Το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ιδρύθηκε με το Π.Δ. 211/3-9-99 (ΦΕΚ 179A'/06-09-1999) και λειτουργεί από το Σεπτέμβριο του 1999. Έδρα του Τμήματος είναι ο Βόλος. Οι πρώτοι φοιτητές εισήχθησαν στο Τμήμα το Σεπτέμβριο του 1999 (αριθμός εισαχθέντων 121).
(i) Η καλλιέργεια και ανάπτυξη της Οικονομικής Επιστήμης, ιδίως στους τομείς της χρηματοοικονομικής και τραπεζικής, της οικονομικής ανάπτυξης, της οικονομικής ανάλυσης των χωρών της Ανατολικής και Νότιας Ευρώπης και της Οικονομικής ανάλυσης των θεσμών που καθορίζουν την οικονομική πολιτική και την ανάπτυξη.
(ii) Η κατάρτιση επιστημόνων ικανών να συμβάλλουν στην περαιτέρω πρόοδο της οικονομικής σκέψης και των εφαρμογών της στην οικονομική πολιτική του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, καθώς και στην πρόβλεψη των οικονομικών φαινομένων.
Το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών παρέχει εξειδίκευση, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σπουδών του, σε γνωστικά αντικείμενα τα οποία ανταποκρίνονται τόσο στις ανάγκες της Εθνικής Οικονομίας όσο και στις σύγχρονες εξελίξεις της Οικονομικής Επιστήμης. Ως εκ τούτου, είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές οι προοπτικές σύνδεσης των αποφοίτων του με την αγορά εργασίας, ενόψει μάλιστα της παγκοσμιοποίησης αυτής και της αλληλεξάρτησης των οικονομικών συστημάτων.
Η φοίτηση στο Τμήμα διαρκεί οκτώ εξάμηνα. Στα δύο πρώτα έτη σπουδών διδάσκονται έξι μαθήματα (επιπλέον μια ξένη γλώσσα) σε κάθε εξάμηνο, τα οποία αφορούν κυρίως τη βασική οικονομική θεωρία και την ποσοτική ανάλυση, καθώς και τα οικονομικά της επιχείρησης. Επίσης διδάσκονται και μαθήματα δικαίου. Οι σπουδές στα έτη αυτά στοχεύουν στην εμβάθυνση στο γνωστικό αντικείμενο, καθώς και την προετοιμασία επιλογής κατεύθυνσης.
Το Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος παρέχει τέσσερις κατευθύνσεις, οι οποίες συγκροτούνται από δέσμες με μαθήματα επιλογής, κυρίως στα τελευταία δύο εξάμηνα. Οι δέσμες αυτές αποτελούν εξειδικεύσεις των μαθημάτων που έχουν διδαχθεί κατά τα προηγούμενα εξάμηνα.
Οι κατευθύνσεις είναι:
· Διεθνής Τραπεζική και Χρηματοοικονομική
· Οικονομικά των χωρών σε Μετάβαση
· Οικονομικά της Ανάπτυξης
· Οικονομική Ανάλυση των Θεσμών
Κάθε φοιτητής καλείται να παρακολουθήσει στο τελευταίο έτος από τα τέσσερα υποχρεωτικά μαθήματα της κατεύθυνσης που επιλέγει και τουλάχιστον άλλα δύο επιλογής από την ίδια κατεύθυνση. Τα υπόλοιπα τέσσερα μαθήματα μπορεί να είναι από άλλες κατευθύνσεις, ή ενδεχομένως και από άλλα Τμήματα του Πανεπιστημίου. Κατά το τελευταίο εξάμηνο, είναι υποχρεωτική η εκπόνηση Διπλωματικής Εργασίας σε μια από τις κατευθύνσεις. Η Διπλωματική Εργασία θα συνυπολογίζεται ως μάθημα του τελευταίου εξαμήνου. Προβλέπεται ακόμη και η πρακτική άσκηση των φοιτητών μεταξύ του 6ου και 7ου εξαμήνου.
Οι πτυχιούχοι μπορούν να καλύψουν θέσεις εργασίας σε τομείς ανάλογους με τις σπουδές και την εξειδίκευση τους. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μπορούν να απασχοληθούν στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα: ως οικονομολόγοι, αναλυτές, σύμβουλοι και ερευνητές σε υπουργεία, τράπεζες, οργανισμούς της χώρας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε κέντρα οικονομικής έρευνας, σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ως σύμβουλοι επιχειρήσεων και βιομηχανιών ή ως ανώτεροι υπάλληλοι σε λογιστήρια, στην Εκπαίδευση και Κατάρτιση.
Εισαγωγή στην Οικονομική Σκέψη & Μεθοδολογία
Μικροοικονομική Ανάλυση Ι
Μακροοικονομική Ανάλυση Ι
Μαθηματικά Ι
Πληροφορική Ι
Εισαγωγή στο Δίκαιο
Μικροοικονομική Ανάλυση ΙΙ
Μακροοικονομική Ανάλυση ΙΙ
Μαθηματικά ΙΙ
Πληροφορική ΙΙ
Στατιστική Ι
Λογιστική
Μικροοικονομική Ανάλυση ΙΙΙ
Μακροοικονομική Ανάλυση ΙΙΙ
Οικονομική Ιστορία
Οικονομική Ανάλυση των Επιχειρήσεων
Στατιστική ΙΙ
Εμπορικό Δίκαιο
Ξένη Γλώσσα
Δημόσια Οικονομική Ι
Οικονομετρία Ι
Νομισματική Θεωρία και Πολιτική
Ανάλυση και Έρευνα Αγοράς
Ιστορία Οικονομικών Θεωριών
Θέματα Οικονομικής Ανάλυσης
Ξένη Γλώσσα
Δημόσια Οικονομική ΙΙ
Οικονομετρία ΙΙ
Οικονομική της ανάπτυξης
Διεθνές Εμπόριο
Επιχειρησιακή Έρευνα
Οικονομική Ανάλυση των Θεσμών Ι
Θεωρία Οικονομικής Πολιτικής
Περιφερειακή Οικονομική
Χρηματοοικονομική ανάλυση
Αξιολόγηση Επενδύσεων
Οικονομικά Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η Ελληνική Οικονομία
Διεθνείς Νομισματικές Σχέσεις (Υ) (χειμερινό)
Διεθνής Τραπεζική & Χρηματοοικονομική
Περιφερειακή Ανάπτυξη και Πολιτική (Υ) (εαρινό)
Χρονολογικές σειρές και προβλέψεις (Υ) (εαρινό)
Οικονομική Ολοκλήρωση (Υ) (εαρινό)
Βιομηχανική Οργάνωση (Υ) (χειμερινό)
Διαχείριση Χαρτοφυλακίου (εαρινό)
Οικονομική Ανάλυση Κοινωνικής Πολιτικής (χειμερινό)
Πολυεθνικές επιχειρήσεις (εαρινό)
Οικονομική της Εργασίας (εαρινό)
Ευρωπαϊκές πολιτικές – Διεύρυνση (χειμερινό)
Οικονομική της Τεχνολογίας (εαρινό)
Διεθνές Μάνατζμεντ και Μάρκετινγκ (εαρινό)
Οικονομία και Κράτος (εαρινό)
Αγορά Συναλλάγματος (χειμερινό)
Δίκαιο και Οικονομία (εαρινό)
Διεθνείς Οικονομικοί Οργανισμοί (εαρινό)
Οικονομική του Περιβάλλοντος (χειμερινό)
Θεωρία λήψης αποφάσεων (εαρινό)
Αγροτική Οικονομική (χειμερινό)
Ηλεκτρονικό Εμπόριο (χειμερινό)
Θεωρίες Οικονομικής Εξέλιξης (εαρινό)
Σεμινάριο Διεθνούς Οικονομικής & Χρηματοοικονομικής (εαρινό)
Οικονομική των Μεταφορών (χειμερινό)
Σεμινάριο Περιφερειακής Οικονομικής (χειμερινό)
Σεμινάριο Οικονομικής Ανάπτυξης & Θεσμών (εαρινό)
Σεμινάριο Μικροοικονομικής Ανάλυσης ΙΙΙ (εαρινό)
Εισαγωγή στους Η/Υ και τις βασικές έννοιες.
Δομή του Η/Υ και περιγραφή των τμημάτων του.
Η λειτουργία του Η/Υ και το PC.
Λειτουργικά συστήματα και εισαγωγή σταWindows 98 – NT.
Εισαγωγή στην επεξεργασία κειμένου με τη χρήση του προγράμματος Word.
Εισαγωγή στα λογιστικά φύλλα με τη χρήση του προγράμματος Excel.
Διδάσκων : Λ. Ζαχείλας
Δομή του Η/Υ και περιγραφή των τμημάτων του (συμπλήρωμα Πληροφορικής Ι).
Συμπληρωματική παρουσίαση των Windows 98 – NT.
Επεξεργασία κειμένου με τη χρήση του προγράμματος Word – Ειδικά θέματα.
Λογιστικά φύλλα με τη χρήση του προγράμματος Excel – Ειδικά θέματα.
Βάσεις δεδομένων – Βασικές έννοιες με τη χρήση του προγράμματος Access
Εισαγωγή στον προγραμματισμό με τη χρήση γλώσσας Visual Basic for Applications
Εισαγωγή στα δίκτυα και το Internet.
Εκπαιδευτική χρήση του Internet και αναζήτηση πληροφοριών.
Διδάσκων : Λ. Ζαχείλας
Η έννοια του θετικού δικαίου. Διάκριση θετικού δικαίου και άλλων μορφών κανονιστικής
ρύθμισης της ανθρώπινης συμπεριφοράς (ηθική, θρησκεία).
Πηγές του δικαίου. Ιεράρχηση των πηγών του δικαίου.
Η διάκριση του δικαίου σε δημόσιο και ιδιωτικό. Κλάδοι του δημοσίου και του
ιδιωτικού δικαίου.
Στοιχεία ιδιωτικού και δημοσίου δικαίου.
Θεμελιώδεις έννοιες συνταγματικού και διοικητικού δικαίου.
Εθνικό δίκαιο και δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στοιχεία ποινικού δικαίου.
Κλάδοι του ιδιωτικού δικαίου.
Στοιχεία αστικού δικαίου.
Δικονομικό δίκαιο. Η δομή και οργάνωση του συστήματος απονομής της δικαιοσύνης.
Διδάσκων : Ξ. Παπαρρηγόπουλος
·Εισαγωγή στην Στατιστική Ανάλυση (Εισαγωγή, Παρουσίαση στατιστικών δεδομένων,
Περιγραφική Στατιστική, Μέτρα διασποράς, Μέτρα ασυμμετρίας)
·Βασικές έννοιες της θεωρίας πιθανοτήτων (Γεγονότα και Δειγματικός χώρος, Πιθανότητες
Γεγονότων, Δεσμευμένη Πιθανότητα, Συνδιαστική, Τυχαίες μεταβλητές, Μέση τιμή,
Διασπορά)
·Στατιστικές εκτιμήσεις (Δειγματικές κατανομές)
·Διαστήματα Εμπιστοσύνης (Διάστημα εμπιστοσύνης για την μέση τιμή, Διαστήματα
εμπιστοσύνης για τη διαφορά δύο πληθυσμιακών μέσων, Διαστήματα εμπιστοσύνης
για ποσοστό -για την διαφορά δύο ποσοστών, Προσδιορισμός του μεγέθους του δείγματος
στην εκτίμηση της μέσης τιμής μ, προσδιορισμός του μεγέθους του δείγματος για
την εκτίμηση ποσοστού)
·Έλεγχοι Υποθέσεων (Επίπεδα σημαντικότητας, έλεγχοι υποθέσεων: α) για την μέση
τιμή
μκανονικού πληθυσμού β) για την ισότητα δύο μέσων τιμών γ) για το ποσοστό πληθυσμού
δ) για τη διαφορά ρ1-ρ2 των ποσοστών δύο πληθυσμών
Διδάσκων : Γ. Αγραφιώτης
Θεωρία χρησιμότητας και προτιμήσεων του καταναλωτή, συμπεριφορά του καταναλωτή,
ειδικά θέματα συμπεριφοράς του καταναλωτή, συναρτήσεις χρησιμότητας, αγοραία
ζήτηση, θεωρία παραγωγής, ελαχιστοποίηση κόστους, μεγιστοποίηση παραγώγων.
Διδάσκων : Ν. Κυριαζής
Τεχνολογία – Συναρτήσεις Παραγωγής
Ελαχιστοποίηση κόστους
Καμπύλες κόστους
Μεγιστοποίηση κέρδους
Προσφορά της επιχείρησης
Προσφορά του κλάδου
Μονοπώλιο
Ολιγοπώλιο
Θεωρία παιγνίων
Αγορές συντελεστών
Διδάσκων: Γ. Φωτόπουλος
Ο δημόσιος τομέας σε μια μεικτή οικονομία
Οικονομικοί λόγοι της παρέμβασης του κράτους
Οικονομική της ευημερίας
Αγαθά που παρέχονται από το δημόσιο
Δημόσια παραγωγή και γραφειοκρατία
Ανάλυση της πολιτικής δαπανών
Ανάλυση κόστους οφέλους
Εκπαίδευση
Υγεία
Κοινωνική ασφάλιση
Κοινωνική πρόνοια
Άμυνα
Διδάσκων : Μ. Χλέτσος
Εισαγωγή στις βασικές οικονομικές έννοιες
Αγορά. Ζήτηση και Προσφορά
Τα δεδομένα της Μακροοικονομικής
Εθνικό Εισόδημα : Η παραγωγή, η διανομή και η κατανομή του
Οικονομική ανάπτυξη – μεγέθυνση και οικονομική κρίση
Ανεργία
Χρήμα
Πληθωρισμός
Ανοικτή Οικονομία
Διδάσκων : Δ. Χιόνης
Υποδείγματα ανοιχτής οικονομίας
Εισαγωγή στις οικονομικές διακυμάνσεις
Συναθροιστική ζήτηση Ι
Συναθροιστική ζήτηση ΙΙ
Συναθροιστική ζήτηση στην ανοιχτή οικονομία
Υποδειγματική συναθροιστική προσφοράς
Διδάσκοντες: Σ. Βλιάμος
Διανύσματα και διανυσματικοί χώροι
Μήτρες και εφαρμογές μήτρων στα Οικονομικά
Συναρτήσεις
Παραγώγιση και εφαρμογές παραγώγισης
Αριστοποίηση συναρτήσεων, οικονομικές εφαρμογές (ελαστικότητα, μέσα και οριακά
μεγέθη)
Συναρτήσεις πολλών μεταβλητών, μερικές παράγωγοι, απλές εφαρμογές μερικών παραγώγων,
συναρτήσεις Cobb – Douglas
Συνθήκες αριστοποίησης προβλημάτων μερικής παραγώγισης χωρίς περιορισμούς με
ποσοτικό περιορισμό (συνθήκες πρώτης & δεύτερης τάξης). Ο πολ/στης Lagrange
και η σημασία του.
Εφαρμογές δεσμευμένες βελτιστοποίησης. Συνθήκες αριστοποίησης με την χρήση της
Hessian
Υποδείγματα επιλογών καταναλωτή : οριακός λόγος υποκατάστασης, μαθηματική διατύπωση
ισορροπίας καταναλωτή, προτιμήσεις μορφής Cobb – Douglas.
Διδάσκων : Ν. Μπλέσιος, Η. Κεβόρκ
Οικονομικές εφαρμογές δεσμευμένης βελτιστοποίησης. Συνθήκες αριστοποίησης
με την χρήση Hessian. Παραδείγματα και εφαρμογές: υποδείγματα επιλογών καταναλωτή:
οριακός λόγος υποκατάστασης και μαθηματική διατύπωση της ισορροπίας του καταναλωτή,
προτιμήσεις της μορφής Cobb-Douglas.
Δεσμευμένη βελτιστοποίηση με περιορισμούς ανισοεξισώσεις: Συνθήκες βελτιστοποίησης
Kuhn-Tucker, απλές οικονομικές εφαρμογές των συνθηκών Kuhn-Tucker.
Πεπλεγμένες συναρτήσεις: Το θεώρημα των πεπλεγμένων συναρτήσεων, συστήματα πεπλεγμένων
συναρτήσεων, Jacobian, εφαρμογές πεπλεγμένες σε προβλήματα οικονομικής ανάλυσης.
Ολοκληρωτικός Λογισμός: Το αόριστο ολοκλήρωμα, κανόνες ολοκλήρωσης, μέθοδοι
ολοκλήρωσης (με αντικατάσταση και κατά μέρη ή κατά παράγοντες)
Ολοκλήρωση ρητών συναρτήσεων. Το ορισμένο ολοκλήρωμα, θεμελιώδες θεώρημα του
ολοκληρωτικού λογισμού, εκτίμηση εμβαδών και χωρίων ακανόνιστων περιοχών, υπολογισμός
εμβαδού κάτω από μια καμπύλη, γενικευμένα ολοκληρώματα.
Οικονομικές εφαρμογές ολοκληρωμάτων (υπόδειγμα Domar, πλεόνασμα καταναλωτή,
πλεόνασμα παραγωγού, καμπύλη Lorentz, μελλοντική αξία χρηματοροής.
Στατική και δυναμική ανάλυση
Διαφορικές εξισώσεις: ορισμοί και μορφές (κοινή, μερική, χωριζομένων μεταβλητών,
ομογενών, γραμμικών), παραδείγματα, γενική λύση και το πρόβλημα αρχικών τιμών.
Εφαρμογές: δυναμικά οικονομικά μοντέλα (μακροοικονομικά μοντέλο Domar, μοντέλο
μεγέθυνσης κεφαλαίου του Domar, το μοντέλο εθνικού χρέους του Domar, το μοντέλο
προσαρμογής τιμών του Evans)
Εξισώσεις διαφορών: αναλογίες μεταξύ λογισμού διαφορών και διαφορικού λογισμού,
λύσεις μιας εξίσωσης διαφορών. Επίλυση γραμμικών εξισώσεων πρώτης τάξης με σταθερούς
συντελεστές.
Ισορροπία – ευστάθεια, οικονομικές εφαρμογές των γραμμικών εξισώσεων διαφορών
πρώτης τάξης (μοντέλο μεγέθυνσης του Harrod, μοντέλο ιστού αράχνης (the cobweb
model)
Διδάσκων : Ν. Μπλέσιος, Η. Κεβόρκ
Έννοια των Οικονομικών Οργανισμών, Μορφές, Κατηγορίες και Είδη των Οικονομικών
Οργανισμών, έννοια και Σκοποί της Λογιστικής, Είδη της Λογιστικής, Οργάνωση
Διοίκηση
Περιουσία, Απογραφή, Ισολογισμός, Οι μεταβολές και οι Διακρίσεις των Μεταβολών,
παρακολούθηση των Μεταβολών με Διαδοχικούς Ισολογισμούς.
Η έννοια των λογαριασμών, οι λογαριασμοί από την οργανωτική άποψη, η σημασία
και ο ρόλος των λογαριασμών στη διοίκηση της επιχείρησης, άνοιγμα, λειτουργία,
εξίσωση και γραφική παράσταση του λογαριασμού, τα λογιστικά σφάλματα στο ημερολόγιο,
σφάλματα στο γενικό και αναλυτικό καθολικό, σφάλματα στο βιβλίο απογραφών και
ισολογισμών, διόρθωση λογιστικών σφαλμάτων.
Λογαριασμοί αξιών,Λογαριασμοί δαπανών, Λογαριασμοί εσόδων, Αποσβέσεις, Λογαριασμοί
Εκμετάλλευσης, Λογαριασμοί Αποτελεσμάτων Χρήσεως, Μικτοί και Μεταβατικοί Λογαριασμοί.
Αποτίμηση παγίων στοιχείων, Αποτίμηση Χρεογράφων, Αποτίμηση αποθεμάτων, Αποτίμηση
απαιτήσεων και υποχρεώσεων, Λογιστικές Μέθοδοι, Πρώτη Κατηγορία Βιβλίων, Δεύτερη
Κατηγορία Βιβλίων, Τρίτη Κατηγορία Βιβλίων, Παραδείγματα.
Έννοια και Υποδείγματα του Ενιαίου Γενικού Λογιστικού Σχεδίου.
Έννοια των Αριθμοδεικτών, Ανάλυση του Νεκρού Σημείου, Παραδείγματα, Εισαγωγή
στην Αξιολόγηση των Επενδύσεων.
Διδάσκων : Θ. Πρινιωτάκης
Επανάληψη βασικών εννοιών της άλγεβρας μητρών (πράξεις, αντίστροφη και ανάστροφη
μήτρα, ορίζουσες, τετραγωνικές μορφές και παραγώγιση, λύση συστημάτων γραμμικών
εξισώσεων)
Κλασσική γραμμική παλινδρόμηση και βασικές υποθέσεις. Μέθοδος ελαχίστων τετραγώνων,
ιδιότητες εκτιμητών ελαχίστων τετραγώνων, στατιστική επαγωγή και έλεγχος του
υποδείγματος.
Πολυμεταβλητά γραμμικά υποδείγματα: εκτίμηση και έλεγχος (εκτιμητές ελαχίστων
τετραγώνων, εκτιμητές μεγίστης πιθανοφάνειας, εκτιμητές BLUE, ιδιότητες των
εκτιμητών, έλεγχος ατομικής και συνολικής στατιστικής σημαντικότητας, έλεγχος
προβλεπτικής ικανότητας του υποδείγματος)
Επεκτάσεις γραμμικού υποδείγματος: Μη γραμμικά υποδείγματα και υποδείγματα με
ψευδομεταβλητές.
Πολυσυγραμμικότητα και σφάλμα εξειδίκευσης (φύση του προβλήματος, συνέπειες,
αιτίες, διαπίστωση και μέτρηση, λύσεις στο πρόβλημα με αλλαγή εξειδίκευσης του
υποδείγματος, αύξηση μεγέθους δείγματος, ραχοειδούς παλινδρόμησης, χρήση γραμμικών
περιορισμών και εξωτερικών πληροφοριών)
Παραβίαση των στοχαστικών υποθέσεων: παραβίαση των υποθέσεων της κανονικότητας
και του μηδενικού μέσου
Ετεροσκεδαστικότητα (φύση του προβλήματος, λόγοι, συνέπειες, διαπίστωση με γραφική
παράσταση, κριτήρια Goldfeld and Quandt, Gleiser, Park, Breush και Pagan, και
μέτρηση, εκτίμηση του υποδείγματος με λογαριθμικούς μετασχηματισμούς και σταθμισμένους
εκτιμητές ελαχίστων τετραγώνων)
Αυτοσυσχέτιση (φύση του προβλήματος και λόγοι εμφάνισης, συνέπειες, διαπίστωση
πρώτης ή ανώτερης τάξης και μέτρηση, εκτίμηση του υποδείγματος με ρ γνωστό,
ρ άγνωστο και σχήμα πρώτου βαθμού, εκτίμηση υποδείγματος όταν τα κατάλοιπα ακολουθούν
αυτοπαλίνδρομο σχήμα ανώτερου βαθμού)
Σφάλματα μετρήσεων στις μεταβλητές (συνέπειες, μέθοδος βοηθητικών μεταβλητών)
Μέθοδοι χρησιμοποίησης εξωγενών πληροφοριών (μέθοδος ελαχίστων τετραγώνων με
περιορισμό, γενικευμένη μέθοδος ελαχίστων τετραγώνων)
Διδάσκων : Γ. Χάλκος
Σκοπός του μαθήματος είναι η κατανόηση και η ανάπτυξη κριτικής σκέψης σχετικά
με την οικονομική των επιχειρήσεων.
Θεματικές ενότητες
Α. Θεωρία της Επιχείρησης: Nεοκλασική θεώρηση της επιχείρησης. Συναλλακτικό
κόστος: η επιχείρηση σαν υπέρβαση της αγοράς (περιορισμένη ορθολογικότητα &
καιροσκοπισμός,εξειδίκευση παραγωγικών συντελεστών, αβεβαιότητα, συχνότητα συναλλαγών,
μορφές εσωτερικής οργάνωσης). H επιχείρηση ως “πλέγμα συμβάσεων”: η έννοια του
“ηθικού κινδύνου” (επιχειρηματικός κίνδυνος & αβεβαιότητα, επιχειρηματική
λειτουργία ευθύνη και έλεγχος, ομαδική παραγωγή και το πρόβλημα της εποπτείας,
το πρόβλημα μεγέθους της επιχείρησης). Επιχειρηματικότητα και επιχείρηση
Β. Συνολική επισκόπηση των κυριοτέρων θεωρητικών ρευμάτων της διοικητικής επιστήμης
(Taylor, Fayol κ.α.)
Γ. Θέματα Οργάνωσης-Διοίκησης (ενδεικτική αναφορά): Η σχέση εντολέα – αντιπροσώπου:
το πρόβλημα του χωρισμού ιδιοκτησίας και ελέγχου. Συντονισμός: συγκεντρωτικά
και αποσυγκεντρωτικά συστήματα διοίκησης. Υποκίνηση- αρχές κινήτρων - ανταμοιβών.
Σχέσεις Εργασίας: εσωτερική αγορά και συμβάσεις εργασίας, στελέχωση, κίνητρα,
αξιολόγηση αποδοτικότητας.
Το εισαγωγικό αυτό μάθημα σκοπεύει να δώσει μίαν όσο το δυνατόν αντιπροσωπευτικότερη
συνολική εικόνα του αντικειμένου της Οικονομικής Επιστήμης. Βασικός του στόχος
είναι να παρουσιάσει με τρόπο συνθετικό αλλά και κριτικό τα βασικά θέματα που
απασχολούν σήμερα την Οικονομική Επιστήμη, τις κύριες επιστημονικές τάσεις που
επικρατούν στο χώρο καθώς και τα βασικά μεθοδολογικά προβλήματα που αντιμετωπίζει
ο επιστημονικός κλάδος.Μεταξύ άλλων θα εξεταστούν: Το οικονομικό πρόβλημα και
οι διαστάσεις του. Η λειτουργία του οικονομικού συστήματος της αγοράς. Ο ρόλος
του κράτους στην οικονομική διαδικασία. Οι κύριες τάσεις και οι βασικοί κλάδοι
στην Οικονομική Επιστήμη σήμερα. Τα εργαλεία της Οικονομικής Ανάλυσης. Τα βασικά
μεθοδολογικά προβλήματα της Οικονομικής.
Διδάσκων: Σπ. Βλιάμος, Μ. Ζουμπουλάκης
Ειδικά θέματα στη θεωρία του καταναλωτή (π.χ. έμμεσες συναρτήσεις χρησιμότητας
και ζήτησης και ιδιότητες αυτών κ.λ.π.), ειδικά θέματα στη θεωρία της επιχείρησης
(π.χ., duality κ.λ.π.), επιλογή υπό συνθήκες αβεβαιότητας, μορφές οργάνωσης
αγοράς, ανάλυση γενικής ισορροπίας, οικονομικά της ευημερίας, δημόσια αγαθά,
εξωτερικές οικονομίες,διαχρονική επιλογή.
Διδάσκων: Δ. Γιαννιάς
Το μάθημα αποτελεί συνέχεια και ολοκλήρωση των Μακροοικονομία Ι και ΙΙ και
περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
Θεωρητική αντιπαράθεση για την μακροοικονομική πολιτική, πρόσφατες εξελίξεις
στη θεωρία των οικονομικών διακυμάνσεων, το μικροοικονομικό υπόβαθρο της μακροοικονομίας,
θεωρίες για την κατανάλωση, αντιπαραθέσεις για το δημόσιο χρέος, επενδύσεις,
προσφορά και ζήτηση χρήματος, άλυτα ζητήματα, παγκοσμιοποίηση, μοντέλα οικονομικής
ανάπτυξης (Harrod-Domar και νεοκλασσικά).
Διδάσκων: Ν. Κυριαζής
Η σημερινή παγκόσμια οικονομική συγκυρία είναι αποτέλεσμα μεγάλων αλλαγών
στην ιστορική εξέλιξη των ανθρώπινων κοινωνιών, αλλαγών που η αφετηρία τους
βρίσκεται στα τέλη του 15ου αιώνα. Το μάθημα αυτό φιλοδοξεί να προσφέρει μία
συνοπτική εικόνα της εξέλιξης του καπιταλιστικού συστήματος στην Ευρώπη μετά
το 1500. Ξεκινώντας από την εποχή των μεγάλων ανακαλύψεων και το θρίαμβο του
παγκόσμιου εμπορίου θα φτάσουμε μέχρι την ανάλυση των κοινωνικών και οικονομικών
επιπτώσεων του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στις συνθήκες
γένεσης και διάδοσης της λεγόμενης “βιομηχανικής επανάστασης”, της οποίας τις
συνέπειες ζούμε ακόμη.
Διδάσκων: Μ. Ζουμπουλάκης
Επανάληψη βασικών εννοιών (διαστήματα εμπιστοσύνης, εκτίμηση του μέσου, εκτίμηση
αναλογιών, κατανομή t, Chebyshev Theorem, διαστήματα εμπιστοσύνης για την πληθυσμιακή
διακύμανση, έλεγχος υποθέσεων, σύγκριση δύο δειγμάτων: ανεξάρτητα δείγματα και
ζευγαρωτές παρατηρήσεις)
Εφαρμογές επαγωγικής στατιστικής (διαδικασία ποιοτικού ελέγχου, όρια προειδοποίησης
και δράσης, γράφημα ποιότητας)
Ανάλυση διακύμανσης ενός παράγοντα και δύο παραγόντων. Εφαρμογές σε υπολογιστή.
Διαφορές ανάμεσα σε κ αναλογίες, πίνακες συνάφειας και έλεγχοι καλής προσαρμογής
(Χ2). Εφαρμογές σε υπολογιστή.
Εισαγωγή στην ανάλυση παλινδρόμησης και στο συντελεστή συσχέτισης (γραμμική
συσχέτιση, απλή και πολλαπλή συσχέτιση, γραμμική παλινδρόμηση, διαγράμματα διασποράς,
ανάλυση παλινδρόμησης)
Στατιστικός έλεγχος και διαστήματα εμπιστοσύνης των συντελεστών της παλινδρόμησης.
Πολλαπλή παλλινδρόμηση και έλεγχος της συνολικής στατιστικής σημαντικότητας
του υποδείγματος. Προβλήματα παλινδρόμησης (μη γραμμικές περιπτώσεις και κάποιοι
πιθανοί μετασχηματισμοί)
Χρησιμοποιώντας τον υπολογιστή για την εύρεση της γραμμής παλινδρόμησης. Σχολιάζοντας
τα αποτελέσματα ενός στατιστικού πακέτου.
Ανάλυση χρονολογικών σειρών (συνιστώσες μιας χρονολογικής σειράς, τάση, περιοδικότητα,
κυκλικότητα, εποχικότητα)
Ανάλυση κινδύνου. Ανάλυση λήψης απόφασης.
Διδάσκων : Γ. Χάλκος
Το μάθημα αποσκοπεί στην εξοικείωση του φοιτητή με τις θεμελιώδεις συνιστώσες
του θεσμικού πλαισίου της αγοράς. Ο έμπορος και οι εμπορικές εταιρείες, οι κανόνες
του ανταγωνισμού, η βιομηχανική ιδιοκτησία, η πτώχευση και η εξυγίανση των επιχειρήσεων
είναι οι κύριοι τομείς που εξετάζονται – στις γενικές τους γραμμές – στο πλαίσιο
του μαθήματος.
Διάγραμμα : Ο έμπορος – συνέπειες της εμπορικής ιδιότητας, Οι εμπορικές εταιρείες
– Προσωπικές και κεφαλαιουχικές – Ειδικές ανώνυμες εταιρείες, Εμπορικές πράξεις,
Αξιόγραφα – Επιταγή, γραμμάτιο, συναλλαγματική, Ο ανταγωνισμός – θεμελιώδεις
κανόνες του ελεύθερου και του αθέμιτου ανταγωνισμού, Βιομηχανική ιδιοκτησία
– Σήμα, ευρεσιτεχνία, σχέδιο, πρακτικό υπόδειγμα χρησιμότητας, Στοιχεία δικαίου
πτώχευσης και εξυγίανσης.
Διδάσκων: Ξ. Παπαρρηγόπουλος
Μακροοικονομικά Υποδείγματα με χρηματικά διαθέσιμα
Νομισματική Ισορροπία
Υποδείγματα Ζήτησης χρήματος
Πληθωρισμός
Διεθνή Νομισματικά Συστήματα
Η Λειτουργία της Κεντρικής Τράπεζας και η προσφορά χρήματος
Διακυμάνσεις της προσφοράς χρήματος
Νομισματική πολιτική και επιτόκια
Επιλογές Νομισματικών Στόχων.
Κόστος και όφελος του κοινού νομίσματος
Η θεωρία της βέλτιστης νομισματικής περιοχής
Η νομισματική πολιτική στην Ε.Ε.
Ευρώ και χρηματαγορές
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
Διδάσκων: Δ. Χιόνης
Εισαγωγή στην έννοια της Αγοράς Παράγοντες – Περιβάλλον Μεθοδολογία προσέγγισης
Ανάλυση – Καταγραφή Το μείγμα της Αγοράς και των Προϊόντων Κανάλια Διανομής
Καταναλωτικά Προϊόντα – Υπηρεσίες Διαδικασία λήψης αποφάσεων Η παγκοσμία Αγορά
/ Συνθήκες – Αλληλεπίδραση
Διδάσκων: Χρ. Καραμπάτσος
Σε αντίθεση με τις φυσικές επιστήμες, όπου ένα σύγχρονο εγχειρίδιο είναι αρκετό
για να έχει κανείς μία πλήρη εικόνα των γνώσεων του κάθε κλάδου, στην Οικονομική
Επιστήμη δεν μπορεί να συμβεί κάτι ανάλογο. Το αντικείμενο της εξελίσσεται συνεχώς
όχι μόνο επειδή ανακαλύπτονται καινούργιες ιδέες ή διορθώνονται τα λάθη του
παρελθόντος, αλλά κυρίως επειδή εξελίσσονται οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες
που πρόκειται να εξηγήσει. Οι οικονομολόγοι οφείλουν συνεπώς να γνωρίζουν την
ιστορική εξέλιξη της επιστήμης τους αν φιλοδοξούν να τη γνωρίσουν ολοκληρωμένα
και σε βάθος. Στη διάρκεια του εξαμηνιαίου αυτού μαθήματος θα εξεταστούν οι
μεγάλες σχολές της οικονομικής σκέψης από τους Φυσιοκράτες του 18ου αιώνα και
τους Κλασσικούς του 19ου, μέχρι τον Keynes και τη μακροοικονομική ανάλυση.
Διδάσκων: Μ. Ζουμπουλάκης
Το μάθημα αυτό αποσκοπεί στην εξέταση εξειδικευμένων θεμάτων που σχετίζονται
τόσο με τη μικρο-οικονομική όσο και με τη μακρο-οικονομική. Παρουσιάζει τη μακρο-οικονομική
ως ένα αναπόσπαστο τμήμα της οικονομικής θεωρίας που θεμελιώνεται πάνω στη μικρο-οικονομική.
Μερικά από τα σημαντικότερα θέματα που εξετάζονται είναι τα εξής: η μικρο-οικονομική
θεμελίωση της συνολικής ζήτησης, η διαχρονική προσέγγιση της κατανάλωσης, η
μικροοικονομική θεμελίωση της συνολικής προσφοράς, η νέα κλασική θεωρία, η νέα
κεϋνσιανή θεωρία, ο ρόλος των συμβολαίων στην προσαρμογή των μισθών και των
τιμών, ο σχεδιασμός της καταλληλότερης οικονομικής πολιτικής, κανόνες έναντι
διακριτικής ευχέρειας στην οικονομική πολιτική, ο διεθνής και ευρωπαϊκός συντονισμός
στην οικονομική πολιτική.
Διδάσκων: Π. Λιαργκόβας
Φορολογία και δημόσιες δαπάνες : εργαλεία οικονομικής πολιτικής. Επιδιωκόμενοι
στόχοι και επιπτώσεις στην οικονομία.
Βασικές έννοιες και διακρίσεις των φόρων
Το φορολογικό βάρος και η δίκαιη κατανομή τους.
Αντιδράσεις των φορολογουμένων στην επιβολή των φόρων
Δομή του φορολογικού συστήματος και κρατικός προϋπολογισμός
Ατομικός φόρος εισοδήματος
Φορολογία κεφαλαίου
Εταιρικός φόρος εισοδήματος
Φόροι δαπάνης
Φόροι προστιθέμενης αξίας
Φόροι περιουσίας
Φόροι που επιβάλλονται για τη χρηματοδότηση της κοινωνικής ασφάλισης
Δημόσιος δανεισμός και δημόσιο χρέος
Μετακύλιση των φόρων : άμεσοι φόροι και εισφορές στην κοινωνική ασφάλιση
Μετακύλιση των φόρων : έμμεσοι φόροι
Επιδράσεις των φόρων και των δαπανών στην προσφορά εργασίας
Επιδράσεις των φόρων στην ευημερία του νοικοκυριού και στην κοινωνική ευημερία
Επιδράσεις των φόρων στην άσκηση πολιτικών απασχόλησης
Επιδράσεις των φόρων στην άσκηση πολιτικών προνοίας
Αναδιανεμητικές επιδράσεις των φόρων
Επιδράσεις των δημοσιονομικών μέσων στο επίπεδο του εθνικού εισοδήματος
Η αυτόματη σταθεροποιητική επίδραση των δημοσιονομικών μέσων
Διδάσκων : Μ. Χλέτσος
Πρόσθετοι τρόποι εντοπισμού πολυσυγραμμικότητας (ραχοειδής παλινδρόμηση, μέθοδος
κυρίων συνιστωσών)
Έλεγχοι κανονικότητας και γραμμικής μορφής. Ελεγχοι LR, LM, W (κριτήρια λόγου
πιθανοφανειών, Wald και πολλαπλαστή Lagrange)
Έλεγχοι κανονικότητας με το κριτήριο Jarque-Bera
Κριτήρια επιλογής ανάμεσα στην γραμμική και λογαριθμική γραμμική μορφή (Box-Cox,
Bera-McAleer, McKinnon-White-Davidson)
Υποδείγματα αυτοπαλίνδρομης υπό συνθήκη ετεροσκεδαστικότητας (έλεγχος για ARCH,
υπόδειγμα GARCH)
Υποδείγματα σταθερότητας των συντελεστών (κριτήριο Hansen, έλεγχοι CUSUM, CUSUMSQ)
Υποδείγματα με ψευδομεταβλητή σαν εξαρτημένη μεταβλητή (υπόδειγμα γραμμικής
πιθανότητας, Logit, Probit)
Υποδείγματα κατανεμημένων χρονικών υστερήσεων. Υποδείγματα με απεριόριστο αριθμό
χρονικών υστερήσεων (υπόδειγματα Koyck, Solow). Υποδείγματα με περιoρισμένο
αριθμό χρονικών υστερήσεων (υπόδειγμα του Almon). Εμπειρικά υποδείγματα με χρονικές
υστερήσεις (υπόδειγμα μερικής προσαρμογής, υπόδειγμα αναπροσαρμοσμένων πρσδοκιών)
Συστήματα αλληλεξαρτημένων εξισώσεων (οικονομική διάρθρωση, ανηγμένη μορφή,
στοχαστικά υποδείγματα, είδη συστημάτων εξισώσεων). Το οικονομετρικό υπόδειγμα
αλληλεξαρτημένων εξισώσεων και το σφάλμα αλληλεξάρτησης. Μέθοδοι εκτίμησης συστημάτων
αλληλεξαρτωμένων εξισώσεων (έμμεση μέθοδος ελαχίστων τετραγώνων και μέθοδος
ελαχίστων τετραγώνων σε δύο στάδια). Κύριες συνιστώσες χρονολογικών σειρών.
Έλεγχοι στασιμότητας και συνολοκλήρωσης (φαινομενική παλινδρόμηση, έλεγχοι μοναδιαίας
ρίζας, έλεγχος Dickey-Fuller, επαυξημένος έλεγχος Dickey-Fuller, έλεγχοι Phillips-Perron).
Έννοια και έλεγχος συνολοκλήρωσης, έλεγχος Engle-Granger, έλεγχος CRDW, παραδείγματα.
ΔιδάσκωνΓ. Χάλκος
Το μάθημα αυτό είναι μια εισαγωγή στις σύγχρονες θεωρίες της οικονομικής ανάπτυξης.
Αρχικά ορίζεται το φαινόμενο της οικονομικής ανάπτυξης και περιγράφονται οι
βασικές μέθοδοι ποσοτικής μέτρησης των χαρακτηριστικών του. Ακολουθεί μια σύντομη
αναδρομή στα κλασικά υποδείγματα οικονομικής ανάπτυξης και συνεχίζει με αντιπροσωπευτικά
υποδείγματα από την θεωρία της ενδογενούς οικονομικής μεγέθυνσης όπως αυτή έχει
αναπτυχθεί τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια. Το μάθημα καταλήγει με μία γενικότερη
επισκόπηση των παραγόντων και των πολιτικών που συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη
μίας χώρας.
Διδάσκων: Ι. Ψαριανός
Το μάθημα αυτό αποσκοπεί στην εξέταση και ανάλυση της θεωρίας και πολιτικής
του εμπορίου. Στο πρώτο μέρος εξετάζονται τα βασικά υποδείγματα διεθνούς εμπορίου,
όπως το Ρικαρντιανό υπόδειγμα, το υπόδειγμα Heckscher-Ohlin και στη συνέχεια
εναλλακτικά υποδείγματα που βασίζονται στις οικονομίες κλίμακας και στον ατελή
ανταγωνισμό. Στο δεύτερο μέρος διερευνάται η λειτουργία και οι επιπτώσεις των
βασικότερων μέσων εμπορικής πολιτικής, όπως οι δασμοί, οι ποσοστώσεις, τα μέτρα
ισοδύναμου αποτελέσματος κλπ.
Διδάσκων: Π. Λιαργκόβας
Πρόβλημα Γραμμικού Προγραμματισμού
Δυϊκό Πρόγραμμα
Πρόβλημα Μεταφοράς
Δυναμικός Προγραμματισμός
Θεωρία Ελέγχου Αποθεμάτων
Στοχαστικός – Δυναμικός Προγραμματισμός
Διδάσκων: Γ. Αγραφιώτης
Η Οικονομική Ανάλυση του Θεσμού της Αγοράς
Η Οικονομική Ανάλυση του Θεσμού της Περιουσίας
Η Οικονομική Ανάλυση των Περιουσιακών Δικαιωμάτων με αναφορά στη Θεωρία του
Συναλλακτικού Κόστους, του ρόλου των Συμβολαίων και της λειτουργίας της Επιχείρησης.
Μορφές οργάνωσης της Επιχείρησης και προβλήματα εφαρμογών της Οικονομικής Ανάλυσης
των Περιουσιακών Δικαιωμάτων
Ανάπτυξη υποδειγμάτων Οικονομικής Ανάλυσης των Περιουσιακών Δικαιωμάτων
Η Οικονομική Θεωρία του Κράτους
Η Γενική Θεωρία των Θεσμών. Προβλήματα και εφαρμογές στον τρόπο οργάνωσης της
κοινωνίας.
Διδάσκων: Π. Ευαγγελόπουλος
Το μάθημα αυτό εξετάζει τις βασικές θεωρίες που βρίσκονται πίσω από τους επιδιωκόμενους
στόχους της οικονομικής πολιτικής. Αποτελείται από τρία μέρη. Στο πρώτο μέρος
εξετάζονται οι βασικές θεωρίες της οικονομικής πολιτικής (π.χ. η δημόσια επιλογή,
υποδείγματα σταθερών και μεταβαλλόμενων στόχων, ο ρόλος των χρονικών υστερήσεων
και της γραφειοκρατίας). Στο δεύτερο μέρος εξετάζονται οι βασικοί σκοποί της
οικονομικής πολιτικής (π.χ. πλήρης απασχόληση, σταθερότητα του γενικού επιπέδου
τιμών, περιορισμός των δημοσίων ελλειμμάτων και του δημοσίου χρέους). Τέλος
στο τρίτο μέρος επιχειρείται η ανάλυση θεμάτων οικονομικής πολιτικής από την
σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα (π.χ. σταθεροποιητικά προγράμματα, αντιπληθωριστική
πολιτική κλπ).
Διδάσκων: Π. Λιαργκόβας
Χωροθέτηση οικονομικών δραστηριοτήτων, βασικές έννοιες περιφερειακής ανάπτυξης,
θεωρίες άνισης περιφερειακής ανάπτυξης, δείκτες περιφερειακών ανισοτήτων, περιφερειακές
ανισότητες στην Ελλάδα, υποδείγματα οριοθέτησης αγορών στο χώρο, μονοπώλιο,
ολιγοπώλιο και μονοπωλιακός ανταγωνισμός στο χώρο, πολιτικές επηρεασμού του
τόπου εγκατάστασης οικονομικών μονάδων, η ποιότητα ζωής ως μέσο υπολογισμού
περιφερειακών ανισοτήτων.
Διδάσκων: Δ. Γιαννιάς
Εισαγωγή στη Χρηματοοικονομική Ανάλυση
Η Χρονική Αξία του Χρήματος
Αξιολόγηση Επενδύσεων
Λήψη Επενδυτικών Αποφάσεων
Μακροπρόθεσμη Χρηματοδότηση
Βραχυπρόθεσμος Χρηματοοικονομικός Σχεδιασμός
Ειδικά Θέματα
Ανάλυση Χρηματοοικονομικών δεικτών
Σύγκριση ποσοτικών και ποιοτικών στοιχείων επιχειρήσεων
Κίνδυνος και απόδοση επενδύσεων
Διδάσκων: Ν. Μυλωνίδης
Εισαγωγή στην έννοια της αξιολόγησης επενδυτικών σχεδίων. Ορισμοί, εφαρμογές,
διακρίσεις / κατηγορίες σχεδίων επένδυσης. Τα επιμέρους στοιχεία αξιολόγησης
ενός επενδυτικού σχεδίου.
Αξιολόγηση στον ιδιωτικό / δημόσιο τομέα. Διαφορές - Ομοιότητες.
Μέθοδοι ιδιωτικοοικονομικής αξιολόγησης
Οικονομική και κοινωνική αξιολόγηση επενδύσεων
Μελέτες περιπτώσεων
Κόστος κεφαλαίου - Αξιολόγηση επενδύσεων και πληθωρισμός
Χρηματοδότηση της επένδυσης: Θεωρητικές προσεγγίσεις
Επιχειρηματικός κίνδυνος και αξιολόγηση επενδύσεων σε καθεστώς αβεβαιότητας
Αξιολόγηση επενδύσεων γης
Διδάσκοντες: Κ. Αραβώσης, Α. Ροβολής
Το μάθημα αναλύει τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον οικονομικό τομέα,
όπως Οικονομική και Νομισματική Ένωση, (ΟΝΕ), ευρώ, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
(ΕΚΤ), Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ),
Κοινωνική Πολιτική, Περιφερειακή Πολιτική,
Περιφερειακή Πολιτική, Πολιτική Περιβάλλοντος, σύνταξη του προϋπολογισμού, Κοινή
Εξωτερική Πολιτική – Πολιτική Ασφάλισης (ΚΕΠΠΑ), φορολογική εναρμόνιση, ανταγωνισμός
φορολογικών συστημάτων, ενιαία εσωτερική αγορά κλπ.
Διδάσκων: Ν. Κυριαζής
Η εξέλιξη, η διάρθρωση, οι προοπτικές και τα προβλήματα της Ελληνικής Οικονομίας
αποτελούν το γνωστικό αντικείμενο του μαθήματος ΄΄Ελληνική Οικονομία΄΄. Η ύλη
επικεντρώνεται στην περίοδο του 20ου αιώνα, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στις
πιο πρόσφατες οικονομικές εξελίξεις. Στα πλαίσια αυτά θα εξεταστούν διάφορα
θεωρητικά υποδείγματα, τα οποία μπορούν να αποτελέσουν το θεωρητικό υπόβαθρο
της εξέλιξης των μακροοικονομικών μεταβλητών της Ελληνικής Οικονομίας. Επιπρόσθετα
θα αναζητηθούν εμπειρικές κανονικότητες και συμβατότητες των μακροοικονομικών
δεδομένων με το παραπάνω θεωρητικό πλαίσιο.
Διδάσκων: Δ. Χιόνης, Μ. Ζουμπουλάκης, Π. Λιαργκόβας