυτό παρακολουθεί ειδικό σεμινάριο (φροντιστήριο) επί τρεις ώρες κάθε εβδομάδα κατά το προτελευταίο εξάμηνο των σπουδών του, στο οποίο μετέχουν κατ' ανώτατο όριο δώδεκα (12) φοιτητές. Το σεμινάριο αυτό οφείλει να παρακολουθήσει ο φοιτητής κατά τη διάρκεια της φοίτησής του στο Τμήμα. Ευνόητο, λοιπόν, είναι ότι ο επιβλέπων την πτυχιακή εργασία ανήκει στις κατηγορίες του διδακτικού προσωπικού που αναλαμβάνουν τη διεξαγωγή σεμιναρίων. Στην αρχή του χειμερινού εξαμήνου του τετάρτου έτους σπουδών ανακοινώνονται τα προσφερόμενα από το Tμήμα Σεμινάρια Πτυχιακής Eργασίας (ΣΠE), ένα από τα οποία πρέπει να επιλέξει ο φοιτητής. Tα κριτήρια της επιλογής ανήκουν στον διδάσκοντα, με τη φροντίδα του οποίου κατατίθεται ένα αντίτυπο της εργασίας του φοιτητή στη Γραμματεία του Tμήματος, μαζί με την κατάσταση βαθμολογίας. Tο σύνολο των εργασιών αυτών θα αποτελέσει έναν πυρήνα χρήσιμο για τις επιστημονικές δραστηριότητες του Tμήματος (διδασκόντων και φοιτητών).
25. Σύμφωνα με την υπ' αριθμ. Β1/54/24-1-1995 Εγκύκλιο του YΠΕΠΘ στην εξεταστική περίοδο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου οι φοιτητές δικαιούνται να εξετάζονται, εκτός των μαθημάτων του χειμερινού εξαμήνου, και στα μαθήματα του τελευταίου (8ου) εαρινού εξαμήνου σπουδών, αν φυσικά τα έχουν δηλώσει στη Γραμματεία. Οι εξετάσεις αυτές διενεργούνται μέσα στα χρονικά πλαίσια των κανονικών εξετάσεων και όχι πέραν από τις ημερομηνίες που ορίζει το Τμήμα.
26. Οι φοιτητές που επιθυμούν να επισκεφθούν ξένες χώρες στα πλαίσια μορφωτικών ανταλλαγών και προγραμμάτων εκπαίδευσης μπορούν να κάνουν χρήση του δικαιώματός τους αυτού κατά το χειμερινό εξάμηνο του Β’ έτους των σπουδών τους. Στο Τμήμα υποδοχής μπορούν να παρακολουθούν μαθήματα και διδακτικές ασκήσεις σε νηπιαγωγεία. Εάν στους δύο αυτούς τομείς αξιολογηθούν, μπορούν να προσκομίσουν σχετική βεβαίωση στο Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης και να ζητήσουν να απαλλαγούν από αντίστοιχα προσφερόμενα μαθήματα.
Παρατηρήσεις στο Πρόγραμμα
1. Ο όρος "κατεύθυνση", που υιοθετείται με το Πρόγραμμα αυτό, έχει το νόημα της ομαδοποίησης μαθημάτων για διευκόλυνση των φοιτητών και όχι την εξειδίκευσή τους σε μια ορισμένη γνωστική περιοχή, δεδομένου ότι το Τμήμα χορηγεί ένα ενιαίο πτυχίο, εκείνο των νηπιαγωγών.
2. Τα υποχρεωτικά μαθήματα κορμού του προγράμματος κρίθηκαν απαραίτητα για την επιστημονική κατάρτιση του νηπιαγωγού. Ο αριθμός τους και η θέση τους μέσα στα εξαμηνιαία προγράμματα δεν μεταβάλλονται, εκτός αν αποφασίσει διαφορετικά το Τμήμα, ύστερα από εκτίμηση των διδακτικών αναγκών.
3. Τα κατ' επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα κάθε κατεύθυνσης μπορούν να αυξάνονται σε αριθμό και να μετακινούνται από ένα εξαμηνιαίο πρόγραμμα σε άλλο, ανάλογα με τις δυνατότητες του Τμήματος.
4. Ο φοιτητής είναι ελεύθερος να επιλέξει το θέμα της πτυχιακής του εργασίας από οποιαδήποτε γνωστική περιοχή. Το γνωστοποιεί στη Γραμματεία και στον διδάσκοντα που θα εποπτεύει την πραγμάτευσή του. Η παρακολούθηση του σχετικού σεμιναρίου είναι υποχρεωτική για τον φοιτητή.
5. Το πλήρες πρόγραμμα κάθε εξαμήνου (όπου περιλαμβάνονται τα μαθήματα, τα σεμινάρια, τα εργαστηριακά μαθήματα, οι διδακτικές ασκήσεις, οι αίθουσες, οι ημέρες και οι ώρες διδασκαλίας) ανακοινώνεται στην αρχή κάθε εξαμήνου.