Το Τμήμα Ξένων Γλωσσών και Φιλολογιών προσφέρει από το ακαδημαϊκό έτος 1999-2000 τετραετές πρόγραμμα σπουδών που οδηγεί στο πτυχίο Γαλλικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας. Όλα τα υποχρεωτικά μαθήματα του προγράμματος διδάσκονται στα Γαλλικά.
Το πρόγραμμα σπουδών για την απόκτηση πτυχίου Γαλλικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας έχει στόχο να καταρτίσει τους φοιτητές ώστε να αποκτήσουν:
(α) Υψηλό επίπεδο επικοινωνιακής επάρκειας στη χρήση της Γαλλικής
(β) Σοβαρή γενική γνώση της γλωσσολογίας και των κυριοτέρων θεωρητικών προσεγγίσεων εφαρμοσμένων στην γαλλική γλώσσα, καθώς επίσης την ικανότητα να χρησιμοποιούν τις γνώσεις τους στη γλώσσα και τη γλωσσολογία για σκοπούς έρευνας και διδασκαλίας.
(γ) Σοβαρό υπόβαθρο στη γνώση της γαλλόφωνης λογοτεχνίας, των κυριοτέρων συγγραφέων και λογοτεχνικών κινημάτων, καθώς επίσης και μια σοβαρή γνώση σημαντικών λογοτεχνικών έργων.
(δ) Την ικανότητα κατανόησης της αλληλεξάρτησης μεταξύ λογοτεχνίας και πολιτισμού, του τρόπου δηλαδή με τον οποίο η ιστορική μελέτη του πολιτισμού και των προσλαμβανουσών ενός λαού επιδρούν στην πνευματική δημιουργία του.
Για την πραγματοποίηση των στόχων αυτών, το πρόγραμμα προσφέρει μαθήματα γλώσσας, θεωρητικής και εφαρμοσμένης γλωσσολογίας, γενικής και συγκριτικής γραμματολογίας, πολιτισμού, διδακτικής και μεθοδολογίας της έρευνας.
Οι πτυχιούχοι Γαλλικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας μπορούν να σταδιοδρομήσουν στους τομείς της διδασκαλίας και της επαγγελματικής μετάφρασης στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, στα μέσα ενημέρωσης και επικοινωνίας, σε διεθνείς οργανισμούς κ.ά. Μπορούν επίσης να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε μεταπτυχιακό επίπεδο, στους τομείς της λογοτεχνίας ή της γλωσσολογίας, ή σε άλλους συναφείς κλάδους.
Γραμματική Ι
Κατανόηση και παραγωγή στον προφορικό και τον γραπτό λόγο
Εισαγωγή στη Γλωσσολογία
Ιστορία του Γαλλικού Πολιτισμού
Εισαγωγή στην πληροφορική
Ξένη γλώσσα ή Μάθημα επιλογής
Γραμματική ΙΙ
Τεχνικές της Έκφρασης I (ανάλυση, συγγραφή)
Φωνητική/Φωνολογία I
Ιστορία της Γαλλικής Λογοτεχνίας
Ξένη γλώσσα και/ή Μάθημα επιλογής
Η Γαλλία του 20ου αιώνα
Νεότερη Γαλλική Λογοτεχνία (1870-1945)
Μορφοσύνταξη
Τεχνικές της Έκφρασης II (περίληψη, σύνθεση)
Ξένη γλώσσα και/ή Μάθημα επιλογής
Σύγχρονη Γαλλική Λογοτεχνία
Κλασική Γαλλική Λογοτεχνία και Λογοτεχνία Μπαρόκ
Λεξικολογία/Σημασιολογία
Τεχνικές της Έκφρασης III (σύνθετος σχολιασμός, έκθεση)
Μάθημα επιλογής
Η Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση
Κοινωνιογλωσσολογία
Σύνταξη
Λογοτεχνία του 19ου αιώνα
Μάθημα επιλογής
Ιστορία, Γλώσσα και Πολιτική
Λογοτεχνία της Αναγέννησης
Συγκριτική Λογοτεχνία
Ανάλυση του Λόγου Ι
ή
Μάθημα Ειδίκευσης Ι : Λογοτεχνία
Μάθημα Ειδίκευσης Ι : Γλωσσολογία
Αρχές Μετάφρασης
Γαλλική Μεσαιωνική Λογοτεχνία
Διδακτική της Γαλλικής ως Ξένης Γλώσσας
Λογοτεχνία του 18ου αιώνα
ή
Μάθημα Ειδίκευσης ΙΙ : Λογοτεχνία
Μάθημα Ειδίκευσης ΙΙ : Γλωσσολογία
Μεθοδολογία της Έρευνας
Λογοτεχνικές Θεωρίες
Φωνητική/Φωνολογία ΙΙ
Πρακτικά Προβλήματα Μετάφρασης
ή
Μάθημα Ειδίκευσης ΙΙΙ : Διπλωματική Εργασία : Λογοτεχνία
Μάθημα Ειδίκευσης ΙΙΙ : Διπλωματική Εργασία : Γλωσσολογία
Τα μαθήματα Γραμματικής Ι και ΙΙ έχουν στόχο να διευκολύνουν το πέρασμα από την παραδοσιακή Γραμματική στη Γλωσσολογία. Στοχεύουν επίσης στην αναθεώρηση των εννοιών της φύσης και της λειτουργίας των διαφόρων μερών του λόγου, της δομής και των κανόνων που διέπουν το ονομαστικό και το ρηματικό σύνταγμα.
Οι στόχοι του μαθήματος αυτού είναι η ανάγνωση, η κατανόηση και ο σχολιασμός κειμένων με αυξανόμενη πολυπλοκότητα, τόσο στον προφορικό όσο και στο γραπτό λόγο.
Ως συνέχεια του μαθήματος ΓΑΛ 101, το δεύτερο αυτό μέρος είναι αφιερωμένο στη μελέτη πολύπλοκων φράσεων και, ειδικότερα, στα προβλήματα συμφωνίας των χρόνων.
Το μάθημα έχει δύο στόχους. Ο πρώτος συνίσταται στην αφομοίωση των απαραίτητων γνώσεων για την ανάλυση λογοτεχνικών κειμένων, στοιχείων της εκφοράς και της οργάνωσης λόγου και λεξιλογικών πεδίων. Ο δεύτερος είναι μεθοδολογικός, δηλαδή στοχεύει στην άσκηση των φοιτητών στην παραγωγή ενός οργανωμένου κειμένου.
Το μάθημα αποτελεί συνέχεια του ΓΑΛ 104, του οποίου και συμπληρώνει τους στόχους, εμπλουτίζοντάς τους με μια νοηματική προσέγγιση. Αποτελεί αφετηρία για τη μύηση των φοιτητών στις τεχνικές σύμπτυξης κειμένων, δηλαδή της περίληψης, της έκθεσης γεγονότων/καταστάσεων και της σύνθεσης. Οι ασκήσεις στοχεύουν στον εντοπισμό της οργάνωσης του κειμένου, του συστήματος εκφοράς, των λεξιλογικών πεδίων, της λογικής διάρθρωσής του και στην επιλογή των ουσιαστικών ιδεών, οι οποίες αναδιατυπώνονται στη συνέχεια συνθετικά και με συνοχή.
Η τεχνική του σύνθετου σχολιασμού του κειμένου προϋποθέτει την ικανότητα οργάνωσης των ενδοκειμενικών και εξωκειμενικών γνώσεων στο πλαίσιο ενός άρτια δομημένου λόγου. Αντίθετα, η έκθεση, (δοκίμιο σε ένα δεδομένο θέμα), είναι μια άσκηση που συνδέει τις γνώσεις με την ικανότητα οργάνωσής τους σ'ένα λόγο δομημένο και συνεχή.
Γενική παρουσίαση σημαντικών θεμάτων του γαλλικού πολιτισμού από τον 11ο αιώνα μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα, δηλαδή του Μεσαίωνα, της Αναγέννησης, του Μπαρόκ, του Κλασικισμού, του Διαφωτισμού, του Ρομαντισμού, του Θετικισμού, του Πνευματισμού και της Νεοτερικότητας. Επιδίωξη του μαθήματος είναι, μεταξύ των άλλων,να φανεί πως οι τέχνες, οι επιστήμες και η λογοτεχνία διαπλέκονται συστηματικά με τα κοινωνικοπολιτικά δρώμενα.
Μάθημα πολιτισμού που καλύπτει την περίοδο από την Τρίτη Δημοκρατία μέχρι το 1980. Δεν περιορίζεται στην ιστορία των γεγονότων αλλά προσεγγίζει επίσης την πολιτική, την κοινωνική, την οικονομική ιστορία, καθώς επίσης και την ιστορία των ιδεών, της τέχνης και της λαϊκής κουλτούρας.
Το μάθημα επικεντρώνεται στην ιστορία της ευρωπαϊκής εξέλιξης από το 1945 μέχρι σήμερα. Εξετάζονται οι ιδέες, οι θεσμοί, οι πολιτικές, οι διευρύνσεις και η σημασία τους. Το μάθημα αποτελεί φυσιολογική συνέχεια των δύο υποχρεωτικών μαθημάτων πολιτισμού που προσφέρονται στο 1ο και στο 2ο έτος και που πραγματεύονται θέματα σύγχρονης ιστορίας και πολιτισμού της Γαλλίας.
Το μάθημα αποτελεί γενική εισαγωγή στη Γλωσσολογία. Προσφέρει σημεία αναφοράς ώστε ο φοιτητής να αποκτήσει μια σφαιρική αντίληψη της επιστήμης αυτής. Ορίζει τις επιδιώξεις της Γλωσσολογίας, της μεθοδολογίας που υιοθετείται και μελετά τις σημαντικές της κατευθύνσεις όπως η φωνητική κοινωνιογλωσσολογία.
Το μάθημα αυτό εμβαθύνει στις έννοιες που παρουσιάστηκαν στο μάθημα της Γενικής Γλωσσολογίας ΓΑΛ 120. Χωρίζεται σε δύο μέρη, στο θεωρητικό και στο πρακτικό. Το θεωρητικό είναι αφιερωμένο στη φωνητική της άρθρωσης και στις βασικές έννοιες της φωνολογίας. Το πρακτικό μέρος αποτελείται από ασκήσεις στο εργαστήριο.
Το μάθημα εξετάζει τη γραμματική δομή των λέξεων και αναλύει τα στοιχεία του συστήματος που εκπέμπουν πληροφορίες γραμματικού τύπου. Επικεντρώνεται στα κλιτικά συστήματα του ρήματος και του ονόματος.
Το μάθημα παρουσιάζει τις αρχές που διέπουν την περιγραφή του νοήματος στις φυσικές γλώσσες. Παρουσιάζει επίσης έννοιες όπως αυτές της σημασίας, του τύπου, και του αντικειμένου αναφοράς. Η λεξιλογική σημασιολογία μελετά τις θεωρίες λεξιλογικού περιεχομένου και τις παραδειγματικές νοηματικές σχέσεις. Η σημασιολογία της φράσης εξετάζει τη διασύνδεση μεταξύ νοήματος και σύνταξης.
Στο μάθημα αυτό εξετάζεται η σχέση ανάμεσα στη χρήση της γλώσσας και στους κοινωνικούς παράγοντες, όπως π.χ. την οικονομική κατάσταση, την ηλικία, το φύλο, τις ιδεολογίες κλπ. Τα θέματα που εξετάζονται περιλαμβάνουν τη γλωσσική επαφή, τις κοινωνικές και τοπικές ποικιλίες, την πολυγλωσσία, το γλωσσικό προγραμματισμό και τη γλωσσική πολιτική.
Στόχος του μαθήματος είναι η μελέτη των συνταγματικών σχέσεων και η κατανομή των διαφόρων στοιχείων της φράσης στη σύγχρονη γαλλική. Παρουσιάζει τις διάφορες θεωρίες για τη σύνταξη, εφαρμοσμένες στη μελέτη της γαλλικής φράσης.
Μέσα από την ανάγνωση μιας επιλογής κειμένων, μελετώνται τα φωνολογικά, τα μορφοσυντακτικά και λεξιλογικά συστήματα της αρχαίας και της αναγεννησιακής γαλλικής. Η επιλογή των κειμένων επιτρέπει επίσης την ανάδειξη των σημαντικών πολιτικών, ιστορικών και γλωσσικών σταθμών.
Το μάθημα εξετάζει τις αγγλοσαξονικές και τις γαλλικές θεωρίες αναφορικά με την οικοδόμηση του νοήματος, στον προφορικό και στον γραπτό λόγο. Παρουσιάζει ιδιαίτερα τις έννοιες της συνοχής, της συνάφειας και της ισοτοπίας και αναλύει τις γλωσσικές, παραγλωσσικές, ιδεολογικές και πολιτιστικές παραμέτρους που επηρεάζουν την παραγωγή νοήματος.
Το μάθημα επιδιώκει να προετοιμάσει τους φοιτητές στη διδασκαλία της γαλλικής σε μια πολυπολιτισμική προοπτική. Η μελέτη του συστήματος των φθόγγων της σύγχρονης γαλλικής στηρίζεται σε δείγματα λόγου που προέρχονται από διάφορες χώρες, περιοχές και κοινωνικο-οικονομικές ομάδες και σε μερικές περιπτώσεις, από περιοχές όπου οι φοιτητές ταξίδεψαν στο πλαίσιο ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Το θεωρητικό μέρος πραγματεύεται την ακουστική φωνητική και την φωνολογική ερμηνεία δεδομένων ώστε να προετοιμαστούν κατάλληλα εκείνοι οι φοιτητές που επιθυμούν να επιδοθούν στην επιστημονική έρευνα.
Χρονολογική παρουσίαση των σημαντικών ρευμάτων της γαλλικής λογοτεχνίας από το Μεσαίωνα μέχρι τις μέρες μας. Παρουσίαση σημαντικών συγγραφέων και αντιπροσωπευτικών κειμένων. Προσεγγίζεται παράλληλα η εξέλιξη των διαφόρων λογοτεχνικών ειδών.
Το μάθημα προτείνει μια γενική προσέγγιση της νεότερη γαλλικής λογοτεχνίας, από το τέλος του 19ου αιώνα μέχρι το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, με έμφαση στα ανανεωτικά στοιχεία που έφερε το κίνημα του υπερρεαλισμού.
Το μάθημα αυτό πραγματεύεται τη μεταπολεμική πεζογραφία, μέσα από τη μελέτη σημαντικών έργων που αντιπροσωπεύουν ιδιαίτερα το κίνημα του υπαρξισμού και τη λογοτεχνία του παραλόγου.
Το μάθημα προσεγγίζει λεπτομερώς τη λογοτεχνία του 17ου αιώνα στη Γαλλία. Μελετά την ποικιλία της λογοτεχνικής και καλλιτεχνικής δημιουργίας, δηλαδή τις αντιθέσεις και τη συμπληρωματικότητα των αισθητικών τάσεων του μπαρόκ και της κλασικής περιόδου. (Λογοτεχνία των ιδεών, αφηγηματικά είδη, ποίηση). Το θέατρο προσεγγίζεται με ιδιαίτερη έμφαση.
Διεξοδική μελέτη των λογοτεχνικών τάσεων και ρευμάτων του 19ου αιώνα (Ρομαντισμός, Ρεαλισμός, Νατουραλισμός, Συμβολισμός). Εξετάζεται ο τρόπος με τον οποίο η ποίηση, το μυθιστόρημα και το θέατρο λειτουργούν ως λόγος ή αντίλογος σε σχέση με το ιστορικο-κοινωνικό τους πλαίσιο. Επίσης, ο τρόπος με τον οποίο οι τεχνικές της γραφής με τα ερωτήματα που τις συνοδεύουν προετοιμάζουν το λογοτεχνικό μοντερνισμό του 20ού αιώνα.
Πρώτιστος στόχος του μαθήματος είναι να μελετήσει τον τρόπο με τον οποίο η Αναγέννηση ως ευρωπαϊκό φαινόμενο που σημαδεύεται από την τυπογραφική επανάσταση προκαλεί το θρίαμβο της κλασικής φιλολογίας, την άνθηση της θρησκευτικής λογοτεχνίας και της λογοτεχνίας των ιδεών, ως επίσης και την εμφάνιση της εκλαϊκευμένης επιστημονικής λογοτεχνίας. Ο δεύτερος στόχος είναι η μελέτη μιας επιλογής αντιπροσωπευτικών κειμένων της περιόδου αυτής.
Μια πρώτη θεωρητική προσέγγιση στοχεύει στην εισαγωγή θεμελιακών εννοιών της συγκριτικής λογοτεχνίας: την πρόσληψη, τη διακειμενικότητα, την επίδραση, τη διαμεσολάβηση κ.λπ. Το δεύτερο μέρος, πιο πρακτικό, προτείνει στους φοιτητές μια επιλογή από έργα που προσφέρονται για συγκριτική ανάγνωση.
Μάθημα για τη γένεση της γαλλικής λογοτεχνίας. Μελέτη της θρησκευτικής, της ιστορικής και της πολιτικής λογοτεχνίας (έπος, χρονικό) και του λυρισμού μέσα από διάφορα είδη που αναπτύχθηκαν την περίοδο αυτή.
Το μάθημα αυτό μελετά τους δημιουργούς και στοχαστές του Διαφωτισμού. Έμφαση δίνεται στην αμβισβητησιακή -λογοτεχνική και κοινωνικό-πολιτική- δύναμη των κειμένων.
Παρουσίαση των κυριοτέρων θεωριών και της ορολογίας της σύγχρονης λογοτεχνικής κριτικής. (Συγκριτική Λογοτεχνία, μαρξιστική κριτική, ψυχοκριτική, κ.ά.)
Θεμέλια της Πληροφορικής, τα κυριότερα ιστορικά γεγονότα που έχουν συμβάλει στην εξέλιξή της και οι δυνατότητες χρήσης της. Bασικά στοιχεία που συνθέτουν την Πληροφορική και τρόποι αξιοποίησής της σε άλλες επιστήμες και εφαρμογές. Πρακτική εξάσκηση με πακέτα εφαρμογών, στοιχειώδης προγραμματισμός και προγραμματισμός σε γλώσσα 4ης γενιάς όπως η Logo.
Παρουσίαση βασικών εννοιών των μεταφραστικών σπουδών: πιστότητα, αναγνωσιμότητα, διαφάνεια. Πρακτική εξάσκηση σε κείμενα γενικού χαρακτήρα ώστε να καλύπτεται ένα ευρύ φάσμα ορολογίας.
Μέσα από πρακτικές εργασίες επιχειρείται ο εντοπισμός της τυπολογίας των πιο συνηθισμένων σφαλμάτων στη μετάφραση (Γαλλικά - Ελληνικά, Ελληνικά - Γαλλικά)
Το μάθημα αναλύει την προβληματική της διδασκαλίας και της εκμάθησης της Γαλλικής ως ξένης γλώσσας, λαμβάνοντας υπόψη διάφορες καταστάσεις εκμάθησης, το ρόλο του περιβάλλοντος και των πρωταγωνιστών. Επιχειρείται επίσης μια ανασκόπηση των κυριοτέρων θεωρητικών προβλημάτων μέσα σε συγκεκριμένα ιστορικο - κοινωνικά πλαίσια.
Γνώση της μεθοδολογίας της έρευνας. Τεκμηρίωση ενός θέματος, βιβλιογραφία, αποδελτίωση και μελέτη δεδομένων και εγγράφων, οργάνωση του υλικού, συγγραφή διπλωματικής εργασίας.
Η απόκτηση πτυχίου Γαλλικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας προϋποθέτει τη συγγραφή διπλωματικής εργασίας.
Η απόκτηση πτυχίου Γαλλικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας προϋποθέτει τη συγγραφή διπλωματικής εργασίας.