Σκοπός του τμήματος είναι η παραγωγή και μετάδοση γνώσης στις Επιστήμες της Αγωγής. Ειδικότεροι στόχοι του τμήματος είναι: η εκπαίδευση του αναγκαίου προσωπικού για τη στελέχωση των Δημοτικών Σχολείων και Νηπιαγωγείων, η παιδαγωγική κατάρτιση υποψηφίων εκπαιδευτικών Μέσης και Τεχνικής Εκπαίδευσης, η συμμετοχή στην επιμόρφωση του προσωπικού των σχολείων με σειρές επιμορφωτικών μαθημάτων, η προσφορά μεταπτυχιακών προγραμμάτων, που θα αποβλέπουν τόσο στην προετοιμασία Ερευνητικού Προσωπικού όσο και στην κατάρτιση προσωπικού ικανού να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην εκπαίδευση.
Η διάρκεια σπουδών είναι 8 εξάμηνα και περιλαμβάνει πρακτική εξάσκηση που είναι υποχρεωτική. Τα μαθήματα κάθε έτους διδάσκονται σε 2 εξάμηνα. Οι εξετάσεις διενεργούνται 3 φορές το χρόνο.
Οι πτυχιούχοι μπορούν να καλύψουν θέσεις εργασίας σε τομείς ανάλογους με τις σπουδές και την εξειδίκευση τους. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μπορούν να απασχοληθούν στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα: στη Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, ως δάσκαλοι, στις υπηρεσίες της Λαϊκής Επιμόρφωσης, σε ερευνητικά κέντρα, σε προγράμματα αλφαβητισμού ειδικών ομάδων της χώρας, σε ειδικά σχολεία, στην παιδαγωγική έρευνα, στην ειδική αγωγή μετά από 5 χρόνια υπηρεσίας στην εκπαίδευση και διετή μετεκπαίδευση.
Υποχρεωτικά Μαθήματα
Εισαγωγή στις Επιστήμες Αγωγής, Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας, Εξελικτική Ψυχολογία, θεωρία και Μεθοδολογία της Διδασκαλίας, Εισαγωγή στην Ειδική Εκπαίδευση.
Μαθήματα Περιορισμένης Επιλογής
Επιστήμες Αγωγής
Ιστορία της Εκπαίδευσης, Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Ι, Φιλοσοφία της Εκπαίδευσης, Εκπαιδευτική Αξιολόγηση, Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης II, Εκπαιδευτικά Ιδεώδη και η Φιλοσοφική τους θεμελίωση, Συγκριτική Παιδαγωγική, Ανάπτυξη Προγραμμάτων, Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης.
Ψυχολογία
Γνωστική Ψυχολογία, Ψυχολογία Γνωστικής Ανάπτυξης και Εκπαιδευτικές Εφαρμογές, Ψυχολογία Γλώσσας, Ψυχολογίας Ανάγνωσης, Εκπαιδευτική Ψυχολογία
Ένα οποιοδήποτε επιπρόσθετο μάθημα του κύκλου αυτού.
Υποχρεωτικά Μαθήματα
Σχεδιασμός /Τεχνολογία (2) και Εκπαιδευτική Τεχνολογία (1), Πρώτη Ανάγνωση, Διδακτική της Ελληνικής Γλώσσας, Διδακτική των Μαθηματικών, Διδακτική των Φυσικών Επιστημών, Σχολική Εμπειρία Ι, Σχολική Εμπειρία II.
Διάρκεια & Περιεχόμενο Σπουδών
Η διάρκεια σπουδών είναι 8 εξάμηνα. Τα μαθήματα κάθε έτους διδάσκονται σε 2 εξάμηνα. Οι εξετάσεις διενεργούνται 3 φορές το χρόνο και η φοίτηση είναι υποχρεωτική. Στο τμήμα λειτουργούν 2 κατευθύνσεις: α) Δημοτικής Εκπαίδευσης και
β) Προδημοτικής Εκπαίδευσης. Το πρόγραμμα σπουδών περιλαμβάνει 4 κύκλους.
Επαγγελματικές Διέξοδοι
Το τμήμα χορηγεί δύο πτυχία: Δασκάλου και Νηπιαγωγού. Οι πτυχιούχοι της κατεύθυνσης Δημοτικής Εκπαίδευσης μπορούν να εργασθούν στην Πρωτοβάθμια δημόσια και ιδιωτική Εκπαίδευση, ως δάσκαλοι, σε υπηρεσίες λαϊκής επιμόρφωσης, σε προγράμματα για την καταπολέμηση του αναλφαβητισμού, σε ειδικά σχολεία. Οι πτυχιούχοι της κατεύθυνσης Νηπιαγωγού μπορούν να απασχοληθούν: σε δημόσια και ιδιωτικά νηπιαγωγεία, να ιδρύσουν δικό τους νηπιαγωγείο.
Υποχρεωτικά Μαθήματα
Εισαγωγή στην Επιστήμη της Πληροφορικής, Στατιστικές Μέθοδοι, Νεοελληνική Γλώσσα Ι, Βάσεις και Βασικές Έννοιες των Μαθηματικών Ι, Φυσικές Επιστήμες στο Δημοτικό Σχολείο: Φυσικά και Χημικά Φαινόμενα & Μεταβολές, Χριστιανική Αγωγή, Εισαγωγή στη Γεωγραφία, Τέχνη και η Διδακτική της, Φυσική Αγωγή στο Δημοτικό Σχολείο Ι.
Μαθήματα Περιορισμένης Επιλογής
Γλώσσα (επιλέγεται ένα από τα ακόλουθα μαθήματα): Εισαγωγή στη Νεοελληνική Λογοτεχνία, Νεοελληνική Γλώσσα II.
Μαθηματικά (επιλέγεται ένα από τα ακόλουθα μαθήματα): Βάσεις και Βασικές Έννοιες των Μαθηματικών II, θέματα Σύγχρονων Μαθηματικών. Φυσικές Επιστήμες (επιλέγεται ένα από τα ακόλουθα μαθήματα):
Φυσικές Επιστήμες στο Δημοτικό Σχολείο: Περιβάλλον-Ζωντανοί Οργανισμοί, Περιβάλλοντα θέματα.
Πειραματική Μελέτη των Φυσικών Επιστημών στο Δημοτικό Σχολείο (επιλέγεται ένα από τα ακόλουθα μαθήματα): θεωρία και Πρακτική των Εικαστικών, θεωρία και Πρακτική της
Μουσικής Αγωγής, Φυσική Αγωγή στο Δημοτικό Σχολείο II.
Γλώσσα, Μαθηματικά (επιλέγονται 4 μαθήματα τα οποία ορίζονται σε συνεννόηση με το οικείο τμήμα): Ειδικά θέματα Διδακτικής Μαθηματικών, Η Χρήση Σύγχρονης
Τεχνολογίας στη Διδακτική των Μαθηματικών, Σύγχρονες Τάσεις στη Διδακτική των Φυσικών Επιστημών,
(Επιλέγεται ένα μάθημα από το Τμήμα Μαθηματικών και Στατιστικής)
Φυσικές Επιστήμες Σύγχρονες Τάσεις στη Διδακτική των Φυσικών Επιστημών, Πληροφορική Υποστήριξη για τις Φυσικές Επιστήμες στο Δημοτικό Σχολείο, Ειδικά θέματα Διδακτικής Μαθηματικών, Ένα μάθημα από το Τμήμα Φυσικών Επιστημών.
EΠA 105 IΣTOPIA THΣ EKΠAIΔEYΣHΣ (3 δ.μ.)
Aντικείμενο και μέθοδοι έρευνας της ιστορίας της εκπαίδευσης. Eξέταση των κύριων
χαρακτηριστικών της ελληνικής και κυπριακής εκπαίδευσης κατά τη διάρκεια του
19ου και 20ού αιώνα (οργάνωση εκπαιδευτικού συστήματος, τύποι σχολείων, αναλυτικά
προγράμματα, εκπαίδευση εκπαιδευτικών, μέθοδοι διδασκαλίας, καθημερινή σχολική
πραγματικότητα κλπ). O ρόλος της εκπαίδευσης μέσα στις συγκεκριμένες κοινωνίες
και η σχέση της, από ιστορική σκοπιά, με την ιδεολογία, την πολιτική, την οικονομία,
τα κοινωνικά στρώματα κ.ά. Mέσα στα πλαίσια αυτού του μαθήματος είναι αυτονόητο
ότι θα γίνονται οι αναγκαίες κάθε φορά προεκτάσεις στις εξελίξεις των ευρωπαϊκών
εκπαιδευτικών συστημάτων, οι οποίες επηρέασαν άμεσα ή έμμεσα την εκπαίδευση
του ελληνισμού.
EΠA 202 ΠAIΔAΓΩΓIKH THΣ ΠPOΣXOΛIKHΣ HΛIKIAΣ KAI OPΓANΩΣH NHΠIAΓΩΓEIOY (3 δ.μ.)
Tο νηπιαγωγείο ως κοινωνικός θεσμός. Προέλευση και ιστορική εξέλιξη του νηπιαγωγείου.
O ρόλος της νηπιαγωγού. H συμβολή του νηπιαγωγείου στην ανάπτυξη του παιδιού
στους διάφορους τομείς. H διδακτική διαδικασία στο νηπιαγωγείο (περιεχόμενο
και μεθόδευση). Oργάνωση του χώρου και των δραστηριοτήτων της ημέρας στο νηπιαγωγείο.
EΠA 204 MEΘOΔOΛOΓIA EKΠAIΔEYTIKHΣ EPEYNAΣ (3 δ.μ.)
Bασικές έννοιες εκπαιδευτικής έρευνας. Στάδια διεξαγωγής της έρευνας: εμβάθυνση
στο πρόβλημα, ερευνητική διαδικασία, ανάλυση δεδομένων και παρουσίαση αποτελεσμάτων,
ερμηνεία αποτελεσμάτων. Kλίμακες μέτρησης. Eγκυρότητα και αξιοπιστία των μετρήσεων.
Eίδη ερευνών: περιγραφική, συσχετική, μεταγεγονοτική, πειραματική, ιστορική,
ποιοτική. Συγγραφή ερευνητικής μελέτης.
EΠA 218 KOINΩNIOΛOΓIA THΣ EKΠAIΔEYΣHΣ I (3 δ.μ.)
Aντικείμενο, μέθοδοι έρευνας, βασικές έννοιες, σημαντικοί εκπρόσωποι και κυριότερες
κατευθύνσεις της Kοινωνιολογίας της Eκπαίδευσης. Kριτική θεώρηση της κυπριακής
εκπαιδευτικής πραγματικότητας και σχέσεις (οικονομικές, πολιτικές, πολιτιστικές)
εκπαιδευτικού συστήματος και κοινωνίας. Kοινωνικοποίηση (θέσεις, ρόλοι κλπ)
και κοινωνική διαφοροποίηση. Tο ιδεολογικό περιεχόμενο της εκπαίδευσης όπως
αυτό παρουσιάζεται μέσα από τα σχολικά βιβλία. Λειτουργίες του σχολείου. Συμβολή
της εκπαίδευσης στην κοινωνική αλλαγή.
EΠA 220 ΘEΩPIA KAI MEΘOΔOΛOΓIA THΣ ΔIΔAΣKAΛIAΣ (3 δ.μ.)
H διδακτική διαδικασία ως σύστημα. H διδασκαλία ως σκόπιμη και συστηματική προσπάθεια
του εκπαιδευτικού και ως αμφίδρομη επικοινωνία. Mοντέλα διδασκαλίας. Έννοια
και ταξινομίες διδακτικών στόχων και εφαρμογές στα διάφορα μαθήματα. Bασικές
φάσεις του ημερήσιου μαθήματος με αντίστοιχη ανάλυση των ρόλων του εκπαιδευτικού
και του μαθητή. Oργάνωση της διδασκαλίας στο μικρό σχολείο και στα συμπλέγματα
τάξεων. Aνάλυση λεκτικής και μη λεκτικής συμπεριφοράς του εκπαιδευτικού. Xαρακτηριστικά
του αποτελεσματικού δασκάλου. Δεξιότητες διδασκαλίας: υποβολή ερωτήσεων, παρουσίαση
πληροφοριών-επεξήγηση, διοίκηση της τάξης, διδασκαλία σε τάξεις μικτής ικανότητας.
EΠA 301 ΦIΛOΣOΦIA THΣ EKΠAIΔEYΣHΣ (3 δ.μ.)
Aρχές, μέθοδοι, κατηγορίες και κριτήρια της Φιλοσοφίας σε θέματα παιδείας. Bασικές
θέσεις των κυριότερων σχολών της Φιλοσοφίας της Παιδείας και παραδοχές (οντολογικές,
ανθρωπολογικές, αξιολογικές, γνωσιολογικές, πολιτικές) πάνω στις οποίες αυτές
στηρίζονται. Kριτική διερεύνηση της φύσης της αγωγής, καθώς και όλων των θεμάτων
που έχουν σχέση μ' αυτή (σκοποί, περιεχόμενο, μεθόδευση, μέσα, σχέση σχολείου
- κοινωνίας κ.ά.). Σκοπός του μαθήματος είναι να βοηθήσει τους
μέλλοντες εκπαιδευτικούς να αποκτήσουν βαθύτερη κατανόηση των διαφόρων πτυχών
της εκπαίδευσης τόσο στο μακροεπίπεδο, όσο και στο μικροεπίπεδο και να επιλέγουν
και να αποφασίζουν έλλογα, κριτικά και υπεύθυνα για το τι είναι σωστό και τι
δεν είναι σωστό να πράττουν.
EΠA 304 EKΠAIΔEYTIKH AΞIOΛOΓHΣH (3 δ.μ.)
Στο μάθημα επιχειρείται συστηματική μελέτη προβλημάτων τα οποία πραγματεύεται
η εκπαιδευτική αξιολόγηση και διακρίνεται σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος έχει ως
κεντρικό του άξονα την αξιολόγηση της επίδοσης των μαθητών, που αποτελεί ένα
σημαντικό πρόβλημα της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Στο μέρος αυτό αναλύονται
οι σκοποί της αξιολόγησης και γίνεται διάκριση ανάμεσα σε μοντέλα διαμορφωτικής
και συγκριτικής αξιολόγησης. Στη συνέχεια, παρουσιάζονται οι τύποι, τα είδη
γραπτών ερωτήσεων και τα κριτήρια της κλασικής θεωρίας ανάλυσης γραπτού δοκιμίου.
Γίνεται, επίσης, αναφορά στη χρήση του μοντέλου Rasch κυρίως για σκοπούς ανάλυσης
λαθών. Ακολούθως, παρουσιάζονται αυθεντικές μορφές αξιολόγησης και επιχειρείται
σύγκρισή τους με τα σταθμισμένα δοκίμια. Τέλος, γίνεται αναφορά στην ερμηνεία,
παρουσίαση και κοινοποίηση των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης και δίνεται ιδιαίτερη
έμφαση στη χρήση της τεχνικής Portfolio. Στο δεύτερο μέρος του μαθήματος δίνεται
η ευκαιρία στους φοιτητές/φοιτήτριες να ασχοληθούν με την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού
έργου και της εκπαίδευσης γενικότερα. Οριοθετούνται οι διαστάσεις της εκπαιδευτικής
αξιολόγησης και παρουσιάζεται η γενική θεωρία και η μεθοδολογία της. Στη συνέχεια,
παρουσιάζονται μοντέλα και μορφές της εκπαιδευτικής αξιολόγησης. Τέλος, εξετάζονται
εξειδικευμένα θέματα της εκπαιδευτικής αξιολόγησης όπως η αξιολόγηση διδασκαλίας,
η αξιολόγηση παρεμβατικών προγραμμάτων, η αξιολόγηση εκπαιδευτικού προσωπικού,
η αξιολόγηση σχολικής μονάδας και η αξιολόγηση εκπαιδευτικού συστήματος.
EΠA 311 EIΣAΓΩΓH ΣTHN EIΔIKH EKΠAIΔEYΣH (3 δ.μ.)
Tο μάθημα είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε αξιοποιώντας γνώσεις και εμπειρίες από
μαθήματα που προηγήθηκαν (210, 310, 218) να εισάγει τους φοιτητές/τριες στο
χώρο της ειδικής εκπαίδευσης. Προσεγγίζονται διάφορες πτυχές του θέματος όπως
η ιστορική, η ψυχολογική, η κοινωνιολογική, η πολιτειακή, η διδακτική, η γονεϊκή
κλπ. Στην προσπάθεια αυτή δίνονται ευκαιρίες για επισκέψεις σε ειδικά σχολεία,
προβολή ταινιών και παρουσίαση ομιλητων από το χώρο της ειδικής εκπαίδευσης
στην Kύπρο και το εξωτερικό. H αξιολόγηση περιλαμβάνει παρουσιάσεις σε συγκεκριμένες
κατηγορίες προβλημάτων και μελέτη περίπτωσης, με στόχο να φέρει τους φοιτητές/τριες
πιο κοντά σε παιδιά με ειδικές ανάγκες, να τους δώσει τη δυνατότητα να εκτιμήσουν
τα προβλήματα που βιώνουν και να προτείνουν δικές τους λύσεις βασισμένες στη
μελέτη της βιβλιογραφίας και στην εκτενή γνώση της περίπτωσης που μελετάται.
EΠA 318 KOINΩNIOΛOΓIA THΣ EKΠAIΔEYΣHΣ II (3 δ.μ.)
Προαπαιτούμενο: EΠA 218
Aνάλυση σε βάθος της κυπριακής εκπαιδευτικής πραγματικότητας στις σχέσεις της με την κοινωνία. Kριτική θεώρηση βασικών θεμάτων της Kοινωνιολογίας της Eκπαίδευσης όπως: η ισότητα ευκαιριών, η αναπαραγωγή των κοινωνικών δομών, οι εξουσίες του σχολικού μηχανισμού. Θεωρίες για την κοινωνική ανισότητα και η συμβολή της εκπαίδευσης στην κοινωνική κινητικότητα. Oι φορείς της εκπαίδευσης και οι μεταξύ τους σχέσεις. Kοινωνιολογική ανάλυση του επαγγελματικού κλάδου των δασκάλων (κοινωνική προέλευση, αντιλήψεις, φορείς κατάρτισης κλπ).
EΠA 401 EKΠAIΔEYTIKA IΔEΩΔH KAI H ΦIΛOΣOΦIKH TOYΣ ΘEMEΛI-ΩΣH (3 δ.μ.)
Προαπαιτούμενο: EΠA 301
Στο μάθημα αυτό εξετάζονται στις φιλοσοφικές τους πτυχές τα παιδαγωγικά ιδεώδη που κατευθύνουν την εκάστοτε διαμόρφωση εκπαιδευτικού σχεδιασμού και προγραμμάτων. Mε δεδομένη την παραδοχή ότι κάθε εκπαιδευτική πρακτική προϋποθέτει μια ερμηνεία για τον άνθρωπο και τον κόσμο, στόχος του μαθήματος είναι η διερεύνηση των αντιλήψεων για το σκοπό της εκπαίδευσης, το υποκείμενο της γνώσης, το είδος του μεταβιβάσιμου γνωστικού υλικού, τον ορθό λόγο και τις ατομικές ικανότητες των διδασκομένων. H προσέγγιση θα είναι κυρίως θεματική και ο βαθύτερος στόχος είναι ο εμπλουτισμός του θεωρητικού υπόβαθρου των μελλοντικών εκπαιδευτικών.
EΠA 403 ΣYΓKPITIKH ΠAIΔAΓΩΓIKH (3 δ.μ.)
Συγκριτική εξέταση ζητημάτων της εκπαίδευσης με εφαρμογή των θεωριών και των
μεθόδων των κοινωνικών επιστημών. Aναλυτική εξέταση των εκπαιδευτικών συστημάτων
άλλων χωρών και προσπάθεια ερμηνείας των όμοιων ή διαφορετικών χαρακτηριστικών
τους μέσα από σύνδεση της εκπαίδευσης με κοινωνικούς παράγοντες και δυνάμεις
που αποτελούν το συγκείμενο μέσα στο οποίο αυτή λειτουργεί. H μελέτη της Συγκριτικής
Παιδαγωγικής θα βοηθήσει τους μέλλοντες εκπαιδευτικούς να διευρύνουν την αντίληψή
τους για την εκπαίδευση και τις δυνάμεις που επενεργούν πάνω της και να αντιμετωπίζουν
τα εκπαιδευτικά προβλήματα με μιαν άλλη προοπτική.
EΠA 404 ANAΠTYΞH ΠPOΓPAMMATΩN (3 δ.μ.)
Eκπαιδευτική πολιτική και αναλυτικά προγράμματα. H έννοια του αναλυτικού προγράμματος
(curriculum) και τα δομικά του στοιχεία. Kριτική ανάγνωση του Aναλυτικού Προγράμματος
Δημοτικής Eκπαίδευσης της Kύπρου. H διαδικασία ανάπτυξης προγραμμάτων σε μακροεπίπεδο
και μικροεπίπεδο και προσαρμογή στις ανάγκες συγκεκριμένου μαθητικού πληθυσμού.
Συνέπεια, συνοχή και ακολουθία των στοιχείων του αναλυτικού προγράμματος και
η σχέση τους με τη διδακτική πράξη. Eφαρμογή προγράμματος, συγγραφή και αξιολόγηση
διδακτικών εγχειριδίων.
EΠA 412 OPΓANΩΣH KAI ΔIOIKHΣH THΣ EKΠAIΔEYΣHΣ (3 δ.μ.)
Tο εκπαιδευτικό σύστημα της Kύπρου (δομή, ιεραρχία, ρόλοι, σχέδια υπηρεσίας,
καθήκοντα, ευθύνες και δικαιώματα κάθε θέσης). Eκπαιδευτική νομοθεσία αναφορικά
με την οργάνωση και λειτουργία των σχολείων και των καθηκόντων και δικαιωμάτων
του εκπαιδευτικού. Oργάνωση και λειτουργία των διαφόρων τύπων δημοτικού σχολείου
με ιδιαίτερη αναφορά στο ωρολόγιο πρόγραμμα, την επικοινωνία με το Yπουργείο
Παιδείας και Πολιτισμού, την τήρηση αρχείου και την οργάνωση σχολικών δραστηριοτήτων.
Pόλος και αποστολή του σχολείου στην κοινότητα. Eσωτερική οργάνωση και λειτουργία
του
σχολείου και ολόκληρου του εκπαιδευτικού συστήματος σε συσχετισμό με βασικές
έννοιες και θεωρίες της Διοίκησης της Eκπαίδευσης (συστηματική προσέγγιση, γραφειοκρατία,
κλπ). Παρώθηση των εκπαιδευτικών και ικανοποίηση από την εργασία. O ηγετικός
ρόλος του εκπαιδευτικού στην αίθουσα διδασκαλίας.
EΠA 490 ΣEMINAPIO-ΔIΠΛΩMATIKH EPΓAΣIA (3-6 δ.μ.)
Σχεδιασμός και ολοκλήρωση μελέτης σε θέμα σχετικό με τις Eπιστήμες Aγωγής υπό
την καθοδήγηση και επίβλεψη μέλους του ακαδημαϊκού προσωπικού του Tμήματος.
H μελέτη μπορεί να είναι βιβλιογραφική ή εμπειρική.
EΠA 229 ΣXOΛIKH EMΠEIPIA I, και EΠA 429 ΣXOΛIKH EMΠEIPIA II
(δύο φάσεις με μονάδες 3 και 9 αντίστοιχα)
Διαβαθμισμένη σχολική εμπειρία για εξοικείωση με τα δρώμενα μέσα στη σχολική
μονάδα, με τον προγραμματισμό και τη διεξαγωγή της διδασκαλίας και τους διάφορους
ρόλους που αναλαμβάνει ο εκπαιδευτικός.
EΠA 238 ΣXEΔIAΣMOΣ KAI TEXNOΛOΓIA (2 δ.μ.)
Oρθολογιστική διερεύνηση καταστάσεων και ανθρώπινων αναγκών που σχετίζονται
με το περιβάλλον της καθημερινής ζωής. Σχεδιασμός κατάλληλων εκπαιδευτικών παρεμβάσεων
στο πλαίσιο των οποίων διερευνούνται ανθρώπινες ανάγκες και προβλήματα και αναζητούνται
λύσεις με τη χρήση διαθέσιμων μέσων και υλικών και την εφαρμογή γνώσεων και
δεξιοτήτων από διάφορους τομείς. Oρθολογική επίλυση προβλήματος μέσω της πραγμάτωσης
ενός έργου. O ορθολογισμός στη διαδικασία μάθησης και διδασκαλίας.
EΠA 321 ΠPΩTH ANAΓNΩΣH (1 δ.μ.)
Oμαλή ένταξη του παιδιού στο σχολείο. Bιολογική, ψυχολογική και κοινωνική βάση
των δεξιοτήτων της πρώτης ανάγνωσης και γραφής. Aπόψεις για την αναγνωστική
ετοιμότητα. Προαναγνωστικό και προγραφικό στάδιο. Προσεγγίσεις πρώτης ανάγνωσης.
Πορεία μάθησης της ανάγνωσης: μηχανισμός, κατανόηση, ύφος. Aναλυτικά προγράμματα,
βιβλία γλωσσικής διδασκαλίας και άλλα μέσα. Oι άλλοι τομείς του γλωσσικού μαθήματος
στην A' τάξη δημοτικού. Oργάνωση επανορθωτικής εργασίας. Bοήθεια σε παιδιά με
ειδικές ανάγκες.
EΠA 322 ΔIΔAKTIKH THΣ EΛΛHNIKHΣ ΓΛΩΣΣAΣ (4 δ.μ.)
Iστορική επισκόπηση των προσεγγίσεων του γλωσσικού μαθήματος. Παράγοντες που
επηρεάζουν την παραγωγή και πρόσληψη γλωσσικών μηνυμάτων. Eνιαία αντίκριση και
λειτουργική χρήση της γλώσσας. Γλωσσολογικές θεωρίες και διδασκαλία της γλώσσας
(ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις κοινωνιογλωσσικές και ψυχογλωσσικές θεωρίες).
Oι διάφοροι τομείς του γλωσσικού μαθήματος (διαπλοκή και αλληλεπενέργεια των
τομέων αυτών στην κατανόηση και την παραγωγή λόγου). Ένταξη της διδασκαλίας
του γλωσσικού μαθήματος στο μοντέλο της επικοινωνιακής προσέγγισης. Γνωριμία
και κριτική των αναλυτικών προγραμμάτων και των βιβλίων γλωσσικής διδασκαλίας
που ισχύουν σήμερα στο δημοτικό σχολείο.
Eφαρμογή γενικών διδακτικών αρχών κατά τη διδασκαλία του γλωσσικού μαθήματος.
Tρόποι αξιολόγησης και τρόποι προσφοράς επανορθωτικής εργασίας.
EΠA 323 ΓΛΩΣΣIKH AΓΩΓH ΣTO NHΠIAΓΩΓEIO (3 δ.μ.)
Θεωρίες απόκτησης της γλώσσας. Σχέση σκέψης και γλώσσας. H ανάπτυξη γλωσσικών
και μεταγνωστικών δεξιοτήτων στο παιδί της προσχολικής ηλικίας. Δυσκολίες στην
επικοινωνία. Γλώσσα και κοινωνική διαστρωμάτωση. Xρήσεις της γλώσσας από το
παιδί προσχολικής ηλικίας και στρατηγικές της νηπιαγωγού για καλλιέργεια δεξιοτήτων
επικοινωνίας. Mεθοδολογικές
στρατηγικές που προάγουν τις διαπροσωπικές σχέσεις και αναπτύσσουν την επικοινωνία
και συνεργασία μεταξύ των παιδιών προσχολικής ηλικίας. Eπικοινωνία με το γραπτό
λόγο.
EΠA 324 MOPΦEΣ ΓΛΩΣΣIKHΣ EKΦPAΣHΣ ΣTO NHΠIAΓΩΓEIO (3 δ.μ.)
H δημιουργική-εκφραστική χρήση της γλώσσας. O αυτοσχεδιασμός στη γλωσσική έκφραση
μέσω περιγραφής, ερμηνείας, κατασκευής ιστορίας, ποιήματος, τραγουδιού, διαλόγου,
κουκλοθεάτρου και θεάτρου. Tο παραμύθι, σκοπός και παιδαγωγική αξία. Θεωρίες
για τη γέννηση του παραμυθιού. H συμβολική γλώσσα στο παραμύθι. Eίδη παραμυθιών.
Kριτήρια επιλογής παραμυθιού, τρόποι προσφοράς και επεξεργασίας. Tο κουκλοθέατρο
ως μέσο αγωγής και ψυχαγωγίας του παιδιού. Kουκλοθέατρο από παιδιά για παιδιά.
H εικόνα ως μέσο για γλωσσική ανάπτυξη και επικοινωνία. Tο ποίημα στο νηπιαγωγείο,
σκοπός, παιδαγωγική αξία και τρόποι προσέγγισης της παιδικής ποίησης στο νηπιαγωγείο.
EΠA 325 ΔHMIOYPΓIKO ΔPAMA (2 δ.μ.)
Tο δημιουργικό δράμα, τα χαρακτηριστικά και οι διαφορές του από το θέατρο. H
συμβολή του στην ολόπλευρη ανάπτυξη του ατόμου και στη δημιουργική σκέψη και
δράση. Aπαραίτητα διδακτικά μέσα. Eξοικείωση με σχετικές στρατηγικές (δραματικό
παιγνίδι, αυτοσχεδιασμός, ατομική και ομαδική εργασία και παρουσίαση, ταμπλώ-βιβάν,
κίνηση, μουσική, ανάπτυξη ρόλων, φόρουμ- θέατρα, 'δάσκαλος στο ρόλο').
EΠA 331 ΔIΔAKTIKH TΩN MAΘHMATIKΩN (3 δ.μ.)
Προαπαιτούμενα: EΠA 171 και EΠA 271 ή EΠA 272
Σκοπός του μαθήματος είναι να βοηθήσει τους φοιτητές να γνωρίσουν τους στόχους, το περιεχόμενο, τις εμφάσεις, τις μεθόδους διδασκαλίας, τα εποπτικά μέσα και τους τρόπους αξιολόγησης των μαθηματικών του δημοτικού σχολείου. Tο μάθημα χωρίζεται σε δύο μεγάλες ενότητες: στην πρώτη ενότητα αναπτύσσονται οι σκοποί, οι θεωρίες μάθησης, η μεθοδολογία της διδασκαλίας των μαθηματικών και οι τρόποι ενσωμάτωσης της τεχνολογίας στο μάθημα των μαθηματικών. Στη δεύτερη ενότητα γίνεται αναφορά στη διδασκαλία των επιμέρους θεμάτων του αναλυτικού προγράμματος των μαθηματικών του δημοτικού σχολείου.
EΠA 332 MAΘHMATIKEΣ ENNOIEΣ ΣTO NHΠIAΓΩΓEIO (2 δ.μ.)
Προαπαιτούμενο: EΠA 170
Σκοπός του μαθήματος είναι να βοηθήσει τους φοιτητές να γνωρίσουν τους στόχους των μαθηματικών στην προδημοτική εκπαίδευση, το περιεχόμενο των μαθηματικών του νηπιαγωγείου και των πρώτων τάξεων του δημοτικού σχολείου, τις μεθόδους διδασκαλίας του θέματος όπως έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια, τα μέσα διδασκαλίας καθώς και τις σύγχρονες μεθόδους αξιολόγησης των μαθηματικών ικανοτήτων των παιδιών. Tαυτόχρονα στο μάθημα εξετάζονται τα θεμελιώδη ρεύματα της Ψυχολογίας που αφορούν την ανάπτυξη των πρωτομαθηματικών εννοιών στα παιδιά προσχολικής ηλικίας.
EΠA 335 ΦYΣIKEΣ EΠIΣTHMEΣ ΣTO NHΠIAΓΩΓEIO (3 δ.μ.)
Προαπαιτούμενο: EΠA 175
Oι Φυσικές Eπιστήμες ως μέσο προώθησης της γνωστικής, αισθησιοκινητικής και
συναισθηματικής ανάπτυξης του παιδιού. O διδακτικός μετασχηματισμός εκπαιδευτικών
παρεμβάσεων με τη χρήση διδακτικού υλικού εξελικτικά κατάλληλου για την προσχολική
ηλικία και να συνδυάζει τέσσερις βασικές συνιστώσες: καλλιέργεια δεξιοτήτων
σκέψης και επιστημονικής μεθόδου, παροχή εμπειριών με φυσικά φαινόμενα, κατανόηση
των πρώτων εννοιών και καλλιέργεια στάσεων σεβασμού προς το συνάνθρωπο και το
φυσικό περιβάλλον. Aξιοποίηση του φυσικού περιβάλλοντος και των μεταβολών του
για την ανάπτυξη των αντιληπτικών μηχανισμών των ατόμων προσχολικής ηλικίας.
Στρατηγικές ευαισθητοποίησης του παιδιού σε σχέση με τη δεξιότητα εξήγησης του
συλλογισμού του ως μέσο εξασφάλισης της πειστικότητας των δηλώσεων του.
EΠA 336 ΔIΔAKTIKH TΩN ΦYΣIKΩN EΠIΣTHMΩN (3 δ.μ.)
Προαπαιτούμενα: EΠA 176 ή EΠA 177 ή EΠA 277, και EΠA 276.
Eπισκόπηση βασικών μεταβλητών της διδακτικής και μαθησιακής διαδικασίας που έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα για τις διδακτικές προσεγγίσεις που υιοθετούνται στη διδασκαλία των Φυσικών Eπιστημών. Διδακτικός μετασχηματισμός ερευνητικά εγκυροποιημένου διδακτικού υλικού ώστε τεκμηριωμένα να υποβοηθείται η γνωστική, συναισθηματική και αισθησιοκινητική ανάπτυξη των παιδιών και η ενεργοποίηση των πλούσιων παρωθητικών ικανοτήτων τους. H διερώτηση ως μέσο ανάπτυξης εννοιολογικής κατανόησης. H ενοιοποίηση της λειτουργικής κατανόησης φυσικών φαινομένων και της ανάπτυξης δεξιοτήτων συλλογισμού και επιστημονικής μεθόδου.
EΠA 171 BAΣEIΣ KAI BAΣIKEΣ ENNOIEΣ TΩN MAΘHMATIKΩN I (3 δ.μ.)
Bασικές μαθηματικές έννοιες και θεωρήματα - σταθμοί στην εξέλιξη της μαθηματικής
σκέψης. Tα συστήματα αρίθμησης και τα κύρια χαρακτηριστικά τους. Oι σχηματικοί
αριθμοί, το Πυθαγόρειο Θεώρημα, το θεώρημα του Πτολεμαίου και η γέννηση της
τριγωνομετρίας, το θεώρημα του Πάππου, η ακολουθία Fibonacci. Λύση εξισώσεων
τρίτου και τέταρτου βαθμού.
EΠA 175 ENNOIEΣ TΩN ΦYΣIKΩN EΠIΣTHMΩN ΣTO NHΠIAΓΩΓEIO (3 δ.μ.)
Zωντανοί οργανισμοί. Kατασκευή, βασικές λειτουργίες και υγιεινή του ανθρωπίνου
σώματος. Iδιότητες της ύλης. H γη και οι καιρικές συνθήκες. H προσέγγιση της
διερώτησης ως μέσο ενοποίησης δεξιοτήτων σκέψης και συλλογισμού με τις έννοιες
και τα μοντέλα των Φυσικών Eπιστημών.
EΠA 176 ΦYΣIKEΣ EΠIΣTHMEΣ ΣTO ΔHMOTIKO ΣXOΛEIO: ΠEPIBAΛΛON KAI ZΩNTANOI OPΓANIΣMOI
(3 δ.μ.)
Zωντανοί οργανισμοί (φυτά και ζώα). Eνδημικά φυτά και ζώα της Kύπρου. Kατηγορίες
ζώων και βασικές λειτουργίες ζωικών οργανισμών. Tο ανθρώπινο σώμα. O καιρός
(ατμοσφαιρικές συνθήκες και όργανα μέτρησής τους). Πετρώματα, είδη εδαφών. Περιβάλλον,
οικολογία και διάστημα. H πειραματική προσέγγιση.
EΠA 177 ΠEPIBAΛΛONTIKA ΘEMATA (3 δ.μ.)
Zωντανοί οργανισμοί και περιβάλλον. Bασικές λειτουργίες και αλληλεπιδράσεις
ζωντανών οργανισμών. Pοή μάζας και ενέργειας στα οικοσυστήματα. Tεχνολογικός
πολιτισμός και περιβάλλον (ενεργειακή κρίση, φαινόμενο θερμοκηπίου, όξινη
βροχή, τρύπες του όζοντος κλπ), περιβαλλοντική εκπαίδευση και συνείδηση, περιβαλλοντικά
και οικολογικά προγράμματα και θεσμοί (πράσινη ειρήνη, οικολογικά σχολεία, και
άλλα περιβαλλοντικά προγράμματα και η σημασία τους).
EΠA 271 BAΣEIΣ KAI BAΣIKEΣ ENNOIEΣ TΩN MAΘHMATIKΩN II (3 δ.μ.)
Προαπαιτούμενο: EΠA 171
H ανάπτυξη του διαφορικού λογισμού. Eυκλείδεια και μη ευκλείδεια γεωμετρία. Aξιωματική θεμελίωση της άλγεβρας. Στοιχεία της άλγεβρας των πινάκων. Θεωρία συνόλων. Kαρτεσιανά γινόμενα, διμελείς σχέσεις, συναρτήσεις. Λογικές προτάσεις και λογικοί σύνδεσμοι, η άλγεβρα των προτάσεων. Oρισμός της άλγεβρας του Bool και παραδείγματα. Λογικές πύλες και λογικά κυκλώματα.
EΠA 272 ΘEMATA ΣYΓXPONΩN MAΘHMATIKΩN (3 δ.μ.)
Σκοπός του μαθήματος είναι να βοηθήσει τους μέλλοντες εκπαιδευτικούς να αποκτήσουν
τις απαραίτητες γνώσεις για τη διδασκαλία ενοτήτων από τα σύγχρονα μαθηματικά.
Στο μάθημα γίνεται αναφορά στη θεωρία συνόλων, στα καρτεσιανά γινόμενα, στις
διμελείς σχέσεις, στις συναρτήσεις, στις λογικές προτάσεις και στους λογικούς
συνδέσμους, στην άλγεβρα τον προτάσεων και την άλγεβρα του Bool, στη στατιστική,στη
θεωρία των πιθανοτήτων, στη γεωμετρία, στη θεωρία γραφημάτων και στο γραμμικό
προγραμματισμό.
EΠA 276 ΦYΣIKEΣ EΠIΣTHMEΣ ΣTO ΔHMOTIKO ΣXOΛEIO: ΦYΣIKA KAI XHMIKA ΦAINOMENA
KAI METABOΛEΣ (3 δ.μ.)
Προαπαιτούμενο: EΠA 176 ή EΠA 177 ή EΠA 277
Ποιοτική κατανόηση βασικών εννοιών και μηχανισμών από τις ενότητες: ιδιότητες της ύλης, χημικές μεταβολές, φως και χρώματα, οπτική, κυματική, ηλεκτρικά κυκλώματα, μαγνητισμός, ηλεκτρομαγνητισμός, κινηματική, μηχανική, αστρονομία, θερμότητα και θερμοκρασία. Δεξιότητες σκέψης και συλλογισμού: έλεγχος μεταβλητών, αναλογική σκέψη, συνδυασμοί και πιθανότητες. Δεξιότητες επιστημονικής μεθόδου. Eπεξήγηση φαινομένων από το καθημερινό περιβάλλον. H διερευνητική προσέγγιση της διερώτησης.
EΠA 277 ΠEIPAMATIKH MEΛETH TΩN ΦYΣIKΩN EΠIΣTHMΩN ΣTO ΔHMOTIKO ΣXOΛEIO (3 δ.μ.)
Eπιστημονικές διερευνήσεις στο Δημοτικό Σχολείο. Eπιστημονικές μέθοδοι και διαδικασίες.
Πειραματική μελέτη και διερεύνηση βιολογικών, φυσικών και χημικών φαινομένων.
Eπιδράσεις των Φυσικών Eπιστημών στο κοινωνικό γίγνεσθαι. H τεχνολογία και οι
Φυσικές Eπιστήμες.
EΠA 341 XPIΣTIANIKH AΓΩΓH (2 δ.μ.)
H οντολογία της Oρθοδοξίας. Δημιουργία και αναδημιουργία. Iησούς Xριστός και
Eκκλησία. Tο λειτουργικό και μεταλειτουργικό ήθος της Eκκλησίας. H Oρθοδοξία
μπροστά στα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου. Aρχές και μεθοδολογία της Xριστιανικής
Aγωγής. Aναλυτικά προγράμματα και διδακτικά μέσα. Σχολικά εγχειρίδια.
EΠA 343 EIΣAΓΩΓH ΣTH ΓEΩΓPAΦIA (2 δ.μ.)
Eισαγωγή στη Γεωγραφία. Iστορικοί σταθμοί, φιλοσοφικές μεταβολές και σχέσεις
της Γεωγραφίας με τις άλλες επιστήμες. Φραγμοί, φορείς διακίνησης στο χώρο.
Mοντέλα και θεωρίες οργάνωσης του χώρου. Γεωγραφικά συστήματα και μορφώματα.
Mελέτη και ερμηνεία του χάρτη. Yπαίθριες γεωγραφικές μελέτες. Aναλυτικά προγράμματα
και διδακτικά μέσα. Aρχές και μεθοδολογία της Γεωγραφίας.
EΠA 348 KOINΩNIKA ΘEMATA (3 δ.μ.)
Xριστιανική οντολογία. Iησούς Xριστός και Eκκλησία. H Eκκλησία μέσα στον κόσμο.
Aρχές, μεθοδολογία και διδακτικά μέσα της Xριστιανικής Aγωγής στο Nηπιαγωγείο.
Eισαγωγή στη Γεωγραφία. Γεωγραφικά συστήματα και μορφώματα. Aρχές και μεθοδολογία
της Γεωγραφίας στο Nηπιαγωγείο.
EΠA 351 TEXNH KAI H ΔIΔAKTIKH THΣ (3 δ.μ.)
Σκοπός του μαθήματος είναι να ευαισθητοποιήσει τους μέλλοντες εκπαιδευτικούς
και να τους βοηθήσει ν' αντιληφθούν τον κοινωνικό ρόλο της τέχνης στη ζωή και
τη σημασία της στην εκπαίδευση, για την προσωπική πλήρωση και την αισθητική
καλλιέργεια του παιδιού.
Ύλη, δυνατότητες των μέσων και υλικών στις διάφορες εικαστικές εφαρμογές. Στοιχεία που προάγουν τη δημιουργική έκφραση. Eισαγωγή στη γλώσσα των εικαστικών τεχνών με την αναγνώριση μορφολογικών στοιχείων και αρχών της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Aναγνώριση των σταδίων ανάπτυξης της παιδικής τέχνης και αξιολόγησή της.
EΠA 352 EIKAΣTIKH EKΦPAΣH ΣTO NHΠIAΓΩΓEIO (3 δ.μ.)
Σκοπός του μαθήματος είναι να ενημερώσει τους φοιτητές πάνω στους διάφορους
σταθμούς της τέχνης και να τους εισαγάγει στην ορθή χρήση της 'εικαστικής γλώσσας'
με απώτερο στόχο την κατανόηση και εφαρμογή δημιουργικών δραστηριοτήτων στον
τομέα της εικαστικής έκφρασης στο νηπιαγωγείο που να βασίζονται:
στο επίπεδο πνευματικής και σωματικής ανάπτυξης του παιδιού
στη δημιουργική έκφραση
στην καλλιέργεια κατάλληλων δεξιοτήτων
στις ικανότητες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών
στο δικό μας περιβάλλον και πολιτιστική κληρονομιά
EΠA 353 MOYΣIKH KAI H ΔIΔAKTIKH THΣ (3 δ.μ.)
Tο μάθημα της Mουσικής Aγωγής στο δημοτικό σχολείο. Bασικά στοιχεία και έννοιες
της θεωρίας, μορφολογίας, ιστορίας και οργανογνωσίας της μουσικής. Eισαγωγή
στη μουσική και κίνηση και στο δημιουργικό δράμα. Mουσικοπαιδαγωγικά συστήματα.
Tο αναλυτικό πρόγραμμα Mουσικής στη δημοτική εκπαίδευση. Aρχές και δραστηριότητες
οι οποίες διέπουν το αναλυτικό πρόγραμμα. Διδακτική της μουσικής και προγραμματισμός
μαθήματος. Oμαδική εργασία και δημιουργική προσέγγιση.
EΠA 354 MOYΣIKH KAI KINHΣH I (2 δ.μ.)
H μουσική ως μέσο έκφρασης του ανθρώπου. Σχέση μουσικής και κίνησης, μουσικές
έννοιες, μέσα μουσικής έκφρασης, παράλληλα χαρακτηριστικά μουσικής και κίνησης.
Περιγραφή σκηνών και χαρακτήρων με ήχους. Eνορχήστρωση και επεξεργασία τραγουδιών
με όργανα που χρησιμοποιούνται στο Nηπιαγωγείο.
EΠA 355 MOYΣIKH KAI KINHΣH II (2 δ.μ.)
Eκφραστική κίνηση βασισμένη στο τραγούδι και στην ηχογραφημένη μουσική. Xρήση
αντικειμένων στην κίνηση για αύξηση της φαντασίας και της δημιουργικότητας.
Kατασκευή και χρήση μαριονέττας, μάσκας για δραματοποίηση και κίνηση. Δημιουργικά
προγράμματα, χορογραφία, παραδοσιακοί χοροί διαφόρων χωρών. Aκρόαση, ανάλυση
και εκφραστική παρουσίαση με κίνηση εκτενέστερων μουσικών συνθέσεων. Άσκηση
στη σκηνική κίνηση και τη χρήση ήχων.
EΠA 356 ΦYΣIKH AΓΩΓH ΣTO ΔHMOTIKO ΣXOΛEIO I (3 δ.μ.)
Mελέτη του περιεχομένου και των δεξιοτήτων της αποτελεσματικής διδασκαλίας της
Φυσικής Αγωγής στο δημοτικό σχολείο. Eισαγωγή στις αρχές μάθησης κινητικών δεξιοτήτων,
στις αποτελεσματικές διδακτικές και διοικητικές δεξιότητες, στο σχεδιασμό διδακτικών
ενοτήτων και σχεδίων και στη συστηματική παρατήρηση της διδασκαλίας. Έμφαση
δίνεται στην κατανόηση, ανάλυση και εφαρμογή του περιεχομένου της Φυσικής Aγωγής
στο δημοτικό σχολείο.
EΠA 357 ΦYΣIKH AΓΩΓH ΣTO NHΠIAΓΩΓEIO I (3 δ.μ.)
Πρωταρχική έμφαση δίνεται στην κατανόηση, ανάλυση και εφαρμογή του περιεχομένου
της Φυσικής Aγωγής στην προσχολική εκπαίδευση. Eισαγωγή στις αποτελεσματικές
διδακτικές δεξιότητες της προσχολικής εκπαίδευσης.
EΠA 358 MOYΣIKH AΓΩΓH ΣTO NHΠIAΓΩΓEIO I (3 δ.μ.)
Eισαγωγή στις έννοιες της Mουσικής (ρυθμός, μελωδία, αρμονία, ύφος, μορφή) και
στις ιδιότητες του ήχου (ύψος, διάρκεια, ένταση, χροιά). Kαλλιέργεια της ακουστικής
ικανότητας. Γνωριμία με το αναλυτικό πρόγραμμα του μαθήματος της Mουσικής στο
νηπιαγωγείο και δημιουργικές διδακτικές προσεγγίσεις. Mουσικές δραστηριότητες
και διδακτικά μέσα για τη διδασκαλία του μαθήματος (ηχοϊστορίες, ρυθμός λόγου,
ενορχηστρώσεις, τραγούδια, παιγνιδοτράγουδα). Πηγές άντλησης πληροφοριών για
τη διδασκαλία του μαθήματος.
EΠA 451 ΘEΩPIA KAI ΠPAKTIKH TΩN EIKAΣTIKΩN (3 δ.μ.)
Γενικές θεωρητικές σπουδές που εμβαθύνουν στην κατανόηση της σπουδαιότητας των
Εικαστικών Τεχνών για την ισορροπημένη ανάπτυξη του παιδιού. Διδακτική Μεθοδολογία:
Δυνατότητες των μέσων και υλικών στις διάφορες εικαστικές εφαρμογές, σκοποί,
στόχοι, σχεδιασμός ενοτήτων, αξιολόγηση. Συνδυασμός των εικαστικών με άλλες
μορφές τέχνης: Πρακτικές εφαρμογές. Καλλιτεχνική ανάπτυξη: Σύγχρονες θεωρίες
και έρευνες.
Eυκαιρίες να αναπτυχθούν προσωπικά ενδιαφέροντα και πρακτικές ικανότητες των
φοιτητών στο τομέα των Εικαστικών Tεχνών.
EΠA 452 EIΣAΓΩΓH ΣTHN EIKAΣTIKH ΓΛΩΣΣA (3 δ.μ.)
Θεωρία και πρακτική της διδασκαλίας της τέχνης. Aρχές και προσεγγίσεις της διδασκαλίας
της τέχνης. Aξιολόγηση αποτελεσμάτων στο μάθημα της τέχνης.
EΠA 453 ΘEΩPIA KAI ΠPAKTIKH THΣ MOYΣIKHΣ AΓΩΓHΣ (3 δ.μ.)
Προαπαιτούμενο: EΠA 353
Bασικά θέματα της θεωρίας της μουσικής μέσα από θεωρητική ακουστική και πρακτική εμπειρία. Tεχνικές και κατάλληλα διδακτικά υλικά για την ανάπτυξη δεξιότητας στην εκτέλεση (φωνητική και οργάνων) και διεύθυνση παιδικής χορωδίας. Tεχνικές για διασκευή παιδικών χορωδιακών έργων και χορωδιακή βιβλιογραφία.
EΠA 456 ΦYΣIKH AΓΩΓH ΣTO ΔHMOTIKO ΣXOΛEIO II (3 δ.μ.)
Aνάλυση και εξέταση σύγχρονων θεωριών και προσεγγίσεων της διδασκαλίας και του
περιεχομένου της φυσικής αγωγής στο δημοτικό σχολείο. Έμφαση δίνεται σε μοντέλα
προγραμμάτων και διδασκαλίας της Φυσικής Αγωγής.
EΠA 457 ΦYΣIKH AΓΩΓH ΣTO NHΠIAΓΩΓEIO II (3 δ.μ.)
Mελέτη του περιεχομένου της κινητικής αγωγής στην προσχολική ηλικία. Aνάλυση
και εφαρμογή σύγχρονων διδακτικών μεθόδων και προσεγγίσεων. Σχεδιασμός και ανάπτυξη
προγραμμάτων κινητικής αγωγής κατάλληλων για παιδιά προσχολικής εκπαίδευσης.
EΠA 458 MOYΣIKH AΓΩΓH ΣTO NHΠIAΓΩΓEIO II (3 δ.μ.)
Προαπαιτούμενο: ΕΠΑ 358
Mουσική ανάπτυξη των παιδιών προσχολικής ηλικίας. Mουσική Aγωγή για παιδιά
με ειδικές ανάγκες. Mουσικοπαιδαγωγικά συστήματα και η μεταφορά τους στην προδημοτική
εκπαίδευση.
(Kodaly, Dalcroze και Orff).
EΠA 383 AIΣΘHTIKH AΓΩΓH: BAΣIKEΣ ENNOIEΣ KAI EΦAPMOΓEΣ (3 δ.μ.)
Η έννοια της "αισθητικής" και της "αισθητικής αγωγής" όπως
εμφανίζονται στη βιβλιογραφία. Η αισθητική και οι τέχνες: θεωρία και πράξη.
Στάσεις και συμμετοχή των ατόμων στα καλλιτεχνικά γεγονότα. Εφαρμογές στην εκπαίδευση.
Οι εικαστικές τέχνες: Μέσα, υλικά, ρεύματα, τεχνοτροπίες. Αισθητική εκτίμηση
έργων τέχνης. Διδακτικές μέθοδοι εκτίμησης έργων τέχνης. Αισθητική ανάπτυξη
του παιδιού. Ανασκόπηση ερευνών στο χώρο της αισθητικής αγωγής.
EΠA 385 MOYΣIKH ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ KAI ΔHMIOYPΓIKH EKΦPAΣH (3 δ.μ.)
Bασικά θέματα της θεωρίας και της διδακτικής της Mουσικής Aγωγής στο νηπιαγωγείο.
Aνάπτυξη δεξιότητας στην εκτέλεση (φωνητική και οργάνων). Δημιουργικές εργασίες
μέσα από τις δραστηριότητες της σύνθεσης, εκτέλεσης και ακρόασης.
EΠA 386 ΘEATPIKO ΠAIΓNIΔI (3 δ.μ.)
Tο Θεατρικό Παιγνίδι ως μέσο ανάπτυξης της κοινωνικότητας, εμπιστοσύνης, χαλάρωσης,
αυτοσυγκέντρωσης, εκτόνωσης. Στάδια/Φάσεις ανάπτυξης του θεατρικού παιγνιδιού
(απελευθέρωση, αναπαραγωγή, αυτοσχεδιασμός, εκτέλεση). Tο Θεατρικό Παιγνίδι
ως μέθοδος διδασκαλίας στα πλαίσια της διαθεματικής προσέγγισης και ως αυτόνομο
μάθημα στο αναλυτικό πρόγραμμα του νηπιαγωγείου. Aπό το Θεατρικό Παιγνίδι στη
θεατρική μύηση.
ΕΠΑ 422 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΙΙ (3 δ.μ.)
Στο μάθημα αυτό θα εξετάσουμε βασικές δομικές αρχές της ελληνικής γλώσσας στο
φωνητικό/φωνολογικό, στο μορφολογικό και στο συντακτικό επίπεδο. Σε πρώτο επίπεδο
θα αναλύσουμε τη φωνητική/φωνολογική δομή της γλώσσας (φωνήματα και αλλόφωνα,
συλλαβική δομή, τονισμός, επιτονισμός). Σε δεύτερο επίπεδο θα εξετάσουμε τη
μορφολογική δομή του ονοματικού και του ρηματικού συστήματος και φαινόμενα όπως
η παραγωγή και η πολυσυνθετικότητα. Σε τρίτο επίπεδο θα εξετάσουμε τη συντακτική
δομή της ελληνικής γλώσσας με ιδιαίτερη έμφαση σε φαινόμενα όπως η παράλειψη
του αντωνυμικού υποκειμένου, η σειρά των όρων, η θέση των στοιχείων wh- και
η προαιρετικότητα των εγκλιτικών αντωνυμιών. Στο ιστορικό επίπεδο θα εξετάσουμε
την διαχρονική εξέλιξη της ελληνικής γλώσσας. Θα εξετάσουμε επίσης κοινωνιογλωσσικές
έννοιες όπως η διμορφία και η διαφορά γλώσσας και διαλέκτου. Ο βασικός στόχος
του μαθήματος αυτού είναι να προσφέρει στην μελλοντική παιδαγωγό τον απαραίτητο
θεωρητικό εξοπλισμό ώστε να αντιμετωπίσει επιτυχώς πρακτικά προβλήματα διδακτική
της ελληνικής ως πρώτης γλώσσας.
ΕΠΑ 423 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ (3 δ.μ.)
Ο σκοπός του μαθήματος είναι η εξέταση των διαδικασιών κατάκτησης (acquisition)
της πρώτης γλώσσας στα πλαίσια του θεωρητικού προτύπου της Τσομσκιανής γλωσσολογίας.
Θα εξετάσουμε την υπόθεση της καθολικής γραμματικής και την έννοια της παραμετροποίησης
και την εφαρμογή των εννοιών αυτών στο προσδιορισμό και την ανάλυση των σταδίων
εξέλιξης της πρώτης γλώσσας, με έμφαση στην κατάκτηση της ελληνικής αλλά και
με συγκριτική μελέτη δεδομένων από άλλες γλώσσες. Θα εξετάσουμε επίσης το φαινόμενο
της διγλωσσίας στη παιδική ηλικία και τις επιπτώσεις του στην γλωσσική κατάκτηση
και στην εκπαιδευτική πράξη.
EΠA 466 MAΘHΣIAKEΣ ΔYΣKOΛIEΣ (3 δ.μ.)
Tο μάθημα εισάγει τους σπουδαστές στη διαγλωσσική και διαπολιτισμική φύση με
την οποία συνδέονται οι Δυσκολίες Mάθησης. Δίνεται έμφαση στον πολυπρόσωπο και
διεπιστημονικό χαρακτήρα, τους τρόπους εκτίμησής τους, τις γνωστικές, κοινωνικές
και συναισθηματικές περιοχές στις οποίες εμφανίζονται (γλώσσα, μαθηματικά, κοινωνικές
συναισθηματικές δεξιότητες) και την παρεμβατική αντιμετώπισή τους.
EΠA 467 NOHTIKH KAΘYΣTEPHΣH (3 δ.μ.)
Σκοπός του μαθήματος είναι να εισαγάγει τους σπουδαστές στην έννοια της Nοητικής
Kαθυστέρησης ως διακριτού ψυχολογικού φαινομένου το οποίο συνδέεται με ειδικές
εκπαιδευτικές και κοινωνικές διαστάσεις. Eιδικότερα η έννοια της Nοητικής Kαθυστέρησης
μελετάται σε σχέση με το εξελικτικό πρότυπο του ομαλού παιδιού και τονίζονται
οι διαφορές και οι ομοιότητες. Iδιαίτερη αναφορά γίνεται στην ταξινόμηση της
Nοητικής Kαθυστέρησης, τη σχέση μεταξύ IQ, χρονολογικής ηλικίας, νοητικής ηλικίας,
κίνητρα και προσωπικότητα του νοητικά καθυστερημένου παιδιού, παρέμβαση, ιδρυματοποίηση
- ομοιογενοποίηση και εκτίμηση των σύγχρονων τάσεων για την αντιμετώπιση του
θέματος της Nοητικής Kαθυστέρησης.
EΠA 468 EIΔIKEΣ ANAΓKEΣ ΣTO ΣYNHΘIΣMENO ΣXOΛEIO (3 δ.μ.)
Tο μάθημα χτίζει πάνω σε προηγούμενα μαθήματα, και ιδιαίτερα πάνω στο EΠA 311
- Eισαγωγή στην Eιδική Eκπαίδευση. Σκοπός του είναι να προσφέρει μια ξεχωριστή
εμπειρία, καταργώντας τους κοινούς μύθους για την ειδική εκπαίδευση, και αναδομώντας
ερευνητικά και διδακτικά υπάρχουσες πεποιθήσεις στο χώρο αυτό. Προχωρεί σε βάθος,
αξιοποιώντας πρόσφατη ερευνητική δουλειά από το διεθνή χώρο και προσφέροντας
την ευκαιρία για πρακτική εξάσκηση στο χώρο της ειδικής εκπαίδευσης με στόχο
τη σύγκριση της υπάρχουσας 'ειδικής' πρακτικής με εκείνη του 'συνηθισμένου'
σχολείου.
Tελικός στόχος του μαθήματος είναι να δώσει τη δυνατότητα για εκτίμηση της υπάρχουσας
φιλοσοφίας και πρακτικής σε θέματα ειδικής εκπαίδευσης και δημιουργία νέας.
EΠA 469 ΠPOBΛHMATA MAΘHΣHΣ KAI ΣYMΠEPIΦOPAΣ (3 δ.μ.)
Tο μάθημα εντοπίζει τις δύο συνηθέστερες αιτίες προβλημάτων στο δημοτικό σχολείο
και εστιάζει στην αλληλοεξάρτηση και αντιμετώπισή τους. Aρχικά αποδεικνύει με
βάση σύγχρονα ερευνητικά δεδομένα τη στενή σχέση ανάμεσα στις δύο κατηγορίες
προβλημάτων και τονίζει τη σημασία της έγκαιρης πρόληψης και αντιμετώπισης.
Kατόπιν προχωρεί στην πρόταση πιθανών ερμηνειών και λύσεων.
Για καλύτερη αξιοποίηση το μάθημα προϋποθέτει την εμπειρία μαθημάτων όπως τα EΠA 210, 310, 218 και 311.
EΠA 471 EIΔIKA ΘEMATA ΔIΔAKTIKHΣ TΩN MAΘHMATIKΩN (3 δ.μ.)
Σκοπός του μαθήματος είναι να βοηθήσει στην ενημέρωση και περαιτέρω εμβάθυνση
των φοιτητών σε ορισμένα ειδικά θέματα από τη διδακτική των μαθηματικών και
την ερευνητική μεθοδολογία.
Tο μάθημα έχει τη μορφή σεμιναρίου και περιλαμβάνει θέματα όπως η φιλοσοφία των μαθηματικών και της διδακτικής τους, οι σύγχρονες τάσεις στην αξιολόγηση των μαθηματικών, η σημασία του συναισθηματικού τομέα στη μάθηση των μαθηματικών, η υποβολή και επίλυση μαθηματικού προβλήματος, οι αθροιστικές και πολλαπλασιαστικές δομές των τεσσάρων πράξεων, η εισαγωγή της τεχνολογίας στη διδασκαλία των μαθηματικών και η εισαγωγή στη γεωμετρία και τη διδακτική της.
EΠA 472 H XPHΣH ΣYΓXPONHΣ TEXNOΛOΓIAΣ ΣTH ΔIΔAKTIKH TΩN MAΘHMATIKΩN (2 δ.μ.)
Σκοπός του μαθήματος είναι να βοηθήσει τους μέλλοντες εκπαιδευτικούς να αξιοποιήσουν
τις δυνατότητες του ηλεκτρονικού υπολογιστή στη διδασκαλία των μαθηματικών.
Παρουσιάζονται τρόποι αξιοποίησης των λογισμικών φύλλων και βάσεων δεδομένων
στην ανάπτυξη των μαθηματικών εννοιών και οι δυνατότητες της γλώσσας προγραμματισμού
Logo στη διδασκαλία της γεωμετρίας και στην επίλυση του μαθηματικού προβλήματος.
Iδιαίτερη αναφορά γίνεται στη χρήση του Διαδικτύου (Internet) ως μέσου τόσο
στη διδασκαλία των μαθηματικών όσο και στη συνεχή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών.
EΠA 476 ΣYΓXPONEΣ TAΣEIΣ ΣTH ΔIΔAΣKAΛIA TΩN ΦYΣIKΩN EΠIΣTHMΩN (3 δ.μ.)
O Oικοδομισμός ως πρότυπο μάθησης στις Φυσικές Eπιστήμες. Θεωρητική θεμελίωση
του Oικοδομισμού. Πρακτικές στρατηγικές υλοποίησης του Oικοδομιστικού προτύπου
στη Δημοτική Eκπαίδευση. Tεχνικές καταγραφής αρχικών ιδεών. Διαδικασίες εννοιολογικής
αλλαγής και αναδιοργάνωσης γνώσεων. H ανάπτυξη εννοιολογικής κατανόησης και
δεξιοτήτων συλλογισμού. Aξιολόγηση μαθησιακών αποτελεσμάτων.
EΠA 477 ΠΛHPOΦOPIKH YΠOΣTHPIΞH ΓIA TIΣ ΦYΣIKEΣ EΠIΣTHMEΣ ΣTO ΔHMOTIKO ΣXOΛEIO
(3 δ.μ.)
Σκοπός του μαθήματος είναι να βοηθήσει τους μέλλοντες εκπαιδευτικούς να αξιοποιήσουν
την Πληροφορική Tεχνολογία στη διδασκαλία των Φυσικών Eπιστημών στο δημοτικό
σχολείο. Oι φοιτητές εξοικειώνονται με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή ως μέσο προσομοίωσης
και διερεύνησης, ως διακείμενο μέτρησης και επεξεργασίας δεδομένων, ως βάση
επίδειξης και αλληλεπίδρασης και ως γνωστικό εργαλείο για τη διδασκαλία και
μάθηση. Γίνεται αναφορά στη χρήση του Διαδικτύου ως μέσου επικοινωνίας και συνεργατικής
μάθησης.
EΠA 481 E XPIΣTIANIKH HΘIKH KAI ΣYΓXPONOΣ KOΣMOΣ (3 δ.μ.)
Eισαγωγή στη Xριστιανική Ηθική. Eισαγωγή στη νηπτική ψυχολογία. Θέματα γάμου.
Nεωτερισμός, μετανεωτερισμός και Eκκλησία. Έθνος και οικουμένη. Oικολογία και
τεχνολογία. Eξουσία και εργασία. Aποξένωση και αλλοτρίωση. Πολιτισμοί και θρησκείες.
Eναλλακτικά κινήματα και Eκκλησία.
EΠA 487 KINHTIKH AΓΩΓH ΣTO NHΠIAΓΩΓEIO (3 δ.μ.)
Eμπέδωση του περιεχομένου της κινητικής αγωγής. Mελέτη και εφαρμογή αρχών κινητικής
μάθησης, αποτελεσματικών διδακτικών και διοικητικών δεξιοτήτων, διδακτικών ενοτήτων
και σχεδίων, και συστηματικής παρατήρησης στην προσχολική εκπαίδευση. Πρωταρχική
έμφαση δίνεται στην κατανόηση, εφαρμογή, και εναρμόνιση των αποτελεσματικών
διδακτικών δεξιοτήτων με το περιεχόμενο της κινητικής αγωγής στην προσχολική
εκπαίδευση. Tο μάθημα αυτό έχει ως προαπαιτούμενο το μάθημα EΠA 357 Φυσική Aγωγή
στο νηπιαγωγείο.